Μετά από μαραθώνιες διαβουλεύσεις και συνεχείς αλλαγές σεναρίων και ασκήσεων επί χάρτου, τελικά οι ηγέτες της ΕΕ κατάφεραν να παρουσιάσουν στους πολίτες της ΕΕ ένα πακέτο με προτάσεις με τα άτομα τα οποία θα πρέπει να ηγηθούν, κατά την άποψή τους, των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι διαβουλεύσεις και ο συγκερασμός συμφερόντων δεν ήταν καθόλου εύκολος και αυτό αποδεικνύεται από το χρόνο που χρειάστηκε για να καταλήξουν σε μια συμφωνία και από τον αριθμό των ατόμων που τέθηκαν στο τραπέζι. Η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είναι η εκλεκτή για την Κομισιόν, ο Βέλγος Σαρλ Μισέλ για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Γαλλίδα Κριστίν Λαγκαρντ για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο Ισπανός Ζοζεπ Μπορέλ για την θέση του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα μοιραστούν εκ περιτροπής για δυομιση χρόνια οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Παρά το γεγονός ότι αρχικά οι ηγέτες πρότειναν τον Βούλγαρος Σεργκέι Στάνισεφ για το πρώτο μισό της θητείας στην Προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου, η ομάδα των S&D πρότεινε τον Ιταλό Νταβιντ Σασσόλι για τη θέση. Από πλευράς ΕΛΚ ακόμα δεν έγινε γνωστό ποιος θα αναλάβει την προεδρία το δεύτερο μισό της θητείας, με επικρατέστερο όνομα μέχρι στιγμής το Γερμανό Μανφρεντ Βέμπερ. Το πακέτο συμφωνίας που τέθηκε σε συζήτηση περιελάμβανε ως αντιπροέδρους της Κομισιόν τον Ολλανδό Φρανς Τίμερμανς και τη Μαργκρετ Φερστάγκερ από τη Δανία.
Δείτε τι δήλωνε σε αποκλειστική συνέντευξή της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τον ρόλο της Κύπρου στην PESCO, αλλά και για τις γυναίκες στα ευρωπαϊκά αξιώματα
Οι πολιτικές ομάδες
Προεδρία Κομισιόν και εκ περιτροπής προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου πάει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πάει στους φιλελεύθερους του Renew Europe, όπως επίσης και μία αντιπροεδρία της Κομισιόν. Η Κριστίν Λαγκάρντ η οποία θα αναλάβει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι επιλογή του γάλλου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επίσης έχει ισχυρούς δεσμούς με τους φιλελεύθερους της ΕΕ, αν και η ίδια είναι αρκετά κοντά στις πολιτικές του ΕΛΚ. Οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, θα πάρουν εκ περιτροπής την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την θέση του επικεφαλής της υπηρεσίας εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ όπως και αντιπροεδρία της Κομισιόν. Από τα στοιχεία αυτά και αν παρακολουθούσε κάποιος τις διεργασίες και πώς αυτές εξελίχθηκαν, εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα πως αυτή η διαδικασία είχε νικητές και ηττημένους.
Οι νικητές
Μακρόν και Φιλελεύθεροι
Από την αρχή αυτής της διαδικασίας, ο γάλλος ηγέτης κατέστησε σαφές πως δεν θα διαπραγματευόταν τίποτα λιγότερο από την ενίσχυση των φιλελευθέρων στους θεσμούς της ΕΕ όπως επίσης και την Προεδρία τη Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη χώρα του. Μέσα από τις διαβουλεύσεις που έγιναν αυτές τις μέρες, όχι μόνο κατάφερε να αναχαιτίσει την πορεία του Μάνφρεντ Βέμπερ(επικεφαλής Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) προς την προεδρία της Κομισιόν(διακαής πόθος του Βέμπερ), αλλά πέτυχε να διασφαλίσει την Προεδρία της ΕΚΤ με την Λαγκάρντ, η οποία θα αφήσει το ΔΝΤ για να ασχοληθεί εξολοκλήρου με το ευρώ και την ευρωζώνη. Ο Μακρόν έδωσε επίσης την έγκρισή του για την Προεδρία της Κομισιόν, καθώς η φον ντερ Λάιεν γεννήθηκε στις Βρυξέλλες και μιλά άπταιστα γαλλικά, ενώ οι σχέσεις της με τη χώρα του Μακρόν είναι σε πολύ καλό επίπεδο. Εξασφάλισε άλλωστε για τους φιλελεύθερους την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τον πρωθυπουργό του Βελγίου, Σάρλ Μισέλ. Είχε επίσης θέσει προϋπόθεση πως θα έπρεπε να δοθούν δύο προεδρίες σε γυναίκες κάτι που τελικά έγινε με φον ντερ Λάιεν και Λαγκάρντ.
