Με ψυχραιμία έδειξαν να υποδέχονται την απόφαση του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας που τους έκρινε όλους ένοχους και σε όλες τις κατηγορίες που αντιμετώπιζαν, ο πρώην βοηθός γενικός εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου και οι συγκατηγορούμενοί του Ανδρέας Κυπρίζογλου και Παναγιώτης Νεοκλέους.
Η απόφαση ήταν πρωτοφανής σε έκταση καθώς κάλυπτε 210 σελίδες, η δε ανάγνωση ήταν εξαντλητική αφού άρχισε στις 11.15 το πρωί και περατώθηκε στις 8 το βράδυ με τρία μόνο διαλείμματα των 5-10 λεπτών. Μάλιστα υπήρχαν επουσιώδη σημεία που δεν αναγνώστηκαν για εξοικονόμηση χρόνου. Από τα πρώτα στάδια της ανάγνωσης είχε αρχίσει να διαφαίνεται ότι το δικαστήριο, με σύνθεση τους Λένα Δημητριάδου (πρόεδρο), Μαρίνα Παπαδοπούλου και Χαράλαμπο Χαραλάμπους, θα κατέληγαν στην ενοχή των κατηγορουμένων αφού σε κανένα στάδιο δεν είχαν αφήσει παράθυρο αμφιβολίας ότι θα έκλιναν προς διαφορετική κατεύθυνση. Ήταν, δε, χαρακτηριστικό ότι σε πολλά σημεία χρησιμοποιούσαν σκληρή γλώσσα για τους κατηγορούμενους, τους οποίους σε γενικές γραμμές έκριναν αναξιόπιστους. Αντίθετα, όλους σχεδόν τους μάρτυρες κατηγορίας τους έκριναν αξιόπιστους.
Η αίθουσα ήταν εξαρχής ασφυχτικά γεμάτη και από συγγενικά πρόσωπα των κατηγορουμένων, ενώ όσο προχωρούσε η ανάγνωση και διαφαίνονταν τα πρώτα σημάδια της κατάληξης του δικαστηρίου, τα πρόσωπα από το περιβάλλον τους πλήθαιναν. Πάντως δεν υπήρξε καμιά εμφανής έξαρση θυμού ή αντίδρασης για την καταδικαστική απόφαση ούτε και όταν η ανάγνωση ολοκληρώθηκε και το πλήθος εξήλθε της αίθουσας.
Επισημαίνεται ότι δεν παραλάβαμε αυτούσια την απόφαση λόγω του όγκου της αλλά και λόγω του προχωρημένου της ώρας, πράγμα που αναμένεται να γίνει σήμερα. Οπότε όσα γράφονται στο παρόν κείμενο αποτελούν προϊόν σημειώσεων που καταγράφονταν με δυσκολία λόγω της ταχύτητας της ανάγνωσης.
Οι κατηγορίες
Στους κατηγορουμένους, εκτός από τους Ερωτοκρίτου, Κυπρίζογλου και Νεοκλέους, περιλαμβανόταν και το δικηγορικό γραφείο Ανδρέας Νεοκλέους ΔΕΠΕ ως νομικό πρόσωπο, το οποίο επίσης κρίθηκε ένοχο σε όλες τις κατηγορίες που του είχαν προσαφθεί. Οι κατηγορίες για έκαστο κατηγορούμενο είχαν ως εξής:
* Ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου αντιμετώπιζε τέσσερις κατηγορίες που αφορούσαν τα αδικήματα του δεκασμού δημοσίου λειτουργού, της δωροληψίας οικείων δημόσιων αξιωματούχων, των συναλλαγών με αντιπροσώπους που υποδηλώνουν διαφθορά και της κατάχρησης εξουσίας.
* Ο Παναγιώτης Νεοκλέους και το δικηγορικό γραφείο Ανδρέας Νεοκλέους ΔΕΠΕ αντιμετώπιζαν από κοινού τρεις κατηγορίες που αφορούσαν τα αδικήματα του δεκασμού δημοσίου λειτουργού, της ενεργού δωροδοκίας οικείων δημόσιων αξιωματούχων και των συναλλαγών με αντιπροσώπους που υποδηλώνουν διαφθορά.
