Πέντε Τ/Κ συνταξιούχοι μαθαίνουν ελληνικά στα ΚΙΕ Ακακίου (βίντεο)

Είναι και οι πέντε συνταξιούχοι, είναι Τουρκοκύπριοι, οι τρεις από τη Λεύκα και οι δυο από την Ελιά. Θα μπορούσαν απλώς να κάθονται και να απολαμβάνουν τις συντάξεις τους, να χαίρονται την ησυχία τους, να παίζουν την πρέφα και την ξερή τους στον καφενέ των χωριών τους και να λένε ιστορίες να περάσει η ώρα αντί να προβληματίζονται…

Αλλά αυτοί επιμένουν τα τελευταία έξι χρόνια να διανύουν δυο φορές την εβδομάδα αρκετά χιλιόμετρα, να κάνουν πάνω από μία ώρα και 20 λεπτά στον δρόμο κάθε φορά, για να πηγαινοέρχονται στο Ακάκι, μέσω του οδοφράγματος της Μόρφου, έχοντας έναν και μόνο στόχο: Να μάθουν να μιλούν ελληνικά.

Ένα βήμα προς τα μας

Σαφώς και δεν είναι εύκολο πράγμα η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας στην ηλικία των 60 και πλέον χρόνων. Ακόμα πιο δύσκολο, όπως οι ίδιοι λένε στον «Π», είναι να μάθουν να μιλάνε φαρσί τη γλώσσα για να συνεννοούνται, δεδομένου ότι στην καθημερινότητά τους δεν τη χρησιμοποιούν. Με τη γραμματική και τον γραπτό λόγο τα πάνε κάπως καλύτερα. Στον προφορικό μπορεί να δυσκολεύονται λιγάκι, αλλά αυτό που μετρά και που είναι στ’ αλήθεια συγκινητικό και αξιοθαύμαστο στην περίπτωσή τους είναι η θέλησή τους να μιλήσουν την ίδια γλώσσα με τους Ελληνοκύπριους φίλους τους για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν σε βάθος.

Με βαθιά εκτίμηση και σεβασμό κάνουν το επόμενο βήμα - το βήμα που προφανώς δεν είναι διατεθειμένες να περπατήσουν οι ηγεσίες στις δύο κοινότητες - για να έρθουν πιο κοντά στο σύστημα επικοινωνίας των απέναντι, πιο κοντά στη δική μας κουλτούρα, για να καταλάβουν καλύτερα τις δικές μας επιθυμίες και συναισθήματα και να μοιραστούν τα δικά τους. Διψούν για αυτό το μοίρασμα.

Μαζί τους βρεθήκαμε ένα απόγευμα την ώρα του μαθήματος στα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης (ΚΙΕ) που λειτουργούν στο Γυμνάσιο Ακακίου, εκεί όπου παρακολουθούν τα μαθήματά τους, και συνομιλήσαμε, χρησιμοποιώντας την ελληνική γλώσσα, για αυτά που τους δίνουν ώθηση να κοπιάζουν για να μάθουν να επικοινωνούν μαζί μας.

Με την ίδια δασκάλα

Είναι το ζεύγος Muhteshem και Birsen Hacimulla από τη Λεύκα και οι δύο πρώην τραπεζικοί, ο Bumin Bezmen ο ηλεκτρολόγος, επίσης από τη Λεύκα, ο Salih Efendi ο χημικός και τώρα γεωργός από την Ελιά και ο συντοπίτης του αρχιτέκτονας Mehmet Kizildere. Ξεκίνησαν τα μαθήματα πριν από πέντε χρόνια και φέτος είναι ο έκτος και τελευταίος τους χρόνος. Αποφοιτούν!

Ξεκίνησαν αυτή την υπέροχη διαδρομή προς τη μάθηση και την επικοινωνία μαζί με τη φιλόλογο Έλενα Αγαπίου και μαζί θα την κλείσουν τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς. Φυσικά δεν τους δένει μόνο το μάθημα των ελληνικών, αλλά και η φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ τους και μεταξύ των οικογενειών τους, οι στιγμές που μοιράστηκαν στις εκδρομές για γνωριμία του τόπου στη μία και στην άλλη πλευρά. Η Έλενα διδάσκει ελληνικά στα Κρατικά Ινστιτούτα από το 2003, από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα, και κυρίως σε Τουρκοκύπριους παρά σε άλλους αλλόγλωσσους.

«Όταν πρωτοξεκίνησα να διδάσκω είχα άγχος για το πώς θα γινόταν η συνεννόηση, γιατί εγώ δεν μιλούσα καθόλου τουρκικά. Όμως, όλα κύλισαν ομαλά. Λίγο κυπριακά, λίγο αγγλικά, συνεννοούμαστε, θέληση να υπάρχει», μας λέει.

Αμφίδρομη σχέση

Η Έλενα έχει διδάξει σε πολλές τάξεις τα τελευταία 14 χρόνια. Αλλά με αυτή την πεντάδα την δένουν πολλά. Τους θαυμάζει γιατί είναι μια ομάδα ενωμένη. Επίσης αναγνωρίζει σε αυτούς τη μεγάλη θέληση που έχουν για να διανύουν τόση απόσταση για να βρίσκονται ανελλιπώς στο μάθημά τους. Στον Άγιο Δομέτιο είναι αλλιώς, μας εξηγεί η Έλενα. Οι Τουρκοκύπριοι εκεί, επίσης περνάνε ένα οδόφραγμα, αλλά οι αποστάσεις είναι πολύ μικρότερες.

Για χάρη τους προσπάθησε να μάθει και τούρκικα, αλλά οι ώρες της δουλειάς της δεν της το επέτρεψαν. Σήμερα γνωρίζει αρκετές λέξεις στα τούρκικα, και είναι σε θέση να καταλάβει όταν μιλούν μεταξύ τους οι Τ/Κ στην τάξη, γιατί η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη: τους μαθαίνει, την μαθαίνουν.

«Έχουμε αποκτήσει μια άλλη σχέση. Και η αλήθεια είναι πως αυτή η σχέση με βοήθησε να δω τα πράγματα με μια άλλη οπτική γωνία. Δεν είμαι άτομο με αρνητικές αντιλήψεις. Αλλά, όταν έρχεσαι πιο κοντά, όταν βλέπεις τον άλλο στην καθημερινότητά του, γίνεσαι πιο ανοικτός και δεκτικός, μπορείς να καταλάβεις καλύτερα τα πράγματα που δένουν τις δυο κοινότητες σε αυτό τον τόπο».

Πρέσβεις της ειρήνης

Ο Muhteshem Hacimulla κατάγεται από την Πέτρα. Η οικογένειά του μεταφέρθηκε στη Λεύκα το 1963 με τις ταραχές. «Ζήσαμε μαζί με τους Ε/Κ στην Πέτρα. Απ’ εκεί γνώρισα και λίγα ελληνικά. Εμείς πιστεύουμε ότι η Κύπρος είναι ενιαία. Και αυτό που περιμένουμε είναι να έρθει η επανένωση και η ειρήνη στον πολυαγαπημένο μας τόπο. Μαθαίνουμε ελληνικά γιατί θέλουμε να είμαστε πρέσβεις της ειρήνης».

Όπως μας λέει, πολύ θα ήθελε να δει περισσότερους Ελληνοκύπριους να μαθαίνουν τουρκικά. Για να μπορεί να υπάρχει ακόμη περισσότερη επικοινωνία μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

«Έχουμε δυο κοινωνίες που όσο και να θέλουν να έρθουν κοντά δεν μπορούν να το κάνουν, γιατί δεν μπορούν μιλήσουν μεταξύ τους», προσθέτει η σύζυγος του κ. Muhteshem, Birsen, εξηγώντας τη δική της θέληση να μάθει ελληνικά.

