Αμέσως μετά το πιστολίδι στον Ύψωνα, το βράδυ του Σαββάτου της 5ης Μαΐου 2018, και τον τραυματισμό δύο αστυνομικών -ο ένας σοβαρά, εκτός κινδύνου πια- ο αρχηγός της Αστυνομίας Ζαχαρίας Χρυσοστόμου, και ο πολιτικός του προϊστάμενος, υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Ιωνάς Νικολάου, δήλωσαν (εξ)οργισμένοι ότι «επίθεση σε ένστολο σημαίνει επίθεση στο κράτος» και κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος. Δήλωση, που στ’ αφτιά αρκετών, ακούστηκε παράδοξη, αφού λογικά δεν προειδοποιείς αυτόν που θέλεις να αιφνιδιάσεις και να τον πιάσεις στα πράσα. Από εκείνη την ημέρα πραγματοποιούνται κάθε μέρα / νύχτα αστυνομικές επιχειρήσεις σε διάφορα επίπεδα - σε σπίτια γνωστών στην Αστυνομία προσώπων, σε ύποπτα υποστατικά, σε νυχτερινά μαγαζιά και αλλού. Τα αποτελέσματα πενιχρά -κανένα μεγάλο ψάρι δεν έπεσε στα δίχτυα της Αστυνομίας μέχρι στιγμής, μόνο κάτι μαριδούλες και ελάχιστες ποσότητες ναρκωτικών, οπλισμού και χρημάτων- σε σημείο που ο κόσμος άρχισε να μιλά για σόου / δημόσιες σχέσεις και για φιάσκο. Η Αστυνομία είναι σε πολύ δύσκολη θέση όταν εμφανίζεται δημόσια και πρέπει να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα της κοινωνίας, αλλά κυρίως επί της ουσίας. Δηλαδή, πρέπει να ελέγξει την κατάσταση, που σήμερα μοιάζει να είναι εντελώς ανεξέλεγκτη - το πάνω χέρι φαίνεται να έχει το οργανωμένο έγκλημα, το οποίο έχει απλώσει τα πλοκάμια του παντού, ενώ έχει μικρούς στρατούς και οπλοστάσια με βαρύ και ελαφρύ οπλισμό.
Γιατί τώρα
Άρα, και να μην τραυματίζονταν οι αστυνομικοί στον Ύψωνα, η Αστυνομία ήταν… καταδικασμένη να ξεκινήσει τον πόλεμο εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος, σχεδίαζε τις επιχειρήσεις για τέσσερις κυρίως λόγους και ήταν θέμα ημερών (ανέμενε την πολιτική απόφαση από πλευράς Προέδρου της Δημοκρατίας) να αναλάβει δράση:
(α) Το οργανωμένο έγκλημα έχει αποθρασυνθεί και επεκτείνει πλέον τις «εργασίες» του και τη μέρα. Έχει αρχίσει να ενοχλεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις (να πουλά εκβιαστικά προστασία), όπως καφετέριες, εστιατόρια, ταβέρνες, μέχρι και σουβλατζίδικα.
(β) Όπου να ’ναι αρχίζουν τη λειτουργία τους τα νόμιμα δορυφορικά ή προσωρινά καζίνα, γι' αυτό και πρέπει η πολιτεία, και κατ’ επέκταση η Αστυνομία, να τελειώνει μια και καλή με τον παράνομο τζόγο.
(γ) Βρίσκεται σε εξέλιξη ένας ενδοαστυνομικός πόλεμος (αλλάζουν οι νονοί / συμμορίες και οι άνθρωποί τους μέσα στην Αστυνομία) που προκαλεί μεγάλη ζημιά στην επιχειρησιακή ικανότητα της αστυνομικής δύναμης (διαρροές), αλλά και στην εικόνα του σώματος.
(δ) Οι σχεδόν καθημερινές αποκαλύψεις / καταγγελίες του δημάρχου Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος, για αδράνεια από πλευράς Αστυνομίας και για διαφθορά των αστυνομικών, πολλαπλασιάζει την κοινωνική πίεση στο αστυνομικό σώμα.
