Συνάντηση Άιντε-Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη

H σημερινή συνάντηση του Έσπεν Μπαρθ Έιντε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, καθώς και οι επαφές του με άλλα στελέχη της Γραμματείας και τα 5 Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, έχουν στόχο την προετοιμασία του διεθνούς οργανισμού για εναλλακτικά μέτρα, αναλόγως των εναλλακτικών αποτελεσμάτων των διαπραγματεύσεων.

Αυτό δήλωσε σήμερα ο ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο στο ΚΥΠΕ, επισημαίνοντας ότι πρέπει τα ΗΕ να είναι προετοιμασμένα για όλα τα αποτελέσματα, θετικά και αρνητικά.

«Το σχέδιό μας είναι να κάνουμε τα μέγιστα για να βοηθήσουμε τους ηγέτες να φτάσουν σε συμφωνία στο εγγύς μέλλον. Αλλά αν αυτό αποτύχει, ίσως άλλες επιλογές πρέπει να έλθουν στο τραπέζι», δήλωσε ο κ. Έιντε.

Παράλληλα έβαλε στην εικόνα και την «ευρύτερη συζήτηση που υπάρχει σε εξέλιξη στον ΟΗΕ για το μέλλον των ειρηνευτικών επιχειρήσεων, γενικότερα».

Χωρίς να αποκλείσει κάποια μελλοντική άμεση εμπλοκή του ΓΓ (μέχρι στιγμής δεν έχει ληφθεί κάποια απόφαση), σημείωσε ότι στο πλαίσιο των ευθυνών του ως ειδικός σύμβουλος πρέπει να ενημερώσει τον κ. Γκουτέρες, την ηγεσία του ΟΗΕ και τα 5 μόνιμα μέλη «πως θα φτάσουμε σε μία αποφασιστική στιγμή όταν τελειώσει αυτός ο γύρος των συνομιλιών».

«Αναμένεται ότι οι ηγέτες θέλουν να συζητήσουμε πού βρισκόμαστε και αν η διαδικασία προχωρά. Αν υπάρχει η δυνατότητα να επανασυγκληθεί η Διάσκεψη ή αν αυτή δεν είναι δυνατή. Αυτό θα είναι ζήτημα - κλειδί στις 17 Μαϊου και υπάρχουν πολλά πιθανά αποτελέσματα», είπε ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε, ενώ αναφέρθηκε και σε «πιθανή κρίση λόγω των εξορύξεων» καθώς και σε πολιτικές δυναμικές στην προεκλογική περίοδο, τονίζοντας ότι θα πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά αυτός ο χρόνος.

«Τα Ηνωμένα Έθνη χρειάζεται να είναι προετοιμασμένα για όλα τα αποτελέσματα, θετικά ή αρνητικά. Υπάρχει μία συνεχής συζήτηση για το τι κάνουμε στην περίπτωση επιτυχίας και τι στην περίπτωση αποτυχίας», υπέδειξε.

Ο κ. Έιντε είπε για τηνχθεσινή του συνάντηση με τα 5 ΜΜ του Σ.Α. (τα οποία βλέπει κάθε εβδομάδα στη Λευκωσία) πως βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία ότι οι επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες. Πως τόσο οι «5», όσο και άλλες χώρες και η ΕΕ ανυπομονούν να δουν τη διαδικασία να καταλήγει αισίως και ζητούν να δουν σε τι μπορούν να βοηθήσουν.

«Είναι πολύ ανήσυχοι για την πιθανότητα να χαθεί αυτή η ευκαιρία από παράγοντες εκτός των ιδίων των συνομιλιών. Είμαστε αποφασισμένοι, αλλά αυξάνεται ο βαθμός ανησυχίας και είναι σημαντικό να έχουμε εδώ αυτές τις συζητήσεις», πρόσθεσε.
Ο κ. Έιντε έκρινε ότι αν υπάρχει πολιτική βούληση, είναι δυνατό να προχωρήσουν τα πράγματα σε διάσκεψη στη Γενεύη, σημειώνοντας ότι υπάρχει αποφασιστική προσπάθεια στο επίπεδο των διαπραγματευτών για κλείσιμο εκκρεμών ζητημάτων.

«Κατ’ ακρίβεια χθες είχαν άλλη μία συνάντηση και σημειώθηκε επιπρόσθετη πρόοδος, Ουσιαστικά, αργά αλλά σταθερά, κλείνουμε ορισμένα από τα «μεσαία» εκκρεμή θέματα. Είναι καλό, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ακόμη αν υπάρχει η αποφασιστικότητα για να μας πάει μέχρι το τέλος», σημείωσε ο αξιωματούχος των ΗΕ.

Πρόσθεσε ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να κοιτάξουν στη διασύνδεση μεταξύ των πλέον περίπλοκων θεμάτων, όπως είναι η φύση της προεδρίας και τα τελικά θέματα του εδαφικού.

“Χρειζόμαστε την αίσθηση ότι αυτά μπορούν κατ’ ακρίβεια να γίνουν πριν επιχειρήσουμε να κλείσουμε με τον κατάλληλο τρόπο το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων», συμπλήρωσε.

Σε ερώτημα αναφορικά με την κλιμάκωση της τουρκικής ναυτικής παρουσίας στην κυπριακή ΑΟΖ και αν βλέπει επανάληψη των γεγονότων του 2014, είπε πως ανησυχεί και τον ίδιο και το ΣΑ κάθε τι που σχετίζεται με πιθανή γενικευμένη κρίση στα μέσα του καλοκαιριού.

«Αν υπάρξει άμεση αντιπαράθεση για τις εξορύξεις, η ανησυχία μου είναι ότι μπορεί να είναι πιθανόν περισσότερο δραματική από το 2014, γιατί το γενικότερο κλίμα στη γειτονιά είναι δραματικότερο. Η σχέση ΕΕ – Τουρκίας έγινε περισσότερο περίπλοκη, επίσης η σχέση Τουρκίας – Ελλάδας και οι εσωτερικές εξελίξεις (στην Τουρκία). Την ίδια στιγμή οι προοπτικές κοινού μέλλοντος για το αέριο στο νησί και τους γείτονες αποτελούν μία θετική προοπτική», είπε στο ΚΥΠΕ.

Σε άλλο ερώτημα, διευκρίνισε πως για την ώρα δεν υπάρχουν συζητήσεις για ΜΟΕ ή μέτρα μείωσης της έντασης στη Μεσόγειο, ή πιθανό μορατόριουμ.