Μέρκελ και Γερμανία
Το πρώτο στοιχείο που θα πρέπει να σημειώσουμε σε ότι αφορά την καγκελάριο της Γερμανίας, είναι πως υπάρχει πλέον ρωγμή στις σχέσεις της με μεγάλη μερίδα του ΕΛΚ και αυτό διαφάνηκε και κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων. Η Μέρκελ είχε συναινέσει σε ένα σενάριο που ήθελε Πρόεδρο της Κομισιόν τον Φρανς Τιμερμανς, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στο ΕΛΚ που ήθελε πάση θυσία στην Προεδρία τον Βέμπερ. Οι φωνές επίκρισης κατά της Μέρκελ στο ΕΛΚ άρχισαν να ηχούν από πολύ πιο νωρίς όμως, καθώς ακόμα και κάποιοι Γερμανοί ευρωβουλευτές του κόμματος της Μέρκελ, θεώρησαν πως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής η καγκελάριος δεν συμμετείχε ενεργά στην εκστρατεία. Η καγκελάριος όμως στο τέλος κατάφερε να διασφαλίσει αρκετά καλό αποτέλεσμα για τη χώρα της. Προεδρία της Κομισιόν με μια από τις πιο στενές της συνεργάτιδες, καθώς η Ούρσουλα βρίσκεται στην κυβέρνηση της Γερμανίας από το 2005 μέχρι και σήμερα, από διαφορετικά πόστα. Διετέλεσε Υπουργός Εργασίας, Υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων και Νεολαίας όπως επίσης και Υπουργός Άμυνας, θέση που κατέχει μέχρι σήμερα. Πρόκειται για μια πολιτικό που δηλώνει υπέρμαχος της πλήρους ενοποίησης της ΕΕ, καθώς σε συνέντευξή της στο παρελθόν μίλησε για Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης, σε μοντέλο Ελβετίας. Πιστεύει επίσης στην ενοποίηση των ευρωπαϊκών στρατών. Η καγκελάριος Μέρκελ είχε αρχικά δεχτεί επικρίσεις για τους χειρισμούς της, ενώ θα μπορούσε κάποιος να πει ότι δεν πέτυχε να διασφαλίσει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη χώρα της, ωστόσο η Λαγκαρντ δεν έχει μεγάλη απόκλιση από τις πολιτικές που στηρίζει η Μέρκελ. Ας μην ξεχνάμε ότι εξασφάλισε και την εκ περιτροπής Προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου για τον Βέμπερ, αν όλα κυλήσουν όπως σχεδιάστηκαν, ο οποίος υπό άλλες συνθήκες θα έμενε χωρίς θεσμικό ρόλο στην ΕΕ, παρά το γεγονός ότι το ΕΛΚ ήταν πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές.
Χώρες Βίσεγκραντ και MED7
Τα τέσσερα κράτη της Κεντρικής Ευρώπης είχαν κεντρικό ρόλο στις διεργασίες οι οποίες οδήγησαν στο πακέτο προσώπων που τελικά έφερε και τη συμφωνία. Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία και Σλοβακία, δεν ήθελαν με τίποτα τον Τίμερμανς στην Προεδρία της Κομισιόν κάτι που πέτυχαν. Κινήθηκαν με τη λογική της ενιαίας τετράδας στις αποφάσεις τους, στοιχείο που τους απέδωσε περισσότερη διαπραγματευτική δύναμη και στο τέλος και οι τέσσερις εξέφρασαν την ικανοποίηση για το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων. Παρά τα πυρά και τις αντιδράσεις για θέσεις που εκφράζουν, ωστόσο ο λόγος τους έγινε σεβαστός σε μεγάλο βαθμό, χωρίς να διασφαλίσουν κάτι ουσιαστικό σε επίπεδο θέσεων. Είχαν όμως σημαντικό ρόλο στην αναχαίτιση μεθοδεύσεων που δρομολογούνταν.
Ικανοποίηση θα πρέπει να αισθάνονται και οι μεσογειακές χώρες, καθώς Ισπανία και Γαλλία εξασφάλισαν σημαντικές θέσεις με Μπορέλ και Λαγκάρντ αντίστοιχα. Οι πολιτικές Λαγκάρντ αλλά και ΔΝΤ δεν είναι ιδιαίτερα αρεστές στους λαούς της Μεσογείου, ωστόσο η Γαλλία του Μακρόν δεν παύει από το να είναι μια εξαιρετικά σημαντική και φιλική χώρα για τις μεσογειακές χώρες.
Ηττημένοι
Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα
Θα μπορούσε κανείς να πει πως το ΕΛΚ ανήκει στους νικητές της διεργασίας αυτής. Παρά το γεγονός όμως, ότι διατήρησε τελικά την Προεδρία της Κομισιόν, αυτό δεν έγινε με τους δικούς του όρους. Για να είμαστε ορθοί στην τοποθέτησή μας θα πρέπει να πούμε πως κέρδισαν οι ηγέτες του ΕΛΚ σε επίπεδο κρατών-μελών, βλ.Μέρκελ και έχασε μάχες το Κοινοβουλευτικό ΕΛΚ. Στο ΕΛΚ είχαν θέσει πριν από τις εκλογές, ως στόχο, την ανάδειξη του Βέμπερ στην Προεδρία της Κομισιόν. Είχαν μάλιστα δώσει τόσο μεγάλη έμφαση σε αυτό το στόχο, που ήταν έτοιμοι να παραχωρήσουν όλα τα υπόλοιπα αξιώματα στις άλλες πολιτικές ομάδες για να το πετύχουν. Τελικά όχι μόνο δεν κατάφεραν να γίνει σεβαστή η διαδικασία του επικεφαλής υποψηφίου, αλλά αναγκάστηκαν να βρουν άλλη υποψήφια για την Προεδρία της Κομισιόν, η οποία μπορεί να ανήκει στο ΕΛΚ, ωστόσο είναι επιλογή καθαρά της Μέρκελ.Την ίδια ώρα, εκεί που υπήρχαν σενάρια που ήθελαν τον Βέμπερ να διασφαλίζει την Προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου για ολόκληρη την πενταετία, τελικά φαίνεται πως θα αρκεστούν στην εκ περιτροπής Προεδρία μαζί με τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες. Είδαν επίσης τους φιλελεύθερους να ενδυναμώνονται σε θέσεις εντός θεσμών. Αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι θα πρέπει να αναφέρουμε πως σε κάθε περίπτωση το ΕΛΚ κατάφερε να συγκρατήσει την ενδεχόμενη προοδευτική συμμαχία Σοσιαλιστών, Φιλελευθέρων και Πρασίνων.
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έδειξε μέσα από τις διεργασίες του, πως το πάνω χέρι στη λειτουργία της ