Twitter: @Kateliadi
Στον δεύτερο και τελευταίο γύρο των προεδρικών εκλογών για την ανάδειξη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, που διεξάγεται σήμερα Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2018, αναμετράται το ίδιο δίδυμο που αναμετρήθηκε και το 2013. Ο νυν Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, που στηρίζεται από τον ΔΗΣΥ, και ο Σταύρος Μαλάς, που στηρίζεται από το ΑΚΕΛ. Κατά τον πρώτο γύρο των εκλογών, την περασμένη Κυριακή, ο κ. Αναστασιάδης έλαβε χαμηλότερα ποσοστά απ’ ό,τι περίμενε, 35,51% αντί ενός ποσοστού γύρω στο 40% όπως υπολόγιζε ο ίδιος και το επιτελείο του, και ο κ. Μαλάς έλαβε υψηλότερο ποσοστό απ’ ό,τι περίμεναν ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι συνεργάτες του (30,24% - το ΑΚΕΛ στις βουλευτικές του 2016 είχε λάβει 25,67%).
Ο παλιός είναι αλλιώς
Ο Νίκος Αναστασιάδης, 72 ετών σήμερα (γεννήθηκε το 1946), επαναδιεκδικεί δεύτερη προεδρική θητεία μετά από 32 συνεχόμενα χρόνια στην κυπριακή Βουλή (εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1981). Ο κ. Αναστασιάδης ανέλαβε Πρόεδρος το 2013, την ώρα που η χώρα ήταν περίπου ακυβέρνητη, έπεφτε στον γκρεμνό, κατέρρεε η οικονομία λόγω της πρωτοφανούς κρίσης που έπληττε την Κύπρο. Είχε αναγεννηθεί κυριολεκτικώς από τις στάχτες του, μετά τα σοβαρά εσωκομματικά προβλήματα που αντιμετώπισε (αποχωρήσεις/διαγραφές στελεχών) και τους σκληρούς χαρακτηρισμούς και επίθετα που εισέπραττε για χρόνια, λόγω της ισχυρής στήριξης που έδωσε στο σχέδιο Ανάν το 2004. Με το που ορκίστηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας το 2013, αναγκάστηκε να δεχθεί το κούρεμα καταθέσεων, κάτι για το οποίο δεσμευόταν με όλους τους τρόπους και σε όλους τους τόνους καθ' όλη την τότε προεκλογική περίοδο ότι δεν θα αποδεχόταν ποτέ. Το «Ο κύριος Ξεδεσμεύομαι» τον κυνηγά ακόμα, αν και ο ίδιος το ξορκίζει με αυτοσαρκασμό.
Χάος - κράτος
Στο τέλος της θητείας του, ο Νίκος Αναστασιάδης έχει να περηφανεύεται ότι παρέλαβε χάος και παραδίνει κράτος με ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 4%, χωρίς να επιβάλει στον λαό νέες φορολογίες, με μείωση της ανεργίας, με νοικοκύρεμα της κοινωνικής πολιτικής - έχει πάρει τα εύσημα από τους Ευρωπαίους εταίρους μας για την υιοθέτηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για τα ευάλωτα στρώματα της κοινωνίας. Επικρίνεται για το ότι δεν στήριξε επαρκώς τη μεσαία τάξη, ότι δημιουργεί τη γενιά των 700 ευρώ, ότι κάνει πλάτη στον επιχειρηματικό κόσμο (το Κυπριακό Επιχειρηματικό και Εμπορικό Επιμελητήριο ανακοίνωσε στήριξη της υποψηφιότητας Αναστασιάδη). Επιπρόσθετα, κατάφερε -με το αζημίωτο (παρεκκλίσεις/χαλαρώσεις)- να φέρει με το μέρος του τον ισχυρό οικονομικό παράγοντα του τόπου, μέχρι πρόσφατα δεδηλωμένο ΔΗΚΟϊκό, Αρχιεπίσκοπο Κύπρου. Στα συν του και η με σοβαρότητα συνέχιση του κυπριακού ενεργειακού προγράμματος - κυκλοφορούν αυτές τις μέρες καλά νέα για νέο κοίτασμα φυσικού αερίου στον γεωτρητικό στόχο «Καλυψώ» του μπλοκ «6» της κυπριακής ΑΟΖ. Στα πλην του διάφορα σκάνδαλα και σκανδαλάκια που συνοδεύουν τη διακυβέρνησή του, όπως ένας διάχυτος οικονομικός νεποτισμός, σύγκρουση με θεσμικούς που ο ίδιος διόρισε, αποτυχημένοι πολιτικοί διορισμοί φίλων και τα πάθη του.
Στροφή για ψήφους
Στο Κυπριακό έκανε στροφή στον λεγόμενο υπερπατριωτισμό (εγκαινίασε μέχρι και κρησφύγετο της ΕΟΚΑ!) στο πλαίσιο της διαχείρισης της λαϊκής δεξιάς βάσης του κόμματός του. Την ίδια στιγμή απομακρύνθηκε άκομψα από τους άλλοτε στενούς πολιτικούς του φίλους της ρεαλιστικής γραμμής στο Κυπριακό, χαρακτηρίζοντας τους ως «αυτοί της όποιας λύσης». Το ΑΚΕΛ τον επικρίνει σφόδρα για τους χειρισμούς του στο Κραν Μοντανά, προσάπτοντάς του την κατηγορία ότι «αποχώρησε από το περιβόητο δείπνο, γιατί είχε στον νου του μια δεύτερη θητεία στις προεδρικές εκλογές», στηρίζοντας, μάλιστα, την επιχειρηματολογία του στην Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ. Ο Νίκος Αναστασιάδης υπόσχεται να συνεχίσει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, αλλά βάζει όρους και προϋποθέσεις, με στόχο να ικανοποιήσει εκείνο το ακροατήριο εντός του κόμματός του και του λεγόμενου Κέντρου, που δεν νιώθει άνετα με τα όσα γίνονται στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.
Ο νέος είναι ωραίος
Ο Σταύρος Μαλάς είναι 50 ετών (γεννήθηκε το 1967), γενετιστής στο επάγγελμα, με DNA δύο πρώην Προέδρων της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του: είναι συγγενής με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ' και τον Γιώργο Βασιλείου. Στο βιογραφικό του υπάρχει ολίγη ΕΟΚΑ, ακριβώς τόση όση χρειάζεται για να μην προκαλεί τους Ακελικούς ψηφοφόρους και παράλληλα να μπορεί να διεισδύει στους χώρους της μετριοπαθούς δεξιάς. Υπάρχει και ολίγη αντιστασιακή δράση ενάντια στην ΕΟΚΑ Β', τόση όση να τον κάνει αγαπητό στους ψηφοφόρους της Αριστεράς και συμπαθή στη δημοκρατική Δεξιά. Την πολιτική του διαδρομή την ξεκίνησε από την ΕΔΕΚ, στη συνέχεια προσχώρησε στους Ενωμένους Δημοκράτες και τον Μάιο του 2011 υπέβαλε υποψηφιότητα με το ΑΚΕΛ στις βουλευτικές εκλογές, συγκεντρώνοντας μόλις 604 ψήφους. Λίγους μήνες αργότερα ορκίστηκε υπουργός Υγείας της κυβέρνησης Χριστόφιας, από την οποία αποχώρησε περίπου έναν χρόνο μετά, για να υποβάλει υποψηφιότητα για την προεδρία της Δημοκρατίας (2013) έχοντας τη στήριξη του ΑΚΕΛ, το οποίο περνούσε μια από τις δυσκολότερες φάσεις της ιστορίας του - ο Δημήτρης Χριστόφιας δεν τόλμησε να επαναδιεκδικήσει δεύτερη θητεία συγκεντρώνοντας την οργή του κόσμου για την οικονομική καταστροφή του τόπου. Μέσα σε αυτό το άγριο -για το κόμμα που τον στήριζε- περιβάλλον, κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο των εκλογών με ποσοστό 26,91%. Κακές γλώσσες λένε ότι τον πριμοδότησε ο ΔΗΣΥ, θεωρώντας ότι θα ήταν ευκολότερος αντίπαλος στην επαναληπτική ψηφοφορία. Και ήταν. Τις τότε εκλογές κέρδισε άνετα ο Νίκος Αναστασιάδης με ποσοστό 57,48%.
Ρεζέρβα του ΑΚΕΛ
Το καλοκαίρι που μας πέρασε το ΑΚΕΛ επέλεξε άλλον υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές, ο οποίος, όμως, δεν του βγήκε - απέσυραν και οι δύο πλευρές το ενδιαφέρον τους σχεδόν αμέσως. Ο κ. Μαλάς ήταν η τρίτη - τέταρτη επιλογή για το ΑΚΕΛ, και η υποψηφιότητά του είχε να αντιμετωπίσει αρχικά πολλά προβλήματα, κυρίως τα εσωκομματικά τού κόμματος που τον στηρίζει. Στην πορεία τα πράγματα βελτιώθηκαν, το ΑΚΕΛ πήρε στα σοβαρά τις εκλογές γιατί ήταν θέμα επιβίωσης για το κόμμα, και στο τέλος κατάφερε το ακατόρθωτο - αυτό που καμία δημοσκόπηση ή πολιτικός αναλυτής -πλην του «Πολίτη» και της Noverna- δεν προέβλεψε. Όχι μόνον πέρασε στον δεύτερο γύρο ο κ. Μαλάς, αλλά πέρασε και με το εντυπωσιακό ποσοστό για τα δεδομένα του, των 30,24 ποσοστιαίων μονάδων.
