Στις 2 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί το κοινωνικό δείπνο των δύο ηγετών, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από τα Ηνωμένα Έθνη, επιβεβαιώνοντας έτσι τις πληροφορίες του «Π».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, στο δείπνο που θα παραθέσει ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντε, θα παρευρεθούν οι δύο ηγέτες και θα πραγματοποιηθεί στο Λήδρα Πάλας.
Μέσω του δείπνου αναμένεται να αρθεί το αδιέξοδο που προέκυψε μετά την πρόσφατη ψηφοφορία στην κυπριακή Βουλή με θέμα τη θεσμοθέτηση ειδικής αναφοράς στα ε/κ σχολεία κατά την επέτειο του ενωτικού δημοψηφίσματος. Οι διαδικασίες επανέναρξης των συνομιλιών έγιναν εφικτές για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί ξεκίνησε η συζήτηση της σχετικής πρότασης νόμου στη Βουλή που κατατέθηκε από τον Δημοκρατικό Συναγερμό και το οποίο ήδη πέρασε από την Επιτροπή Παιδείας της Βουλής με τη θετική ψήφο και του ΑΚΕΛ. Με βάση τη διαδικασία ενώπιον της Βουλής, η ψήφιση της πρότασης νόμου που θα επιτρέπει στον εκάστοτε υπουργό Παιδείας να καθορίζει την αποστολή εγκυκλίων για τις σχολικές επετείους, θα γίνει κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της ολομέλειας της Βουλής στις 7 Απριλίου. Δεύτερον, γιατί σχεδόν μπήκαμε στον Απρίλιο και πλησιάζουμε στην ημερομηνία του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, οπότε η τ/κ πλευρά δεν θέλει να δικαιώσει την ανάλυση της ε/κ πλευράς ότι οι συνομιλίες διακόπηκαν μέχρι να τελειώσει η εκλογική διαδικασία στην Τουρκία. Η διαδικασία υποβοηθήθηκε σημαντικά και από τις συναντήσεις των Αβέρωφ Νεοφύτου και Άντρου Κυπριανού με τον Μουσταφά Ακιντζί και άλλους Τουρκοκύπριους ηγέτες.
Το δείπνο
Κατά τη διάρκεια του δείπνου, στο οποίο μάλλον θα παρακαθίσουν εκτός από τα Ηνωμένα Έθνη και οι δύο διαπραγματευτές, θα καθοριστεί η διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, εκτιμάται ότι μετά το δείπνο οι συναντήσεις Μαυρογιάννη - Ναμί θα επαναληφθούν αμέσως, παραμένει ωστόσο ως ερωτηματικό αν οι συναντήσεις των δύο ηγετών θα επαναρχίσουν μετά την ψήφιση της πρότασης νόμου στη Βουλή ή μετά το δημοψήφισμα στην Τουρκία. Τ/κ δημοσιογραφικές πηγές, πάντως, αναφέρουν ότι και με τη σύμφωνο γνώμη της Τουρκίας οι δύο ηγέτες μάλλον θα συναντηθούν πριν από το δημοψήφισμα στην Τουρκία για να αποφευχθεί η διασύνδεση του Κυπριακού με τις όποιες εξελίξεις στην Τουρκία. Αντικείμενο του δείπνου θα είναι ο καθορισμός της διαδικασίας των συζητήσεων του Κυπριακού. Από ε/κ πλευράς προτάσσεται η διαδικασία του τριπτύχου το οποίο έχει ήδη ετοιμασθεί και υποβληθεί στην άλλη πλευρά και τα Ηνωμένα Έθνη από την πλευρά του Ε/Κ διαπραγματευτή. Η τ/κ πλευρά αρνείται να μπει στη διαδικασία ετοιμασίας τριπτύχου και δηλώνει έτοιμη να συζητήσει επί του ε/κ τριπτύχου. Τις τελευταίες μέρες, μάλιστα, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου έχει υποβάλει σωρεία ενστάσεων και αντιπροτάσεων στο ε/κ τρίπτυχο. Βασική θέση των Τ/Κ είναι ότι πρέπει να συζητηθούν κατά προτεραιότητα τα θέματα της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τ/Κ στην ομοσπονδία και οι τέσσερις βασικές ελευθερίες των Τούρκων υπηκόων στην Κύπρο. Τέλος, τα Ηνωμένα Έθνη δεν αποκλείουν και την ετοιμασία non paper, κυρίως από πλευράς των εγγυητριών δυνάμεων, για να μπορούν οι δύο ηγέτες ενώ συζητούν την εσωτερική πτυχή να έχουν εικόνα και για τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων.
