Λίγες μέρες πριν πέσουν οι υπογραφές στα συμβόλαια του τρίτου γύρου αδειοδότησης, η ENI επισήμως ανεβάζει τον δείκτη των προσδοκιών, κάνοντας λόγο για ένα ή περισσότερα «νέα Ζορ» στην κυπριακή ΑΟΖ.
Σχετικές δηλώσεις έκανε χθες, στο πλαίσιο του 4ου Eastern Mediterranean Gas Conference στη Λευκωσία, ο Λούκα Μπερτέλι (φωτογραφία), επικεφαλής του τομέα ερευνών της ENI (Chief Exploration Officer).
Δεν είναι απόλυτα σαφές αν ο κ. Μπερτέλι λέγοντας «κοιτάσματα παρόμοια με το Ζορ» εννοούσε κοιτάσματα με την ίδια δομή και περίπου το ίδιο απόθεμα φυσικού αερίου (30 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια) ή αν εννοούσε μόνο για κοιτάσματα με την ίδια δομή (μορφολογία), ανεξαρτήτως της ποσότητας φυσικού αερίου που μπορεί να αποδώσουν. Το πιθανότερο είναι ότι ο αξιωματούχος της ιταλικής εταιρείας αναφέρεται σε δομές στην κυπριακή ΑΟΖ (σ.σ. κυρίως στις περιοχές που αποκαλούνται «περιερατοσθένης») που προσομοιάζουν με αυτές του Ζορ (ανθρακικά πετρώματα) αλλά και στην πιθανότητα εντοπισμού τουλάχιστον ενός μεγάλου κοιτάσματος στο πλαίσιο των γεωτρήσεων για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης. Το γεγονός ότι όλες οι εταιρείες- κολοσσοί που συμμετείχαν στον τρίτο γύρο ενδιαφέρθηκαν έντονα για το τεμάχιο 10 επιτρέπει εκτιμήσεις ότι οι ελπίδες για ένα πραγματικά μεγάλο κοίτασμα στρέφονται κατά κύριο λόγο στο τεμάχιο 10, την άδεια για το οποίο θα πάρει η κοινοπραξία ExxonMobil - Qatar Petroleum.
Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί πως και στελέχη των άλλων εταιρειών που θα αδειοδοτηθούν τις επόμενες 2-3 εβομάδες στο πλαίσιο του τρίτου γύρου αδειοδότησης έχουν παρασκηνιακά εκφράσει αισιοδοξία για σημαντικά κοιτάσματα στα τεμάχια 6, 8 και 10. Επιπλέον, η απόφαση της ΕΝΙ να αποκτήσει το 50% των δικαιωμάτων της Total στο τεμάχιο 11 αποκαλύπτει αν μη τι άλλο την προσδοκία του ιταλικού κολοσσού για κάτι σημαντικό στο εν λόγω τεμάχιο, το οποίο απέχει μόλις 6 χιλιόμετρα από το Ζορ.
Ο Ερατοσθένης
Ο κ. Μπερτέλι ανέφερε σε ένα απόσπασμα της χθεσινής ομιλίας του, όπως το μετέδωσε το ΚΥΠΕ, πως «πιστεύουμε ότι υπάρχει ακόμα ένα Ζορ στην περιοχή», ενώ σε άλλο σημείο είπε πως θεωρείται ότι περιέχονται στα κυπριακά ύδατα περισσότερα κοιτάσματα, παρόμοια με το γιγάντιο κοίτασμα Ζορ που ανακαλύφθηκε στην Αίγυπτο το 2015. Είπε μάλιστα ότι αυτή είναι μια περίοδος ενθουσιασμού για την περιοχή, για να διευκρινίσει ότι περισσότερος ενθουσιασμός αναμένεται στο μέλλον, αφού η μορφολογία του Ερατοσθένη από το οποίο πηγάζει το Ζορ είναι πολλά υποσχόμενη. Ενδεχομένως ο κ. Μπερτέλι να αναφερόταν κυρίως στο τεμάχιο 8, το οποίο διεκδίκησε και εξασφάλισε η ENI. Το μεγαλύτερο μέρος του τεμαχίου 8 εμπίπτει στο υποθαλάσσιο όρος Ερατοσθένης και θεωρείται όντως πολλά υποσχόμενο, εξ ου και το έντονο ενδιαφέρον της ιταλικής εταιρείας να αποκτήσει τα δικαιώματά του και ενδεχομένως να επισπεύσει τις διαδικασίες για πραγματοποίηση εκεί γεώτρησης εντός του 2017. Στον Ερατοσθένη, στον οποίο αποδίδονται τα ανθρακικά πετρώματα που έδωσαν το Ζορ και άλλες γειτονικές -παρόμοιες- δομές, εμπίπτουν επίσης τμήματα των τεμαχίων 7, 11 και 12 (όχι όμως και η περιοχή του κοιτάσματος Αφροδίτη).
