Δύσκολο στοίχημα για την ΑΗΚ τα φωτοβολταϊκά

Πολύ σοβαρό και δύσκολο στοίχημα καλείται να κερδίσει η ΑΗΚ τους επόμενους μήνες, αν θέλουμε ως κράτος να «πιάσουμε» τον στόχο του 2020 για μεγάλη αύξηση της διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα, ώστε το 16% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού να προέρχεται από φωτοβολταϊκά - αιολικά πάρκα και βιομάζα.

Η ΑΗΚ διαβεβαιώνει μέσω του «Πολίτη» ότι έχει προετοιμαστεί αρκούντως για να μπορέσει να συνδέσει τα δεκάδες νέα πάρκα ΑΠΕ της πρώτης φάσης (101 μεγαβάτ) στο δίκτυο της μέχρι το τέλος του 2019, ωστόσο αυτό δεν αρκεί για να είναι έτοιμες οι νέες επενδύσεις (συνολικού κόστους σχεδόν 500 εκατ. ευρώ) να λειτουργήσουν αρχές του 2020. Σοβαρά ερωτηματικά εγείρονται για τις εγκαταστάσεις της β’ φάσης (άλλα 100 μεγαβάτ περίπου), που μοιάζει σήμερα απίθανο να είναι έτοιμα αρχές του 2020, ώστε να καλυφθεί ο στόχος της ΕΕ.

Υπουργείο Ενέργειας και ΡΑΕΚ παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της διαδικασίας αδειοδότησης των νέων πάρκων και είναι σε συνεχή διαβούλευση με την ΑΗΚ (μονάδα διανομής), ώστε να αποφευχθούν πρόσθετες καθυστερήσεις που δυνατό να ανατρέψουν όλους τους σχεδιασμούς και να οδηγήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία ενώπιον οργάνων της ΕΕ για επιβολή τσουχτερού προστίμου ή και άλλων κυρώσεων.

Πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι η ΑΗΚ έλαβε τις τελευταίες μέρες επιστολή από τη ΡΑΕΚ, με την οποία καλείται να ενημερώσει μέχρι τις 14/12/18 για τα δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα σύνδεσης κάθε νέου πάρκου ξεχωριστά στο σύστημα διανομής. Εκ των πραγμάτων, η ΑΗΚ μπορεί να ενημερώσει για τα χρονοδιαγράμματα σύνδεσης μόνο των 60 πάρκων ΑΠΕ, συνολικής ισχύος 101 μεγαβάτ, που έχουν ήδη λάβει προκαταρκτικούς όρους σύνδεσης στο δίκτυο και έχουν πληρώσει τόσο την προκαταβολή 5% για το κόστος σύνδεσης, όσο και την εγγυητική πιστής εκτέλεσης. Πέραν αυτών των πάρκων υπάρχουν άλλα τόσα ή περισσότερα που θα αδειοδοτηθούν το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο της β’ φάσης του σχεδίου του Υπουργείου Ενέργειας για προώθηση έργων ΑΠΕ. Μόλις την περασμένη Τετάρτη το Υπουργικό ενέκρινε τα νέα κριτήρια για την κατάταξη των πάρκων της β’ φάσης (για περίπου άλλα 100 μεγαβάτ), συνεπώς η ΑΗΚ-Διανομή θα πρέπει τώρα να προβεί σε νέα κατηγοριοποίηση των αιτήσεων βάσει των νέων τεχνικοοικονομικών κριτηρίων, να δώσει προκαταρκτικούς όρους σύνδεσης και εφόσον αποδεχτούν οι αιτητές τους όρους και πληρώσουν τότε να προχωρήσει με τον καθορισμό χρονοδιαγραμμάτων για τη σύνδεσή τους στο δίκτυο και την έκδοση των τελικών όρων σύνδεσης.

Από στοιχεία που έχουμε λάβει από αρμόδιους αξιωματούχους της ΑΗΚ, συνάγεται ότι είναι πολύ δύσκολο να ολοκληρωθεί η επέκταση του δικτύου διανομής μέσης τάσης σε χρόνο ώστε να επιτρέπεται στους επενδυτές να εγκαταστήσουν όλα τα πάρκα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020, που είναι το νέο χρονοδιάγραμμα που καθόρισε το Υπουργικό την Τετάρτη. Άλλες πηγές στην ΑΗΚ υποστηρίζουν ότι υπήρξε καθυστέρηση στην προώθηση του σχεδίου εγκατάστασης νέων έργων ΑΠΕ από το υπουργείο, με αποτέλεσμα να υπάρχει τώρα μεγάλη πίεση χρόνου.

