Στο κεφάλαιο ελεύθερη κατάδυση και Κύπρος, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, βρίσκεις τον Γιώργο Παυλίδη από κάτω. Ό,τι μπορεί να θεωρούν σήμερα δεδομένο οι ελεύθεροι δύτες κερδήθηκε και θεσπίστηκε με τη συνεισφορά του: πρώτοι όμιλοι, πρώτοι αγώνες (όπου δόθηκαν οι πρώτοι κανόνες ασφαλείας), πρώτα σχολεία ελεύθερης κατάδυσης, πρώτοι αγώνες για δημιουργία της πρώτης Εθνικής Κύπρου, πρώτο βιβλίο ελεύθερης κατάδυσης και πρώτες ταινίες ντοκιμαντέρ αλά Ζακ-Υβ Κουστώ.
Ο Γιώργος Παυλίδης, ο «δάσκαλος» όπως τον αποκαλούν οι εκατοντάδες μαθητές του σε όλη την Κύπρο -τόσο αυτοί της ελεύθερης κατάδυσης όσο και αυτοί των Πρώτων Βοηθειών-, τονίζει πως η ελεύθερη κατάδυση, η παραμονή δηλαδή στον βυθό με το κράτημα της αναπνοής δεν είναι ταλέντο ή χάρισμα. Ο άνθρωπος, λέει, σαν ον που έχει την πνευμονική αιμοσυγκέντρωση και τη δυνατότητα εξίσωσης έχει και αυτός το δικαίωμα, όπως η φώκια, η φάλαινα, το δελφίνι, να αντιδράσει με το σώμα του σωστά κάτω από πιέσεις. Και μένει όσο μπορεί ή επιθυμεί στον βυθό, πάντα στο πλαίσιο της ασφάλειας. Εκεί που εδώ και 25 χρόνια ο ίδιος αφιερώνει σχεδόν κάθε μέρα της ζωής του, εξερευνώντας, κινηματογραφώντας, θηρεύοντας, εκπαιδεύοντας ή απλώς ηρεμώντας.
Από τις εικόνες που αποκόμισε, μας διαβεβαιώνει πως ο κυπριακός βυθός είναι δέκα φορές πιο όμορφος από την ξηρά της Κύπρου, μια διαπίστωση που συγχρόνως τον στενοχωρεί, αφού -κι εδώ μιλά με τη φωνή μιας μοναξιάς- αυτό είναι κάτι που ο Κύπριος δεν το γνωρίζει. «Σκοπός της ζωής μου είναι να αφήσω πίσω κάτι από το τόσο ωραίο κομμάτι της ελεύθερης κατάδυσης», τονίζει. Και προσθέτει: «Ξέρεις κάτι; Τη σκέφτομαι και με προσβάλλει συνεχώς μια αληθινή κουβέντα που είχε πει κάποτε ο Ανδρέας Καριόλου σε συνέντευξη του: Είμαστε ένα νησί χωρίς νησιώτες!»
«Έδωσες στη θάλασσα σεβασμό, θα σε σεβαστεί»
Ο Γιώργος Παυλίδης είναι γνωστός για τις ατάκες του, καταστάλαγμα εμπειρίας. Θα σου τονίσει χτυπώντας επαναλαμβανόμενα τη γροθιά στο τραπέζι πως «η θάλασσα σε πληρώνει cash ό,τι της δώσεις». Αν και κάτοχος πτυχίου Νομικής, δεν υπηρέτησε ποτέ. Αντίθετα, ως εκπαιδευτής ελεύθερων δυτών επέλεξε να ασχοληθεί με τους νόμους της φύσης, οι οποίοι επισημαίνει πως -κι εδώ θυμίζει τους αρχαίους τραγικούς- υπερβαίνουν τους ανθρώπινους νόμους. «Δεν μπορείς να αλλάξεις τη φύση. Να την καταχραστείς ναι, αλλά αυτή ό,τι της δώσεις θα σου το δώσει πίσω. Έδωσες στη θάλασσα σεβασμό, θα σε σεβαστεί. Έτσι είναι η θάλασσα, ας μην ξεχνάμε».
Θυμάται το 1995 που υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Ομίλου Φίλων Ελεύθερης Κατάδυσης (ΟΦΕΚ) και στη συνέχεια τη διοργάνωση των πρώτων αγώνων θήρευσης με ψαροντούφεκο στην Κύπρο. «Τότε για πρώτη φορά δώσαμε τους κανόνες ασφαλείας: για να λάβεις μέρος πρέπει να είσαι με το ζευγάρι σου, απαγορεύεται να καταδυθούν και οι δύο, το σκάφος πρέπει να βρίσκεται σε συγκεκριμένη απόσταση, απαγορεύεται να πλησιάσεις την άλλη ομάδα σε κάποια απόσταση, να έχεις σημαδούρα υποχρεωτικά. Έτσι άρχισαν να μπαίνουν σιγά-σιγά οι πρώτοι κανόνες σε ένα άναρχο μέχρι τότε τοπίο. Μετά από πέντε-δέκα αγώνες άρχισαν οι δύτες να καταδύονται επιτέλους με το κατάλληλο ζευγάρι τους».