* Τέλος και οι τέσσερις κατηγορούμενοι αντιμετώπιζαν δύο κατηγορίες που αφορούσαν τα αδικήματα της συνωμοσίας προς ανατροπή της πορείας της δικαιοσύνης και της συνωμοσίας προς καταδολίευση.
Συνοπτικά η εκδοχή της κατηγορούσας αρχής, την οποία εκπροσώπησαν οι ιδιώτες δικηγόροι Ηλίας Στεφάνου και Σάββας Αγγελίδης, ήταν ότι οι κατηγορούμενοι μεταξύ Αυγούστου - Νοεμβρίου 2013 συνωμότησαν όπως το δικηγορικό γραφείο Νεοκλέους και ο Παναγιώτης Νεοκλέους μη καταχωρίσουν εμφάνιση σε αγωγή του Ρίκκου Ερωτοκρίτου που αφορούσε συμψηφισμό δανείου εταιρείας συμφερόντων του μετά την απομείωση των καταθέσεών του κατά το κούρεμα του Μαρτίου 2013, με απώτερο στόχο να εκδοθεί απόφαση ερήμην της Λαϊκής Τράπεζας. Το όφελος για τον κ. Ερωτοκρίτου από αυτή την πράξη, σύμφωνα πάντα με την εκδοχή της κατηγορούσας αρχής, θα ήταν για ποσό 515.679 ευρώ.
Εις αντάλλαγμα του πιο πάνω οφέλους, ο κ. Ερωτοκρίτου συμφώνησε με τον Π. Νεοκλέους και το δικηγορικό του γραφείο να προωθήσει την ποινική δίωξη πέντε φυσικών και ενός νομικού προσώπου για την υπόθεση της Providencia.
Όλοι πλην Ειρήνης
Αρχίζοντας από το στάδιο της αξιολόγησης των μαρτύρων κατηγορίας, το δικαστήριο τους έκρινε όλους αξιόπιστους. Εξαίρεση αποτέλεσε μόνο η βουλευτής Ειρήνη Χαραλαμπίδου η οποία δεν χαρακτηρίστηκε μεν ως αναξιόπιστη, αλλά ως εμπαθής. Συγκεκριμένα το δικαστήριο διατύπωσε την κρίση του για τη βουλευτή ως εξής: «Για τη μάρτυρα κατηγορίας 17 δεν αποκομίσαμε την καλύτερη εντύπωση. Διαπιστώσαμε εμπάθεια και τάσεις εντυπωσιασμού. Ισχυρίστηκε ότι ο κ. Ερωτοκρίτου απείλησε το κόμμα της, αλλά αντεξεταζόμενη διαφοροποίησε τις θέσεις της. Κακή εντύπωση μάς έκανε και η άρνησή της να απαντήσει σε ποιους δημοσιογράφους απέστειλε την αγωγή».
* Κατά σειρά η πρώτη μαρτυρία που αξιολόγησε το δικαστήριο και την οποία χαρακτήρισε ως μία από τις πιο σημαντικές, ήταν εκείνη του επιδότη Κλείτου Ιωαννίδη. Για τον μάρτυρα αυτό οι δικαστές δεν εντόπισαν λόγο ή κίνητρο να αλλοιώσει γεγονότα ή να παραπλανήσει, αντίθετα έκριναν ότι η μαρτυρία του είχε λογική συνοχή και ευθύτητα. Υπενθυμίζεται ότι ο εν λόγω μάρτυρας ήταν αυτός που επέδωσε την αγωγή στον Παναγιώτη Νεοκλέους προσωπικά και όχι ως η συνήθης διαδικασία που η επίδοση γινόταν γενικά στο δικηγορικό γραφείο, κατόπιν τηλεφωνήματος που δέχθηκε από τον Ανδρέα Κυπρίζογλου.
* Για τη μαρτυρία του τέως γενικού εισαγγελέα Πέτρου Κληρίδη, το δικαστήριο υπέδειξε ότι αυτή αναλώθηκε κυρίως γύρω από τη γνώμη που είχε διαμορφώσει ότι δεν δικαιολογούνταν ποινικές διώξεις στην υπόθεση της Providencia.