Απαιτούνται 150 χιλιόμετρα νέου δικτύου

Από τη μονάδα Διανομής της ΑΗΚ, ο βοηθός διευθυντής Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ) Πέτρος Μηνά ανέφερε στον «Πολιτη» ότι για τη σύνδεση των νέων φωτοβολταϊκών πάρκων που θα αδειοδοτηθούν το επόμενο διάστημα απαιτείται η επέκταση του δικτύου μέσης τάσης κατά 145 χιλιόμετρα περίπου. Επιπλέον, θα χρειαστεί η εγκατάσταση άλλων 45 χιλιομέτρων υπόγειων καλωδίων. Για να επιτευχθεί αυτό το εκ των πραγμάτων φιλόδοξο εγχείρημα εντός του 2019, θα πρέπει πρώτα να πραγματοποιηθεί η χωρομέτρηση-τοπογράφηση των νέων εναέριων γραμμών μέσης τάσης, για την οποία απαιτείται επιπλέον η λήψη εγκρίσεων από αρμόδιες κρατικές αρχές (π.χ. Τμήμα Πολεοδομίας) αλλά και συγκαταθέσεις από τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες γης. Αν οι συγκαταθέσεις δεν δοθούν, θα πρέπει να κινητοποιηθεί η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για υποχρεωτικές συγκαταθέσεις μέσω των οικείων επάρχων. Σύμφωνα με τον κ. Μηνά, μετά τη χωρομέτρηση των νέων γραμμών θα προχωρήσει η ολοκλήρωση των τελικών όρων σύνδεσης στο δίκτυο και θα κληθούν οι επενδυτές να τους αποδεχτούν και να πληρώσουν για το σχετικό κόστος. Από την προεργασία που έγινε, αναμένεται ότι σύντομα θα λάβουν τους τελικούς όρους τα νέα συστήματα μέχρι 150 κιλοβάτ. Θα ακολουθήσουν τα μεγάλα πάρκα και αναμένεται ότι μέχρι τα μέσα του 2019 θα ολοκληρωθούν οι αδειοδοτήσεις, ώστε να αναλάβει τις εγκαταστάσεις των νέων γραμμών το αρμόδιο τμήμα της ΑΗΚ-Διανομής. Ερωτηματικά εγείρονται για τη δυνατότητα των επενδυτών να ολοκληρώσουν μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020 την εγκατάσταση των νέων πάρκων αν λάβουν τελικούς όρους σύνδεσης μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2019, νοουμένου ότι για τα μικρά πάρκα η προθεσμία εγκατάστασης είναι 8 μήνες και για τα μεγάλα 12 μήνες.

Εμείς το δίκτυο

Δεδομένου του πολύ στενού χρονοδιαγράμματος για την εγκατάσταση των 145 χιλιομέτρων νέων εναέριων γραμμών μέσης τάσης, ώστε να συνδεθούν τα νέα φωτοβολταϊκά πάρκα μέχρι τις αρχές του 2020 και να καλυφθεί ο στόχος της ΕΕ για τη διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, ο «Πολίτης» πληροφορείται ότι ο Σύνδεσμος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Κύπρου (ΣΑΕΑΠΕΚ) προτίθεται να υποβάλει επίσημο αίτημα στο Υπουργείο Ενέργειας και στην ΑΗΚ για να αναλάβουν οι ίδιοι οι επενδυτές την τοποθέτηση του νέου δικτύου που είναι αναγκαίο για την εγκατάσταση των πάρκων τους. Θεωρούν, όπως μας ανέφεραν, ότι μπορούν ταχύτερα να τοποθετήσουν τις νέες γραμμές έξω από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες της ΑΗΚ. Ούτως ή άλλως, το κόστος για το νέο δίκτυο το καταβάλλουν οι επενδυτές, μέσω της αποδοχής των τελικών όρων σύνδεσης.

Ωστόσο, ο διευθυντής Ιδιοκτήτη Συστήματος Διανομής, της ΑΗΚ, Άδωνης Γιασεμίδης, ανέφερε στον «Πολίτη» ότι η ΑΗΚ έχει δεσμευτεί έναντι της ΡΑΕΚ ότι όλες οι εγκαταστάσεις δικτύου για την πρώτη φάση λειτουργίας πάρκων ΑΠΕ (101 μεγαβάτ) θα είναι έτοιμες μέχρι το τέλος του 2019, νοουμένου ότι η υπόλοιπη διαδικασία (χωρομέτρηση, τοπογράφηση, άδειες, συγκαταθέσεις) ολοκληρωθούν σταδιακά μέχρι τα μέσα του ’19. Σε ερώτηση αν θα χρειαστεί η αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα για το νέο δίκτυο, απάντησε ότι έχουν ληφθεί διαβεβαιώσεις από τα περιφερειακά γραφεία της ΑΗΚ ότι η εργασία μπορεί να διεκπεραιωθεί από το προσωπικό της Αρχής.