Στη συνέχεια, μπροστά στο φαινόμενο των επικίνδυνων περιστατικών και ατυχημάτων, σε μια αναζήτηση να τεθούν κάποια όρια, το ζητούμενο ήταν να δημιουργηθούν σχολεία ελεύθερης κατάδυσης. Ο ίδιος, ως ενεργό μέλος της επιτροπής του ομίλου, πήρε την πρωτοβουλία και κάλεσε να έρθει στην Κύπρο πιστοποιημένος εκπαιδευτής εκπαιδευτών από το εξωτερικό, ο οποίος τότε στη βεράντα του σπιτιού του (το λέει και γελά) εκπαίδευσε τους πρώτους μαθητές, κι έτσι ξεκίνησαν τα πρώτα σχολεία. Σήμερα στη σχολή του δεν σταματά να το τονίζει: η ασφάλεια είναι το Α και το Ω και καλύτερος είναι εκείνος που επιστρέφει σπίτι του!
Εκπαιδεύοντας ελεύθερους δύτες.
Θηρεύοντας με ηθική
Από το 1995 λάμβανε και ο ίδιος μέρος στους αγώνες υποβρύχιας θήρευσης, κάνοντας μάλιστα και πρωταθλητισμό. Όμως το 2000 σταμάτησε εντελώς, εκφράζοντας για πρώτη φορά την προσωπική του θέση που διατηρεί μέχρι σήμερα: «δεν θα πήγαινα ποτέ σε αγώνα ξανά εάν θα έπρεπε να σκοτώσω κάτι». Πιστεύει ότι το κυνήγι είναι μια δραστηριότητα που δεν πρέπει να τίθεται κάτω από ανταγωνισμό, ούτε συναγωνισμό, αλλά μια συνύπαρξη μέσα στη φύση που ο καθένας επιλέγει να κάνει αυτό που τον ευχαριστεί, με μέτρο, ηθική, ασφάλεια και πάντα σε νόμιμο πλαίσιο. Αυτό το τονίζει μέχρι σήμερα και στους μαθητές του. Ο Γιώργος Παυλίδης έχοντας συνειδητοποιήσει πως οφείλουμε να σεβαστούμε τον βυθό, διδάσκει ότι ως θηρευτές πρέπει να είμαστε πλέον επιλεκτικοί, συγκεκριμένοι, με γνώσεις.
Σε ώρα δημιουργίας ενώ σκύβει στον πάγκο κατασκευής ψαροντούφεκου. «Το όπλο του 'ANASA' είναι το πρώτο στον κόσμο το οποίο είναι καθαρόαιμο κυπριακό με την έννοια της έμπνευσης», τονίζει.
Στο βίντεο που ακολουθεί ο Γιώργος Παυλίδης κτυπά με το ψαροντούφεκο μία συναγρίδα:
«Θηρεύοντας» με τον κινηματογραφικό φακό
«Στις κινηματογραφήσεις κάναμε πράγματα που ήταν υπερβάσεις. Μπορεί να καταδυόμουν 25-30 μέτρα, περίπου όσο ένα δεκαόροφο κτήριο, καθόμουν κάτω, έπαιρνα την κάμερα και κινηματογραφούσα μια οικογένεια ψαριών που έπαιζαν μεταξύ τους κι εγώ να είμαι εκεί για δύο-τρία λεπτά. Μετά έπρεπε να αναδυθώ και να πάω στον σκηνοθέτη ώστε να δούμε αν είναι χρήσιμο».
Οι τρεις ταινίες ντοκιμαντέρ του Γιώργου Παυλίδη αποτελούν τις πρώτες επαγγελματικές παραγωγές κινηματογράφησης της θήρευσης στον βυθό, «ενός τρόπου θήρευσης που κουβαλά παιδεία και ηθική», τονίζει. Είναι ταινίες που τις απολαμβάνει κανείς χωρίς απαραίτητα να ασχολείται με το ψαροντούφεκο. Έχουν τους τίτλους «Καρτέρι και Ακινησία & Κυνήγι στα ναυάγια», «Στις σκιές των βράχων & Το ταξίδι στον κόσμο της σιωπής» και «Μύθος & Πραγματικότητα». Περιλαμβάνουν κινηματογραφήσεις του στον κυπριακό βυθό, που ξεκίνησαν από το 2003.