* Η μαρτυρία του νυν γενικού εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη χαρακτηρίστηκε ως έχουσα «πρωτοφανή χαρακτηριστικά» λόγω της εμπλοκής του στην υπόθεση υπό διάφορες ιδιότητες. Όμως οι δικαστές έκριναν ότι οι διάφορες αυτές ιδιότητες «δεν τον ώθησαν να μην πει τα γεγονότα ως είχαν».
* Για τη μαρτυρία του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, οι δικαστές ανέφεραν ότι μετέφερε με ειλικρίνεια τη γενική εικόνα που είχε αποκομίσει κατά τις δύο συναντήσεις του με τον γενικό εισαγγελέα και τον Ρίκκο Ερωτοκρίτου. «Δεν διαπιστώσαμε από μέρους του αντίφαση με την εκδοχή του Κώστα Κληρίδη», σημείωσαν οι δικαστές.
Δεν έπεισαν
Σε ό,τι αφορά τους μάρτυρες υπεράσπισης, αξίζει να αναφερθούμε στη λειτουργό της Νομικής Υπηρεσίας Αγγέλα Σερδάρη η οποία κατέθεσε για τον κ. Ερωτοκρίτου. Η εν λόγω μάρτυρας υποστήριξε ότι με οδηγίες του κ. Ερωτοκρίτου, μετέφερε τον φάκελο της Providencia στον γενικό εισαγγελέα και πως όταν ο φάκελος επιστράφηκε, δεν παρατήρησε να είχε αλλάξει κάτι ο Κώστας Κληρίδης σε σχέση με τις οδηγίες που είχε δώσει ο κ. Ερωτοκρίτου για ποινικές διώξεις. Το δικαστήριο αξιολόγησε την κ. Σερδάρη ως μη πειστική επειδή, όπως υποδείχθηκε, ήταν λεπτομερής σε σημείο που φαινόταν να γνώριζε τι ακριβώς έπρεπε να πει.
Ερχόμενοι στους κατηγορούμενους και σε ό,τι αφορά εν πρώτοις τον κ. Ερωτοκρίτου, οι δικαστές ανέφεραν ότι δεν τους έπεισε επειδή η μαρτυρία του ήταν επιτηδευμένη. Ειδικότερα του καταλόγισαν αμηχανία, έλλειψη βεβαιότητας, παλινδρόμηση, υπεκφυγές και προσπάθεια αποπροσανατολισμού επί των πραγματικών γεγονότων, καθώς και στρεψοδικία. «Έχουμε πεισθεί πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι χειρίστηκε τον φάκελο της Providencia χωρίς να ενημερωθεί ο γενικός εισαγγελέας», ανέφεραν.
Παρόμοια κρίση διαμόρφωσαν και για τους άλλους δύο κατηγορούμενους. Για τον Ανδρέα Κυπρίζογλου (ο οποίος, υπενθυμίζεται, είχε αναλάβει επικεφαλής του δικηγορικού γραφείου του κ. Ερωτοκρίτου όταν ο τελευταίος διορίστηκε β.γ.ε.) σημείωσαν ότι «προσπάθησε έντονα, επίμονα και επιτηδευμένα να απορρίψει την όποια επικοινωνία του με τον κ. Ερωτοκρίτου. Αυτή η εκδοχή του δεν μπορεί να σταθεί στη λογική αφού το λογικό θα ήταν να είχε επικοινωνία με τον κ. Ερωτοκρίτου αφού εργαζόταν στο δικό του γραφείο, έστω κι αν ο τελευταίος είχε αποχωρήσει», σημείωσαν οι δικαστές.
Για τον Παναγιώτη Νεοκλέους ήταν επίσης παρόμοια η κρίση τους, για τον οποίο σημείωσαν πως δεν τους έπεισε ότι χρειάστηκε 3 μήνες για να επιδιώξει παραμερισμό της απόφασης επί της αγωγής του κ. Ερωτοκρίτου για συμψηφισμό του δανείου του.