Οι δυο τους βρίσκουν την ελληνική γλώσσα αρκετά δύσκολη λόγω της περίπλοκης γραμματικής, κάτι που δεν συμβαίνει με την τουρκική γλώσσα η οποία είναι πιο απλή γλώσσα. «Μεγαλώσαμε και είναι πιο δύσκολο να μάθουμε», λέει η κ. Birsen, αλλά αυτό το εμπόδιο το παρακάμπτει... Τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο μπροστά στη θέλησή της να επικοινωνήσει με τους Ε/Κ φίλους της.

Ο Mehmet Kizildere μιλά αρκετά καλά ελληνικά, όπως και ο κ. Bumin. Τη στιγμή που μπαίναμε στην τάξη τον βρήκαμε να γράφει ένα σημείωμα στον πίνακα κατά του φασισμού.

Για να συναντηθούμε

Ο Salih Efendi, που πολύ θα ήθελε να μιλά ακόμη καλύτερα, αλλά αυτό που τον δυσκολεύει είναι η πρακτική, μας λέει: «Ανήκουμε στην ίδια χώρα, είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι. Απλώς εμείς μιλάμε τούρκικα κι εσείς ελληνικά. Έτσι, δεν συναντιόμαστε… Για αυτό μαθαίνουμε ελληνικά. Για να μπορούμε να επικοινωνούμε με φίλους μας».

Πιστεύει ότι τη λύση θα τη φέρουν οι ίδιοι οι Κύπριοι. Γιατί αν περιμένουμε από τρίτους, μόνο τρικλοποδιές θα πέφτουν στα πόδια μας.

Νέοι ορίζοντες

Στον Bumin Bezmen αρέσει πολύ η διαδικασία εκμάθησης της ελληνικής. Νιώθει πως διευρύνονται οι ορίζοντές του. Ότι του ανοίγονται οι πόρτες ενός νέου πολιτισμού.

Σκοπεύει μόλις μάθει καλά ελληνικά να αρχίσει να διδάσκει παιδιά και νέους στη Λεύκα δωρεάν. Είναι ο άνθρωπος που κάθε προσπαθεί να φέρει και νέους μαθητές ελληνικών στο Ακάκι. Φέτος κατάφερε να πείσει μία ομάδα άλλων επτά μαθητών να ξεκινήσουν την εκμάθηση ελληνικών.

«Μεταξύ μας πρέπει να μάθουμε ο ένας τη γλώσσα του άλλου. Εγώ πιστεύω στην ενωμένη Κύπρο. Ζούμε στο ίδιο νησί, σε έναν μικρό τόπο, αλλά μεγάλο αρκετά για να μας χωράει όλους. Αν εμείς οι Κύπριοι αξιοποιήσουμε κάποια στιγμή το μυαλό μας»... Εκτιμά πως μια νέα προσπάθεια για το Κυπριακό θα υπάρξει αμέσως μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου.

«Θα περιμένουμε. Γιατί δεν έχουμε άλλο δρόμο. Μόνο ένας δρόμος υπάρχει. Η επανένωση του τόπου μας. Διαφορετικά θα χάσουμε όλοι».

Ο φασισμός

Ο Mehmet Kizildere μιλά αρκετά καλά ελληνικά, όπως και ο κ. Bumin. Τη στιγμή που μπαίναμε στην τάξη τον βρήκαμε να γράφει κάτι στον πίνακα. Ήταν το εξής σημείωμα: «Ο φασισμός είναι και μικρά καθημερινά πράγματα που κάνουν ακόμα και αντιφασίστες και νομίζουν είναι δημοκρατικά. Ο φασισμός απ’ όλα τα μικρά ξεκινά, που δεν τα αντιλαμβανόμαστε και δεν τα υπολογίζουμε».

Τη λύση δεν τη βλέπει κοντά. Πιστεύει πως αυτή προϋποθέτει τρία πράγματα: Πρώτα ο λαός να το θέλει, δεύτερον να υπάρχει σεβασμός στον πολιτισμό ο ένας του άλλου και τρίτον να μάθουμε τη γλώσσα ο ένας του άλλου για να μιλάμε μεταξύ μας. Και για τα τρία υπάρχει ακόμη χάσμα, όμως οι πέντε φίλοι Τ/Κ δείχνουν τον δρόμο.