Αδιάφθορος και άπειρος
Στο Κυπριακό υπόσχεται να συνεχίσει απ' εκεί που έμεινε ο Νίκος Αναστασιάδη, στην οικονομία καθησυχάζει τον κόσμο ότι δεν θα είναι από το ΑΚΕΛ ο νέος υπουργός Οικονομικών (υποσχέθηκε μάλιστα να ανακοινώσει όνομα πριν από τις εκλογές, αλλά τελικά απλώς τον έχει σκιαγραφήσει), τάζει καλύτερη από τον Αναστασιάδη κοινωνική πολιτική (για συνταξιούχους, φοιτητές, μονογονιούς και άλλες ομάδες πληθυσμού που περνούν δύσκολα). Κατηγορεί τον κ. Αναστασιάδη ότι καθυστέρησε τους ενεργειακούς σχεδιασμούς, ότι είναι παλαιάς κοπής πολιτικός (χωρίς ο ίδιος να μας εμφανίσει μια νέα γενιά πολιτικών στο πλευρό του), ότι δεν προωθεί την έρευνα και την καινοτομία. Βαρίδι για τον κ. Μαλά η συμμετοχή του στην «αμαρτωλή» κυβέρνηση Χριστόφια, η εξάρτησή του από το ΑΚΕΛ, η πολιτική του απειρία, καθώς και ο μικροαστικός συντηρητισμός του. Στα θετικά του περιλαμβάνονται η επιστημονική του κατάρτιση, το καθαρό του πολιτικό μητρώο (έντιμος και αδιάφθορος), το νεαρό της ηλικίας του.
Το μήνυμα του Πρώτου Γύρου
Το σημαντικότερο μήνυμα της περασμένης Κυριακής, του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών, είναι η νίκη των δυνάμεων που υποστηρίζουν μια λύση του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας (ΔΔΟ), όπως ήταν η εκπεφρασμένη γραμμή όλων ανεξαιρέτως των μέχρι σήμερα Προέδρων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα κόμματα του λεγόμενου Κέντρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Οικολόγοι - Συνεργασία Πολιτών, Αλληλεγγύη) που στήριζαν την υποψηφιότητα του Νικόλα Παπαδόπουλου, πρότειναν σε αυτές τις εκλογές μια νέα στρατηγική βασισμένη στη λεγόμενη σκληρή γραμμή στο Κυπριακό και είχαν δηλώσει ότι, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, ο κόσμος ψηφίζει και για τις θέσεις στο Κυπριακό (εν είδει δημοψηφίσματος). Ο κ. Παπαδόπουλος, το βράδυ της περασμένης Κυριακής, παραδέχθηκε ήττα και απόρριψη της νέας στρατηγικής του στο Κυπριακό. Ο δε Γιώργος Λιλλήκας, ο άλλος υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές, που απορρίπτει τη ΔΔΟ, έλαβε μόλις 2,18% και έμεινε μόνος του στη Βουλή - λίγο πριν τις εκλογές ο ένας του βουλευτής μεταπήδησε στο στρατόπεδο του Νικόλα Παπαδόπουλου και προχθές ανεξαρτητοποιήθηκε και η δεύτερή του βουλευτής. Υπενθυμίζεται ότι στις προεδρικές του 2013, ο κ. Λιλλήκας -προερχόμενος από το ΑΚΕΛ/είχε ανεξαρτητοποιηθεί, διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών του Τάσσου Παπαδόπουλου- έλαβε στον πρώτο γύρο των εκλογών 24,93%, χάνοντας το εισιτήριο για τον δεύτερο γύρο από τον Σταύρο Μαλά (26,91%). Σημειώνεται ότι το 2018, για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, τα κόμματα του λεγόμενου κέντρου αποφάσισαν να μην συνεργαστούν με κανέναν εκ των δύο υποψηφίων, και ως εκ τούτου, δεν στηρίζουν την υποψηφιότητα ούτε του Νίκου Αναστασιάδη ούτε του Σταύρου Μαλά.