Απόρριψη εκδοχών
Αναλύοντας την κρίση τους και σχολιάζοντας την εκδοχή του κ. Ερωτοκρίτου ότι ο λόγος που δεν συνομίλησε κατ’ ιδίαν με τον γενικό εισαγγελέα για την υπόθεση της Providencia ήταν οι κακές τους σχέσεις, το δικαστήριο διερωτήθηκε γιατί π.χ. δεν του έστειλε ένα γραπτό σημείωμα ή εν πάση περιπτώσει γιατί δεν επεδίωξε άλλο τρόπο επικοινωνίας πριν ετοιμάσει ο ίδιος την επιστολή προς τον αρχηγό Αστυνομίας, με την οποία του ζητούσε τη λήψη επιπρόσθετων καταθέσεων. «Η λογική των πραγμάτων υπαγορεύει ότι υπήρχαν και άλλοι τρόποι επικοινωνίας, γι’ αυτό και καταλήγουμε στο εύρημα ότι αυτός που είπε την αλήθεια ήταν ο γ.ε. Οι ποινικές διώξεις σε μια υπόθεση αποτελούν μεν γνώμη και άποψη, αλλά εδώ το επίδικο ζήτημα είναι εάν ο κ. Ερωτοκρίτου ενήργησε εν κρυπτώ και αυτό προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιόν μας», σημείωσαν οι δικαστές.
Για την εκδοχή του κ. Ερωτοκρίτου ότι δεν είχε επικοινωνία με τον Α. Κυπρίζογλου αφότου ανέλαβε β.γ.ε., το δικαστήριο υπέδειξε ότι δεν θα υπήρχε τίποτα μεμπτό εάν τον ρωτούσε για την πορεία της αγωγής του. «Αντίθετα κάτι τέτοιο θα ήταν το αναμενόμενο και το φυσιολογικό. Άλλωστε ο Κυπρίζογλου πήγε τρεις φορές στη Νομική Υπηρεσία για να συναντήσει τον Ερωτοκρίτου, ενώ όσο κι αν ακούγεται παράλογο, επικαλέστηκαν και οι δύο τα ίδια σε σχέση με τις επισκέψεις στη Νομική Υπηρεσία και της Μαρίας Κυριακού. Δεν συνάδουν με τη λογική οι ισχυρισμοί τους, αντίθετα τις εξηγήσεις που έδωσαν τις κρίνουμε ανεδαφικές και αβάσιμες», ανέφεραν οι δικαστές.
Για τον Παναγιώτη Νεοκλέους έκριναν ότι η μαρτυρία του είχε πολλές ασάφειες, «χωρίς να λέμε ότι τον κρίνουμε αναξιόπιστο», όπως είπαν. Και συνέχισαν: «Μας προκάλεσε εντύπωση η θέση του πως όταν παρέλαβε την αγωγή, νόμιζε ότι επρόκειτο για την παλαιότερη που είχε καταχωρηθεί. Όπως και να ιδωθεί το θέμα, δεν μπορεί να σταθεί στη λογική η εκδοχή του περί σύγχυσης. Και της Παπαλεοντίου τη μαρτυρία (γραμματέας στο γραφείο Νεοκλέους) την βρήκαμε παράλογη καθώς είναι εντυπωσιακό πως παρότι είπε ότι ανησυχούσε για το σημείωμα εμφάνισης που έπρεπε να γίνει εντός 10 ημερών, εντούτοις όταν ενημερώθηκε σχετικά, δεν έκρινε σκόπιμο να ενημερώσει τον Νεοκλέους.
»Είναι λίγοι οι χαρακτηρισμοί που προσάπτουμε στην Παπαλεοντίου γιατί είπε κι άλλα που δεν στέκουν στη λογική. Και ο Νεοκλέους ως δικηγόρος της Λαϊκής Τράπεζας, όταν εκδίδεται ερήμην απόφαση και το μαθαίνει, δεν προστρέχει στα e-mail του για να δει εάν πράγματι επιδόθηκαν τα κλητήρια; Εντυπωσιάζει η ευκολία με την οποία είπαν ότι δεν ήλεγξαν ότι επρόκειτο για την καινούρια αγωγή και όχι για την παλιά. Είναι προφανές ότι ο κ. Νεοκλέους ψεύδεται αφού ενώ είπε πως δεν είδε τα κλητήρια, εντούτοις μίλησε για σύγχυση. Και η Παπαλεοντίου ούτε στον φάκελο έβαλε τα κλητήρια, πράγμα που έπραττε με τις άλλες υποθέσεις».