«Περπατούν» και μέρα
Αναλυτικότερα, η εγκληματικότητα στην Κύπρο βρίσκεται στη φάση της μετεξέλιξης και της αναδιοργάνωσης, αλλάζει το περιβάλλον. Γνωστά πρόσωπα της νύχτας έχουν δολοφονηθεί ή αποβιώσει από φυσικά αίτια, αφήνοντας χώρο στην επόμενη γενιά των κακοποιών να πάρει τα πάνω της και να γίνουν νέες συμμαχίες μεταξύ εγκληματικών ομάδων. Η αλλαγή αυτή φέρνει και ανακατατάξεις μέσα στην Αστυνομία, αφού διεφθαρμένοι αστυνομικοί έχουν μείνει «ορφανοί» και «απροστάτευτοι» (συν ότι κάποιοι έχουν αφυπηρετήσει), ενώ νέοι διεφθαρμένοι αστυνομικοί -που διασυνδέονται με τη νέα γενιά των κακοποιών- προσπαθούν να επιβληθούν μέσα στο σώμα. Επιπρόσθετα, η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις «δουλειές» του οργανωμένου εγκλήματος στον τόπο μας, που δραστηριοποιείται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα: ναρκωτικά, προστασία / εκβιασμοί, τοκογλυφία, παράνομος τζόγος, εμπορία προσώπων. Πλέον, το οργανωμένο έγκλημα -αδίστακτοι κακοποιοί που διαχειρίζονται τεράστια ποσά από παράνομες δραστηριότητες- άρχισε να εκβιάζει μικρομεσαίους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται τη μέρα, κυρίως στον χώρο της εστίασης, ζητώντας τους μεγάλα χρηματικά ποσά έναντι προστασίας. Γι' αυτό και το τελευταίο διάστημα παρακολουθούμε καταστροφές / εμπρησμούς εστιατορίων / ταβερνών, καφέ κ.λπ. Σημειώνεται ότι, παρά τις επίμονες προσπάθειες της ξένης μαφίας να ελέγξει πράγματα και καταστάσεις στη χώρα, τον έλεγχο εξακολουθούν να τον έχουν Ελληνοκύπριοι.
Νόμιμα vs παράνομα
Δεδομένου ότι σε λίγες εβδομάδες (τέλος Ιουνίου περίπου) θα αρχίσουν τη λειτουργία τους τα νόμιμα δορυφορικά / προσωρινά καζίνα σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο και ελεύθερη Αμμόχωστο (το καζίνο-θέρετρο θα λειτουργήσει το 2021), η Αστυνομία πρέπει να καθαρίσει το τοπίο από τα παράνομα (άτυπη συμβατική υποχρέωση του κράτους). Παρόλο που έχει γίνει αρκετή δουλειά στο θέμα του παράνομου τζόγου, εξακολουθούν ακόμη να λειτουργούν δεκάδες παράνομα καζίνα - αρκετά από αυτά στο έδαφος των Βρετανικών Βάσεων. Σημειώνεται ότι οι Βρετανικές Βάσεις αποτελούν καταφύγιο κακοποιών (εκεί έχουν μετακομίσει αρκετοί αυτό το διάστημα, που διεξάγονται σαρωτικές αστυνομικές επιχειρήσεις) λόγω και της πολιτικής των Βάσεων που δεν θέλουν να προκαλούν και να ενοχλούν…
Ενδοαστυνομικές ανακατατάξεις
Ένα από τα πιο πολύτιμα εργαλεία σήμερα είναι οι πληροφορίες. Γι' αυτό και το οργανωμένο έγκλημα έχει τους ανθρώπους του σε θέσεις-κλειδιά μέσα στο αστυνομικό σώμα - ανέκαθεν συνέβαινε, απλώς σήμερα γίνεται πιο μελετημένα και συντονισμένα. Μεγάλο πονοκέφαλο για την Αστυνομία αποτελούν οι κάθε μορφής διαρροές μέσα από τη δύναμη (για πληροφοριοδότες, σχεδιασμό - οργάνωση επιχειρήσεων, έναρξη αιφνιδιαστικών επιχειρήσεων, απόκτηση σύγχρονου εξοπλισμού κ.λπ.). Καταβάλλονται αρκετές προσπάθειες από την ηγεσία της Αστυνομίας να εντοπίσουν τους διεφθαρμένους αστυνομικούς -πρόσφατα έχει δημιουργηθεί και η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου (αδιάφθοροι)-, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να καθαρίσει η δύναμη από τη διαφθορά, η οποία βρίσκεται και στα ανώτατα στρώματα, όσο κι αν δεν θέλουν να το παραδεχθούν δημοσίως οι αρμόδιοι. Εδώ και αρκετό διάστημα, εντός της Αστυνομίας, γίνονται υπόγειες ανακατατάξεις αστυνομικών που δουλεύουν για το οργανωμένο έγκλημα. Κάποια όργανα