Ο Γιώργος Παυλίδης έχει στην κατοχή του εκατοντάδες ώρες υποβρύχιων πλάνων με τους συνεργάτες του. Κάτι που απαιτεί σκληρή δουλειά μέσα από πολλές χιλιάδες καταδύσεις στον βυθό, σε μια προσπάθεια να αναδείξει τον πλούτο του αλλά και τις γνώσεις που αποκόμισε ο ίδιος μέσα από την πολύχρονη παρατήρηση. Ο έμπειρος θηρευτής - κινηματογραφιστής θα σου δώσει εικόνα. Θα σε μεταφέρει σε αυτά που βλέπει και βιώνει, με αντικειμενικές και υποκειμενικές λήψεις. Θα σε ταξιδέψει στον βυθό, όπου ανάμεσα στους βράχους υπάρχουν θαλάμια, χώροι δηλαδή στους οποίους κρύβονται αρκετά είδη ψαριών. Αργά η γρήγορα θα καταφθάσουν τα πρώτα μυλοκόπια, το «πιο μυστήριο θήραμα», όπως το χαρακτηρίζει, και το αγαπημένο του. Σε συμβουλεύει να δείξεις υπομονή και να περιμένεις την κατάλληλη στιγμή, γιατί αυτοί είναι οι «σκοποί» και κατόπιν οι «καθαριστές» προτού έρθει το μεγάλο κοπάδι. Σου παρουσιάζει επίσης καρέ-καρέ τη σιγουριά, την ηρεμία και την άνεση των κινήσεων των μεγάλων θηραμάτων, τα εντυπωσιακά τους στοιχεία, που κατά τον ίδιο πρέπει να χαρακτηρίζουν και την ανθρώπινη φιγούρα που κινείται στον βυθό.
«Κατά τις κινηματογραφήσεις», λέει με ενθουσιασμό, «φτάσαμε σε σημείο ώστε από το να αναδύεσαι και να σου λένε «έπαιξες το;», αναδύεσαι με την κινηματογραφική μηχανή και ακούς «έβγαλες το πλάνο, έβγαλες το πλάνο;». Και συνεχίζει λέγοντας πως εκεί είδε ότι άλλαξε κάτι, πήρε μια στροφή. «Δηλαδή άνοιξε μια άλλη πόρτα στο ότι μπορούσαμε να εξηγήσουμε στον κόσμο να μην ταυτίζει την ελεύθερη κατάδυση αποκλειστικά με το ψαροντούφεκο. Όχι. Κατάδυση με άπνοια είναι ο κορμός και το ψαροντούφεκο ένα από τα κλαδιά του».
Το trailer της ταινίας «Μύθος & Πραγματικότητα»:
Συγγραφέας - αρθρογράφος
Ο Γιώργος Παυλίδης έχει να επιδείξει αξιόλογο συγγραφικό έργο με αντικείμενο τον κόσμο του βυθού και το ψαροντούφεκο. Πρέπει να σημειωθεί πως η έκδοση του βιβλίου του «Ένστικτο στο μπλε - ταξίδια με μια ανάσα», έχει εξαντληθεί. Είναι όμως περισσότερο γνωστός στο κοινό της Κύπρου και της Ελλάδας ως αρθρογράφος στο περιοδικό «Βυθός», για την ακρίβεια από το 1998 μέχρι σήμερα είναι ο μοναδικός Κύπριος συνεργάτης του ελληνικού περιοδικού για το υποβρύχιο κυνήγι και την ελεύθερη κατάδυση. «Ξεκίνησα να γράφω γιατί ήθελα να εξηγήσω ότι μπορεί να έχουμε ένα μικρό νησί όπου οι ακτογραμμές μας είναι ελάχιστες, οι χώροι ψαρέματος ελάχιστοι, τα αποθέματα μειωμένα, εντούτοις όταν είσαι σωστός θηρευτής μπορείς να καρπώνεσαι καλά ψάρια και κατ’ επέκταση μπορεί και η Κύπρος να βρίσκεται στον χάρτη του παγκόσμιου ψαροντούφεκου».
Στο ένα τέταρτο του αιώνα μέσα στους βυθούς διαβεβαιώνει ότι τα μάτια του έχουν δει αρκετούς θησαυρούς. Πέρα από αυτούς που ανήκουν στη φύση συναντά σκορπισμένα αρχαία ναυάγια, γνωστά μόνο σε λίγους.
«Σκέψου ότι από τη Λεμεσό είναι γνωστά για το ευρύτερο κοινό 6 ναυάγια και εμείς ξέρουμε 14», αναφέρει. «Όταν με άλλους δύτες εντοπίζουμε ένα αρχαίο ναυάγιο σε έναν τόπο που δεν πλησίασε και άγγιξε ο άνθρωπος ακόμη, τότε προτιμούμε να μην το μάθει ποτέ κανείς», τονίζει, εξηγώντας πως μέχρι να πάνε οι αρμόδιες αρχές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να ξεκινήσει η διαδικασία που προνοείται, οι αρχαιοκάπηλοι μάλλον δεν θα αφήσουν τίποτα.
«Δυστυχώς εκείνο το στερητικό σύνδρομο που μας άφησαν οι πόλεμοι, η φτώχεια και τα άλλα προβλήματα, μας έκαναν να λειτουργούμε σαν τον σκύλο που φυλάει το φαΐ του για να έχει ύστερα», παρατηρεί. «Έχω όμως τη χαρά να λέω ότι από τα αρχαία που βρίσκονται στον βυθό μας, ελάχιστα έχουν εντοπιστεί. Περνώ κάθε τόσο και τα βλέπω».
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.