Στη μέση Providencia
Αναλύοντας μία προς μία τις κατηγορίες προς το τέλος της απόφασης και κρίνοντας ένοχους τους κατηγορούμενους σε όλες, οι δικαστές υπέδειξαν ότι ενώ Πέτρος Κληρίδης και Κώστας Κληρίδης έκριναν ότι δεν δικαιολογούνταν διώξεις για την Providencia, εντούτοις μόλις ανέλαβε ο κ. Ερωτοκρίτου, εισηγήθηκε διώξεις χωρίς να ενημερώσει τον γ.ε. «Επίσης, ενώ ο Π. Κληρίδης είχε υποδείξει στην Αστυνομία να σταματήσει τη διερεύνηση, ο κ. Ερωτοκρίτου έδωσε οδηγίες να ληφθούν περαιτέρω καταθέσεις. Ο κ. Ερωτοκρίτου είχε προβεί και σε τηλεφωνήματα στον τέως αρχηγό Αστυνομίας Μιχάλη Παπαγεωργίου εκτός ωρών εργασίας, γεγονός που ανέδειξε το προσωπικό του ενδιαφέρον για την υπόθεση, καθώς και τη σπουδή του να χειριστεί ο ίδιος το ζήτημα», ανέφεραν.
Καταληκτικά σημείωσαν ότι δεν μπορεί να σταθεί στη λογική πως όσα συνέβησαν ήταν απλές συμπτώσεις αφού και ο κ. Ερωτοκρίτου και ο κ. Νεοκλέους είχαν και συμφέρον και κίνητρο για να διαπράξουν το αδίκημα της συνωμοσίας. Σημείωσαν περαιτέρω ότι «διακαής πόθος του κ. Νεοκλέους ήταν να δείξει στη Ρωσία ότι έγιναν διώξεις στην Κύπρο για την Providencia αφού θα είχε συμφέρον από μια τέτοια εξέλιξη».
Tο μετέπειτα στάδιο μετά την απόφαση ενοχής είναι οι αγορεύσεις των δικηγόρων υπεράσπισης για μετριασμό της ποινής, οι οποίες ορίστηκε να ακουστούν στις 17 Φεβρουαρίου.
12/3/2015, η αρχή του τέλους
Στη συνεδρία της Επ. Θεσμών ημερομηνίας 12/3/2015, με θέμα την παραίτηση της τότε διαχειρίστριας της Λαϊκής Ά. Αντωνιάδου αλλά και τη σύγκρουση συμφερόντων της διοικήτριας λόγω της εκπροσώπησης του Α. Βγενόπουλου από το γραφείο του εν διαστάσει συζύγου της, εντοπίζεται η αρχή του τέλους για τον τέως βοηθό γενικό εισαγγελέα και τους δικηγόρους Α. Κυπρίζογλου και Παναγιώτη Νεοκλέους.
Σε εκείνη τη συνεδρία ο τότε αναπληρωτής πρόεδρος της Επ. Θεσμών Δ. Συλλούρης μπήκε φορτσάτος κάνοντας λόγο για προσπάθεια εκβιασμών της επιτροπής από την Κεντρική Τράπεζα, μέσω διαρροών ή δημοσιευμάτων για μη εξυπηρετούμενα δάνεια βουλευτών. Οι αναφορές του κ. Συλλούρη έδωσαν πάσα στο τότε εκτελεστικό μέλος του δ.σ. της ΚT Στέλιο Κοιλιάρη, ο οποίος, σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίας που κατέχει ο «Π», είπε: «Να σας πω ποιος μας τα έδειξε στη συνεδρίαση. Ήταν η κ. διοικητής, η οποία είπε: ’Μου λένε εμένα για conflict of interest και εδώ έχω έναν κατάλογο 29 βουλευτών, οι οποίοι έχουν καθυστερημένα, στην Τράπεζα Κύπρου μόνο’».
