ΕΔΑΔ: Αναποτελεσματική διερεύνηση της δολοφονίας τριών τ/κ

Στη διαπίστωση πως η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας είχε ως αποτέλεσμα την αναποτελεσματική διερεύνηση της δολοφονίας τριών Τουρκοκυπρίων που διαπράχθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2005 στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές του νησιού, και συγκεκριμένα στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λάρνακας, προβαίνει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) σε απόφασή του που εξεδόθη σήμερα για την υπόθεση Guzelyurtu και `Αλλοι εναντίον Κύπρου και Τουρκίας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΕΔΑΔ, με πέντε ψήφους υπέρ και δυο κατά το Δικαστήριο αποφάνθηκε πως υπήρξε παραβίαση από την Κύπρο του `Αρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή/διερεύνηση) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Επίσης αποφάνθηκε ομόφωνα πως υπήρξε παραβίαση του ιδίου άρθρου από την Τουρκία.

Η υπόθεση αφορά τη δολοφονία του Elmas Guzelyurtlu, της συζύγου του Zerrin και της κόρης τους Eylul που πυροβολήθηκαν στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λάρνακας στις 15 Ιανουαρίου 2005. `Οπως αναφέρεται ο Elmas βρέθηκε νεκρός σε χαντάκι και η σύζυγος και η κόρη τους στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου τους που βρισκόταν παρκαρισμένο σε λωρίδα έκτακτης ανάγκης. Προστίθεται πως οι δολοφόνοι διέφυγαν στην “ΤΔΒΚ”, όπως αναφέρονται τα κατεχόμενα.

Σύμφωνα με το ΕΔΑΔ, πραγματοποιήθηκαν παράλληλες έρευνες για τους φόνους αυτούς από τις αρχές της κυπριακής Κυβέρνησης και της τουρκικής Κυβέρνησης, “περιλαμβανομένων αυτών της `ΤΔΒΚ`”.

Οι τελευταίες επέμειναν, σημειώνεται, όπως ο φάκελος της υπόθεσης που περιλαμβάνει τα στοιχεία κατά των υπόπτων τους παραδοθεί “προκειμένου να μπορέσουν να προχωρήσουν σε διώξεις”, αλλά “οι κυπριακές αρχές αρνήθηκαν”.

Προστίθεται πως “με βάση την αποδεικτή δύναμη των στοιχείων που είχαν συλλεγεί κατά τις έρευνες, οι κυπριακές αρχές προσπάθησαν να πετύχουν την έκδοση των υπόπτων που βρίσκονταν υπό τη δικαιοδοσία της Τουρκίας (είτε στην `ΤΔΒΚ` είτε στην ηπειρωτική Τουρκία) προκειμένου να εκδικαστούν”.

Περαιτέρω σημειώνεται πως “τα αιτήματα για έκδοσή τους επιστράφηκαν στις κυπριακές αρχές χωρίς απάντηση” και οι έρευνες των δυο κρατών κατέληξαν σε αδιέξοδο το 2008.

Για την υπόθεση αυτή είχαν προσφύγει στο ΕΔΑΔ εφτά συγγενείς των θυμάτων “οι οποίοι παραπονέθηκαν πως οι κυπριακές και οι τουρκικές αρχές (περιλαμβανομένων εκείνων της `ΤΔΒΚ`) έχουν αποτύχει να συνεργαστούν και να διεξάγουν αποτελεσματική διερεύνηση για τη δολοφονία των συγγενών τους”. Με πέντε ψήφους υπέρ και δυο κατά το Δικαστήριο αποφάσισε όπως η Κυβέρνηση της κάθε μιας από τις δυο χώρες καταβάλει στον κάθε αιτητή το ποσό των 8.500 ευρώ για ηθική βλάβη.

Σύμφωνα με το Δικαστήριο, όπως και σε αυτή την περίπτωση, όταν στη διερεύνηση δολοφονιών εμπλέκονται αναπόφευκτα πέραν του ενός κράτους, τα κράτη αυτά υποχρεούνται να συνεργαστούν αποτελεσματικά και να κάνουν όλα τα εύλογα, απαραίτητα βήματα για διευκόλυνση και υλοποίηση μιας αποτελεσματικής έρευνας.

Παρόλα αυτά, προστίθεται, ήταν ξεκάθαρο από το υλικό που παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου πως και οι δυο Κυβερνήσεις “δεν ήταν προετοιμασμένες να κάνουν οποιοδήποτε συμβιβασμό στις θέσεις τους και να βρουν μια μέση οδό, παρά τις διαφορετικές επιλογές που τέθηκαν, περιλαμβανομένων αυτών των Ηνωμένων Εθνών”.

`Οπως αναφέρεται η θέση αυτή ήταν αποτέλεσμα πολιτικών προσεγγίσεων που αντικατόπτριζαν την μακροχρόνια και έντονη πολιτική διαμάχη μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας.

Ως εκ τούτου προέκυψε μια κατάσταση στην οποία οι έρευνες της κάθε Κυβέρνησης, που το Δικαστήριο έκρινε ως επαρκείς μέχρι το σημείο στο οποίο προέκυψε αδιέξοδο, παραμένουν ανοικτές. Τίποτα συνεπώς δεν έγινε για πέραν των οκτώ χρόνων για να υπάρξει κατάληξη σε μια τελικά απλή υπόθεση, αναφέρει το ΕΔΑΔ.

`Οπως σημειώνεται, ο Κύπριος δικαστής του ΕΔΑΔ Γεώργιος Σεργίδης και ο δικαστής του ΕΔΑΔ Pere Pastor Vilanova (από την Ανδόρα) εξέφρασαν μια μερικώς διαφοροποιημένη άποψη και οι απόψεις αυτές επισυνάπτονται στην απόφαση.