Προσβάσιμες, προσιτές, φιλικές, εξατομικευμένες κοινωνικές υπηρεσίες για ολιστική στήριξη του ατόμου και της οικογένειας, με ανθρωποκεντρικό, πολυθεματικό και αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό είναι το όραμα του Υπ. Εργασίας και της επικεφαλής του για να καταστήσουν τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) ό,τι δεν είναι και δεν εξυπηρετούν σήμερα, αφού μόνο κατ’ όνομα και σε ενημερωτικά φυλλάδια «ενδυναμώνουν και διασφαλίζουν την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, τη βελτίωση της ζωής τους και την ανάπτυξή τους στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους». Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα κρινόταν αναγκαία η πλήρης αναδιάρθρωση των ΥΚΕ που εξήγγειλε η Ζέτα Αιμιλιανίδου και η οποία προχωρά καθώς το σχέδιο τίθεται σε δημόσια διαβούλευση αυτές τις μέρες (15/4/2019-30/4/2019), προκειμένου κοινωνικοί εταίροι, αρμόδιοι φορείς και πολίτες να καταθέσουν ουσιαστικές απόψεις και προτάσεις και να συνεισφέρουν στην περαιτέρω βελτίωση των προτεινόμενων αλλαγών.
Αποκέντρωση καθηκόντων
Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης θα προωθηθούν η αναδιανομή αρμοδιοτήτων και ο καθορισμός καθηκόντων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, η αποτελεσματική γεωγραφική κατανομή επαρχιακών γραφείων και η λειτουργία γραφείων / μονάδων σε αγροτικές περιοχές για την καλύτερη δυνατή λειτουργία των υπηρεσιών και την αρτιότερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Βασική επιδίωξη θα είναι η το συντομότερο δυνατόν λήψη αποφάσεων μέσω αποκέντρωσης και ανάθεσης εξουσιών σε κατώτερα επίπεδα της ιεραρχίας λειτουργών. Σχετική μελέτη θα λάβει υπόψη τον αριθμό, τις ειδικότητες και τις εξειδικεύσεις του προσωπικού καθώς και τον φόρτο εργασίας που απαιτούν οι διάφορες δραστηριότητες των υπηρεσιών. Για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης των ΥΚΕ θα καταρτιστούν αναλυτικό σχέδιο δράσης και χρονοδιάγραμμα ώστε η πορεία υλοποίησης του έργου να αξιολογείται τακτικά. Παράλληλα θα εφαρμοστεί σύστημα αξιολόγησης των δράσεων και των προγραμμάτων με σκοπό τη συνεχή βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών. Σημειώνεται πως το έργο της αναδιάρθρωσης θα προωθηθεί για συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο κατά 85%, αναφορικά με τις δράσεις που συνεπάγονται κόστος και οι οποίες δύναται να συγχρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Ολικό λίφτινγκ
Το βασικό πλαίσιο της αναδιάρθρωσης στηρίζεται πρωτίστως στην επικαιροποίηση των προγραμμάτων και στη σύσταση θεματικών ομάδων με εξειδικευμένα και συγκεκριμένα καθήκοντα και ευθύνες, ώστε να υπάρχει αμεσότητα και αποτελεσματική ανταπόκριση στις ανάγκες των πολιτών. Αξίζει να σημειωθεί πως θα υπάρχει συνεργασία των ΥΚΕ με επαγγελματίες στο πλαίσιο αγοράς των αναγκαίων υπηρεσιών και όπου κρίνεται απαραίτητο θα συμμετέχουν στις πολυθεματικές ομάδες. Οι εξειδικευμένες ομάδες που προκρίνονται είναι:
- Ομάδα κοινωνικών λειτουργών της γειτονιάς, με στόχο την πρόσβαση του πολίτη στις κοινωνικές υπηρεσίες και την ενδυνάμωση της συνεργασίας με τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης για έγκαιρο και άμεσο εντοπισμό και αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που απασχολούν τους πολίτες.
- Ομάδα χειρισμού επειγόντων περιστατικών, για αμεσότερη και ταχύτερη αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών και κρίσεων. Προβλέπεται δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου με παγκύπρια τηλεφωνική γραμμή για 24ωρη λήψη αναφορών 7 μέρες τη βδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο.
- Ομάδα οικογένειας και παιδιού. Για τη στήριξη της ομάδας θα δημιουργηθούν οι υποομάδες (1) οικογενειακής παρέμβασης, (2)υιοθεσίας, (3) γονικής μέριμνας / επικοινωνίας, (4) παιδιού υπό τη νομική φροντίδα της διευθύντριας των ΥΚΕ και θεσμού ανάδοχης οικογένειας, (5) βίας στην οικογένεια (λαμβάνει υπόψη και το Σπίτι της Γυναίκας που βρίσκεται στα σκαριά) και βίας ενάντια σε παιδιά, (6) στήριξης οικογενειών ανήλικων και ενήλικων ατόμων με αναπηρία που βρίσκονται σε κρατικά ιδρύματα και (7) στήριξης παιδιών σε σύγκρουση με τον νόμο ( να εντοπιστούν και να αρθούν τα αίτια με απώτερο σκοπό την πρόληψη της αντικοινωνικής συμπεριφοράς).
- Ομάδα κοινωνικής παρέμβασης σε ενήλικες για στήριξη ατόμων που είναι μονήρη, για ψυχικά ασθενεί, φυλακισμένους / αποφυλακισθέντες, χρήστες ουσιών, ηλικιωμένους, άτομα με αναπηρία, αιτητές πολιτικού ασύλου, θύματα εμπορίας και εκμετάλλευσης.
Ανάλογα με την περίπτωση, θα υπάρχει συνεργασία μεταξύ των ομάδων και διασύνδεση τόσο μεταξύ τους όσο και με άλλους φορείς και υπηρεσίες, ώστε η κάθε περίπτωση να λαμβάνει τη στήριξη που χρειάζεται με αμεσότητα.
Των πιο πάνω λεχθέντων, θα τροχιοδρομηθεί ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων νομοθεσιών ώστε να καλυφθούν κενά και αδυναμίες, με τρόπο που να καλύπτονται οι σύγχρονες ανάγκες και να λαμβάνονται υπόψη τυχόν συμβάσεις που έχουν επικυρωθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και άλλα νέα διεθνή κείμενα.
Για ΕΕΕ
Όσον αφορά τον χειρισμό περιπτώσεων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, στόχος είναι η εξειδικευμένη και αποτελεσματική στήριξη ατόμων. Χρειάζεται η ετοιμασία κοινωνικής έκθεσης για τις ΥΚΕ για τα ακόλουθα:
- Λήψη απόφασης από την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας σχετικά με την έγκριση ή απόρριψη παροχής ΕΕΕ, καθώς και άλλα αιτήματα για διερεύνηση (π.χ. συγκατοίκηση, μέλη οικογενειακής μονάδας κ.ά.).
- Λήψη απόφασης από το Υπ. Εργασίας σχετικά με την έγκριση ή απόρριψη ενστάσεων για ΕΕΕ.
- Αποτελεσματικός χειρισμός αιτήσεων για έκτακτο βοήθημα σε αιτητές με βάση τη σχετική νομοθεσία.