Γεώτρηση φέτος
Στο πλαίσιο απαντήσεών του σε δημοσιογράφους, ο κ. Μπερτέλι είπε πως «το πιο σημαντικό είναι να ξεκινήσουμε πάλι τις γεωτρήσεις». Είπε ακόμα ότι «δεν έχουμε προγραμματίσει συγκεκριμένες ημερομηνίες αλλά η προσπάθειά μας είναι να αρχίσουμε το συντομότερο δυνατόν, μόλις έχουμε τις αναγκαίες άδειες από τις αρχές». Εξέφρασε μάλιστα την ελπίδα «να αρχίσουμε τη γεώτρηση πριν από το τέλος του χρόνου». Όπως έγραψε ο «Πολίτης» κατ’ επανάληψη, η ΕΝΙ υποχρεούται βάσει της συμφωνίας που είναι σε ισχύ να έχει ολοκληρώσει μέχρι τις αρχές του 2018 δύο γεωτρήσεις και είναι αρκετά πιθανό η μία από αυτές να μην είναι σε ένα από τα τεμάχια 2, 3 και 9 (β’ γύρος αδειοδότησης), αλλά στο 8, στο πλαίσιο δηλαδή του συμβολαίου που θα υπογράψει η ΕΝΙ για τον γ’ γύρο αδειοδότησης.
Ελπίδες για το κοίτασμα Αφροδίτη
Οι εταιρείες που προγραμματίζουν γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ εμφανίζονται αισιόδοξες αλλά η κυπριακή κοινή γνώμη απορεί γιατί εδώ και μήνες δεν πληροφορείται οποιαδήποτε εξέλιξη για τις διαδικασίες αξιοποίησης του μοναδικού κοιτάσματος που... έχει στο χέρι η Κύπρος, του κοιτάσματος Αφροδίτη.
Οι πρώτες ελπιδοφόρες αναφορές μετά από αρκετό διάστημα έγιναν χθες από τον Αβίβ Κίσενμπαουμ, διευθυντή έργου από μέρους της Delek Group, η οποία διά των δύο θυγατρικών της (Delek Drilling και Avner Oil Exploration) συμμετέχει με το 30% των δικαιωμάτων του Αφροδίτη. Μιλώντας στο 4ο Eastern Mediterranean Gas Conference, ο κ. Κίσενμπαουμ εξέφρασε, σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, αισιοδοξία για την τελική έκβαση των προσπαθειών για εκμετάλλευση του κοιτάσματος και εξέφρασε μάλιστα την ελπίδα ότι θα υπάρξουν νέα γι’ αυτό το θέμα εντός του 2017.
Η προτεραιότητα της κοινοπραξίας Noble-Shell-Delek ως προς το Αφροδίτη παραμένει η διοχέτευση φυσικού αερίου σε κάποιο από τα τερματικά υγροποίησης που λειτουργούν εκεί ή σε ντόπιες και ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Αίγυπτο.
Από πλευράς του, ο εκτελεστικός διευθυντής της κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) Πάνος Κελάμης, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο για την εκμετάλλευση του κυπριακού φυσικού αερίου από το Αφροδίτη, ανέφερε ότι η πρώτη προτεραιότητα της Δημοκρατίας είναι οι εξαγωγές στην Αίγυπτο και ότι ένα πιθανό σενάριο αν υπάρξουν μελλοντικές ανακαλύψεις είναι και η δημιουργία τερματικού υγροποίησης στο Βασιλικό. Σημείωσε ωστόσο ότι ο ίδιος θεωρεί ότι με την επίσπευση των ανακαλύψεων αυτό που θα εξεταστεί είναι ένα δίκτυο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Σημείωσε επίσης την ανάγκη δημιουργίας μιας κουλτούρας υδρογονανθράκων στην Κύπρο με την προώθηση συνεργασιών μεταξύ κυβέρνησης, ιδιωτικού τομέα και πανεπιστημίων.