της τάξης και της ασφάλειας έχουν αφυπηρετήσει και ο υπόκοσμος προσπαθεί να προωθήσει στα ανώτατα δώματα του σώματος και σε θέσεις-κλειδιά τους δικούς του, κάποιοι έχουν αποδυναμωθεί από τα μέτρα που λαμβάνει η ηγεσία της Αστυνομίας (μεταθέσεις, ενδοϋπηρεσιακοί έλεγχοι / παρακολουθήσεις), κάποιοι διεφθαρμένοι αστυνομικοί έχουν «ορφανέψει» λόγω δολοφονιών και θανάτων βαρόνων της νύχτας, και τρώνε άγριο «ξύλο» από τα νέα, αναδυόμενα, «αστέρια» συναδέλφους τους. Για κάποιους το θέμα εξελίσσεται σε ζήτημα ζωής και θανάτου, τα λεφτά είναι πάρα πολλά, άρα και η μάχη επικράτησης εντός της Αστυνομίας αδυσώπητη και ανελέητη. Πηγή που γνωρίζει από πρώτο χέρι πράγματα και καταστάσεις περιγράφει το εξής χαρακτηριστικό περιστατικό: «Γνωστός 'επιχειρηματίας' όταν επισκεπτόταν (αιφνιδιαστικά / ακάλεστος) αστυνομική διεύθυνση συγκεκριμένης πόλης, ο αστυνομικός διευθυντής σηκωνόταν από τη θέση του σαν ελατήριο μόλις τον έβλεπε, καθόταν απέναντι στην καρέκλα των επισκεπτών, και ο νονός έπαιρνε τη θέση του αστυνομικού διευθυντή με τα πόδια πάνω στο γραφείο. Σε αυτήν τη στάση έπιναν τον καφέ τους και διεξαγόταν η μεταξύ τους συζήτηση…». Σημειώνεται ότι οι αρχηγοί των φατριών εξακολουθούν να κυκλοφορούν ανενόχλητοι στους κυπριακούς δρόμους με αλεξίσφαιρες λιμουζίνες και συνοδείες μπράβων μπρος-πίσω, όπως περίπου διακινείται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ο ενοχλητικός Φαίδωνας
Ο δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος έχει κάνει άνω-κάτω το Προεδρικό, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το Αρχηγείο της Αστυνομίας με τις πολύ συχνές δημόσιες καταγγελίες και αποκαλύψεις του για τη δράση εγκληματικών στοιχείων και την αδράνεια των αρμοδίων, οι οποίοι πολύ θα ήθελαν να μπορούσαν να τον κάνουν να σιωπήσει - τον χαρακτηρίζουν λαϊκιστή και του συστήνουν να σταματήσει τις δηλώσεις γιατί υποσκάπτει το αστυνομικό έργο. Ο ίδιος, όμως, όλο και επανέρχεται δριμύτερος και αποκαλυπτικότερος - πλέον λέει ονόματα, οδούς και αριθμούς. Η Αστυνομία εκτιμά ότι στα χέρια του δημάρχου βρίσκονται απόρρητες πληροφορίες από το Γραφείο Συλλογής Πληροφοριών του σώματος, γι' αυτό και μιλά με τόσες λεπτομέρειες και ακρίβεια για κάποιες υποθέσεις. Το ότι πολλά από αυτά που λέει ο κ. Φαίδωνος αποδεικνύονται στη συνέχεια ότι έχουν βάση, αυξάνει την κοινωνική πίεση στην Αστυνομία, η οποία, από τη μια καλείται να δώσει εξηγήσεις γιατί άφησε τα πράγματα να φθάσουν στη σημερινή κατάσταση, και από την άλλη θα πρέπει να επιδείξει επιτυχίες και όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς εντός του σώματος, αλλά και την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος. Προς το παρόν, η Αστυνομία απαντά με επίσημα στατιστικά στοιχεία (ανακοίνωση 18/5/2018): «Κατά την τετραετία 2014-2017 σε σύγκριση με την τετραετία 2010-2013 παρουσιάζονται: μείωση κατά 11% στους φόνους, μείωση κατά 14% στις απόπειρες φόνου, μείωση κατά 32% στις ληστείες και τους εκβιασμούς, και μείωση κατά 39% στις διαρρήξεις [...]. Οι αυξημένοι συγκριτικά με σήμερα φόνοι, απόπειρες φόνων, ληστείες και εκβιασμοί, σημειώθηκαν κατά την τετραετία 2010-2013, που η Αστυνομία Κύπρου είχε στη διάθεσή της περισσότερους από 500 αστυνομικούς, από όσους διέθετε την αντίστοιχη περίοδο 2014-2017. Επιπρόσθετα, δεν υφίστατο η απειλή της τρομοκρατίας, η οποία απορρόφησε τουλάχιστον 200 μέλη μας για την πρόληψή της».
Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;
Στη δημόσια συζήτηση διατυπώνεται πλέον ξεκάθαρα το ερώτημα «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας -ο οποίος μετά από σοβαρά εγκλήματα αρέσκεται να δηλώνει ότι εξαντλείται η υπομονή του, ότι οργίζεται και ότι όπου να ’ναι τελειώνει το οργανωμένο έγκλημα (αυτοκτονίες φυλακισμένων, βιασμός νεαρού κατάδικου στις Κεντρικές Φυλακές, τετραπλός φόνος στην Αγία Νάπα, υπόθεση Ύψωνα κ.λπ.)- διαπιστώνει ότι ο κλοιός σφίγγει επικίνδυνα, τα πυρά της κριτικής του πολιτικού κόσμου, του Τύπου/Media και της κοινωνίας τον αγγίζουν πια και τον ίδιο, γι' αυτό και έδωσε εντολή να αρχίσουν οι επιχειρήσεις κατά του υποκόσμου. Κάπως έτσι λύθηκαν τα χέρια της Αστυνομίας, η οποία αισθάνεται ότι χρειάζεται και την πολιτική βούληση για πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος, το οποίο μπορεί να έχει και το πρόσωπο επιτυχημένων και προβεβλημένων επιχειρηματιών που όλοι θαυμάζουμε, όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου. «Απέναντι σε θέσεις μάχης η Αστυνομία έχει, εκτός από τους επικίνδυνους κακοποιούς, τις εγκληματικές τους ομάδες και τους ανθρώπους τους μέσα στο αστυνομικό σώμα, έχει να αντιμετωπίσει και τους καλύτερους δικηγόρους με πολιτικές άκρες ή δικηγόρους - πολιτικούς που υπερασπίζονται τον υπόκοσμο, καθώς και τις σχέσεις - εξαρτήσεις πολιτικών με το οργανωμένο έγκλημα, όπως είναι οι χρηματοδοτήσεις πολιτικών εκστρατειών κ.λπ. Κάποιους πολιτικούς τους κρατούν στο χέρι σε σχέση με παράνομο τζόγο, σεξ, ναρκωτικά», ανέφερε πηγή που μίλησε στον «Π». «Πριν από αρκετό καιρό είχε γίνει σύσκεψη στο Προεδρικό με αρμόδιους υπουργούς και Αστυνομία, υπό τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Είχε ληφθεί απόφαση να ενισχυθεί η Αστυνομία και με εμπλοκή και άλλων κυβερνητικών τμημάτων, όπως του Τμήματος Φορολογίας, του ΦΠΑ, της ΜΟΚΑΣ - χωρίς όμως επιτυχία, κυρίως λόγω φόβου αυτών που θα αναλάμβαναν αυτές τις επικίνδυνες αποστολές. Η Κύπρος είναι μικρός τόπος και δεν μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία η προστασία υπαλλήλων / μαρτύρων και των οικογενειών τους (ούτε τα θύματα δεν τολμούν πολλές φορές να καταγγείλουν), όπως σε μεγάλες χώρες που εύκολα μπορεί να συνεχίσει κάποιος τη ζωή του σε άλλη πολιτεία με διαφορετικό ονοματεπώνυμο, ταυτότητα, προστασία», πρόσθεσε η ίδια πηγή. Είναι γι' αυτούς τους λόγους που η Αστυνομία ζητά να έχει τη δυνατότητα παρακολούθησης τηλεφωνικών συνδιαλέξεων (με αυστηρές ασφαλιστικές δικλίδες) - φαίνεται ότι όλα τα κόμματα, πλην του ΑΚΕΛ, έχουν πεισθεί για την αναγκαιότητα αυτού του εργαλείου. Το ΑΚΕΛ επικαλείται, για τη διαφωνία του, λόγους ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
