Περίπου 18 ασθενείς πεθαίνουν κάθε μέρα στην Ευρώπη περιμένοντας να βρεθεί το κατάλληλο για αυτούς όργανο για μεταμόσχευση, την ώρα που οι ασθενείς που προστίθενται στις λίστες αναμονής για μεταμόσχευση αυξάνονται.
Μόνο το 2015, 143.000 ασθενείς προστέθηκαν στις λίστες της Ευρώπης, 5% περισσότεροι απ' όσοι το 2014. Την ίδια χρονιά, 6.702 πέθαναν περιμένοντας, αριθμός επίσης αυξημένος κατά 7%.
Στην Κύπρο, τα στοιχεία δεν είναι καλύτερα: Η χώρα μας παρουσιάζει μια από τις χειρότερες επιδόσεις παγκοσμίως στις μεταμοσχεύσεις, με μόνο 6,5 μεταθανάτιους δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Σήμερα στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού βρίσκονται 50 άτομα με πολύ μικρές όμως πιθανότητες για μεταμόσχευση, καθώς έχει μειωθεί δραματικά ο αριθμός των μεταθανάτιων δοτών.
Δύο προτάσεις για μία λύση
Όπως πληροφορείται ο "Π", αυτή τη στιγμή γίνονται κινήσεις σε δύο επίπεδα, για να δοθεί μια ώθηση στον αριθμό των μεταθανάτιων δοτών. Στην πρώτη, το Υπουργείο Υγείας έχει ετοιμάσει τροποποίηση του νομοσχεδίου για τις μεταμοσχεύσεις, ώστε η δεδηλωμένη εν ζωή θέληση από δυνητικό δότη για αφαίρεση των οργάνων του με σκοπό τη μεταμόσχευση, να μην δύναται να αναιρεθεί μεταθανάτια από οποιονδήποτε από τους νενομισμένους αντιπροσώπους του. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται κάποτε, όπου ακόμη κι όταν ένα άτομο κλινικά νεκρό έχει δηλώσει γραπτώς εν ζωή την επιθυμία του να γίνει μετά θάνατον δότης οργάνων, η οικογένειά του αρνείται να δώσει τη συγκατάθεσή της. Έτσι, πολύτιμα όργανα για άλλους ασθενείς χάνονται, αφού στο τέλος μετρά η επιθυμία της οικογένειας.
Όλοι δότες
Σε μια δεύτερη πρωτοβουλία που τρέχει παράλληλα, οι βουλευτές του ΑΚΕΛ Ελένη Μαύρου, Γιώργος Τ. Γεωργίου, Αδάμος Αδάμου και Ειρήνη Χαραλαμπίδου έχουν ετοιμάσει πρόταση νόμου με την οποία προβλέπεται ότι όλοι πολίτες θα είναι δυνητικοί δότες οργάνων μετά θάνατον, εκτός και αν ζητήσουν γραπτώς κάποια στιγμή στη ζωή τους ότι δεν το επιθυμούν.
Η πρόταση προβλέπει ότι η αρμόδια αρχή, μετά από πληροφόρηση που θα λαμβάνει από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, θα καταχωρίζει στο εθνικό μητρώο δυνητικών δοτών τα προσωπικά στοιχεία της ταυτότητας κάθε πολίτη της Δημοκρατίας, ο οποίος συμπληρώνει το 18ο έτος της ηλικίας του και ο οποίος με την εν λόγω καταχώριση καθίσταται σε περίπτωση θανάτου του δυνητικός δότης οργάνων.
Σε περίπτωση που κάποιος ενήλικος πολίτης δεν θα επιθυμεί να συμπεριληφθεί στον κατάλογο των δοτών οργάνων, θα μπορεί να συμπληρώνει και να υποβάλει στο Συμβούλιο Μεταμοσχεύσεων ένα σχετικό έντυπο που θα ετοιμαστεί, με το οποίο θα δηλώνει ρητά τη μη συγκατάθεσή του να καταστεί δυνητικός δότης οργάνων σε περίπτωση θανάτου του. Το έντυπο θα διατίθεται σε όλα τα δημόσια νοσηλευτήρια, όλες τις υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη, κυβερνητικά ταχυδρομεία και άλλες δημόσιες και ημιδημόσιες υπηρεσίες σε όλες τις πόλεις της Κύπρου.
Όπως αναφέρουν οι βουλευτές στην πρόταση νόμου, ο στόχος είναι να εισαχθεί νέα στρατηγική για αύξηση των δυνητικών δοτών οργάνων σε περιπτώσεις θανάτων, ανάγκη η οποία προκύπτει από τα αποτελέσματα στατιστικών στοιχείων με βάση τα οποία στην Κύπρο παρατηρείται σημαντική έλλειψη μεταθανάτιας δωρεάς οργάνων. Ταυτόχρονα, με τις πρόνοιες της πρότασης νόμου αναμένεται να διασφαλιστεί σε αυξημένο βαθμό στοιχειώδης επάρκεια της χώρας σε μεταμοσχεύσεις, γεγονός που αφενός θα καλύψει ασθενείς που ταλαιπωρούνται για χρόνια με συμπληρωματικές θεραπείες και αφετέρου θα αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά περιπτώσεις παράνομης εμπορίας ανθρωπίνων οργάνων για σκοπούς μεταμοσχεύσεων. Εξάλλου, η πρόταση προβλέπει την εντατικοποίηση των εκστρατειών ενημέρωσης των πολιτών και των μαθητών, ώστε να αποφασίσουν εάν επιθυμούν ή όχι να γίνουν δότες οργάνων.