Η ουσία
Επί της ουσίας, πάντως, όπως προέκυψε από τις συναντήσεις των διαπραγματευτών πριν από τη διακοπή των συνομιλιών και στο πλαίσιο της ανταλλαγής σχολίων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τις τελευταίες μέρες, οι κόκκινες γραμμές των δύο πλευρών αντί να λιγοστεύουν, πληθαίνουν.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, η τ/κ πλευρά έχει αποσύρει αρκετές από τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο των πολύμηνων διαπραγματεύσεων και οι οποίες αφορούσαν τις τέσσερις βασικές ελευθερίες των Ε/Κ στο τ/κ συνιστών κράτος, με έμφαση στο λεγόμενο right of abode, επιμένοντας σε περιορισμούς κυρίως στο δικαίωμα εργασίας και ελεύθερης εγκατάστασης των Ε/Κ.
Τακτική πίσω από τη σκλήρυνση θέσεων
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, η σκλήρυνση των θέσεων των Τ/Κ έγινε για λόγους τακτικής, αφού ο κύριος στόχος τους είναι να κερδίσουν πόντους στο κεφάλαιο της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τ/Κ στη διακυβέρνηση. Κατά δεύτερο, δε, λόγο να πετύχει τις τέσσερις βασικές ελευθερίες για τους Τούρκους υπηκόους. Ανάλογη σκλήρυνση θέσεων έχει κάνει και η ε/κ πλευρά σε άλλα κεφάλαια.
Με λίγα λόγια, οι δύο πλευρές μπορεί να προσέρχονται σε ένα νέο γύρο συνομιλιών, ωστόσο το κλίμα δεν είναι καθόλου καλό μεταξύ των ηγετών αλλά σε κάποιο βαθμό και μεταξύ των διαπραγματευτικών ομάδων.
Το δείπνο, βεβαίως, μπορεί να αποδειχθεί για μια ακόμα φορά καταλυτικής σημασίας. Σε διαφορετική περίπτωση η άγονη παρέλευση του χρόνου δεν ωφελεί τη διαδικασία. Ο Μάιος είναι ο μήνας που θα γίνουν σημαντικές ανακοινώσεις για τις προεδρικές εκλογές του 2018. Αν ξεπεραστεί ο Μάιος χωρίς χρονοδιάγραμμα λύσης, τότε δεν υπάρχει χρόνος για λύση εντός του 2017. Οπότε ο πιο κρίσιμος μήνας αναδεικνύεται ο Απρίλιος. Ο Μάιος χωρίς εξελίξεις απλώς θα επιβεβαιώσει τη γνωστή φράση: «Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι».
Τίποτα βέβαιο
«Επί του σημείου αυτού αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τίποτε το βέβαιο», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, ερωτηθείς, μετά τη μαθητική παρέλαση για την 25η Μαρτίου, για το αν να δρομολογείται επανέναρξη των συνομιλιών.
«Νομίζω ότι πρώτα θα γίνουν επαφές από τον κ. Άιντε με τους δύο ηγέτες και τα Ηνωμένα Έθνη θα αναγγείλουν οποιαδήποτε είναι η απόφαση των δύο ηγετών», προσέθεσε.
Κληθείς να εκτιμήσει αν μετά το δημοψήφισμα μπορεί να αλλάξει κάτι στη στάση της Τουρκίας, ο κ. Κασουλίδης σχολίασε ότι αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία είναι θετικό, τότε ίσως η στάση της να γίνει πιο συγκαταβατική αναφορικά με το θέμα της ασφάλειας.