Η κατηγορία
Ακολούθως ο κ. Κοιλιάρης εξήγγειλε την αυθημερόν παραίτησή του από το δ.σ. «διότι δεν μπορώ να συνεχίσει αυτή η ιστορία, δεν μπορώ να μην κοιμάμαι τα βράδια γιατί γίνομαι συνένοχος σε όλα αυτά που γίνονται και την καταστροφή που έρχεται... Τι είναι αυτά τα πράγματα που γίνονται; Ή να μας λέει η κ. διοικητής ότι ο κ. Παναγιώτης Νεοκλέους έχει δωροδοκήσει τον βοηθό γενικό εισαγγελέα; Τι πράγματα είναι τούτα; Πρωτάκουστα!». Σε εκείνη τη συνεδρία η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη διέψευσε τις πιο πάνω αναφορές, οι οποίες έγιναν πιο συγκεκριμένες, περισσότερες από μία φορές. Δέον να σημειωθεί ότι στη συνεδρία παρίστατο μέχρι ενός σημείου και ο γενικός εισαγγελέας, ο οποίος μετά από την πιο πάνω εξέλιξη ζήτησε να αποχωρήσει. «Κύριε πρόεδρε, υπάρχει μία κυπριακή παροιμία που λέει ’μεγάλο βούκκο βάλε, μεγάλο λόο μεν πεις’. Μέχρι προχθές είχα πει τον μεγάλο λόο μετά που διαπίστωσα το τι γινόταν στην επιτροπή, η οποία καθηκόντως εξέταζε αυτό το πράγμα και είχα πει ευτυχώς που το έκοψε ο νους τους και δεν κάλεσαν τον γενικό εισαγγελέα σε αυτές τις συνεδριάσεις. Σήμερα που κλήθηκα, είμαι εδώ, αλλά πιστεύω ότι ενόψει των όσων έχουν ακουστεί μέχρι τώρα και όσων προβλέπεται να ακουστούν, δεν θα έπρεπε να είχε κάποια συμμετοχή ο γενικός εισαγγελέας».
Τι ακολούθησε
Το απόγευμα της ίδιας μέρας (Πέμπτη) η διοικήτρια εξέδωσε ανακοίνωση διαψεύδοντας κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς Κοιλιάρη, σημειώνοντας πως «δεν αμφισβήτησα ποτέ την ακεραιότητα έστω κατ’ ελάχιστον ή την εντιμότητα του βοηθού γενικού εισαγγελέα». Της δήλωσης Γιωρκάτζη προηγήθηκε οργίλη αντίδραση του Ρίκκου Ερωτοκρίτου, ο οποίος την κάλεσε να επιβεβαιώσει εντός 24 ωρών τα όσα φερόταν να του καταλογίζει. Προειδοποίησε ακόμη πως ο ίδιος δεν θα δεχθεί ανάκληση της φερόμενης καταγγελίας και θα προσφύγει στην Αστυνομία ως παραπονούμενος ζητώντας τη διεξαγωγή ποινικής έρευνας.
Την επομένη ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου είχε ζητήσει μόνος του τη διεξαγωγή έρευνας για το προσωπικό του θέμα, αλλά και για σειρά άλλων θεμάτων που σχετίζονται με την Κεντρική Τράπεζα. Ακολούθως, την ίδια μέρα (Παρασκευή 13/2/15) ο γενικός εισαγγελέας σε γραπτή του δήλωση ανέφερε ότι κατέληξε στο συμπέρασμα πως δικαιολογείται η διεξαγωγή ποινικής έρευνας σχετικά με αναφορές οι οποίες έγιναν ως προς κατ’ ισχυρισμόν δωροδοκία του βοηθού γενικού εισαγγελέα. Σημείωσε ότι αυτή η πτυχή των διαμειφθέντων στη Βουλή παρουσιάζεται επί του παρόντος ως η μόνη η οποία ενέχει ποινική πτυχή και επομένως εμπίπτει στις αρμοδιότητές του, ενώ άλλες πτυχές μπορούν να τύχουν άλλων χειρισμών και/ή από άλλα όργανα...
ΓΡΑΦΟΥΝ: ΣΟΦΗ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ/ΚΑΤΙΑ ΣΑΒΒΑ
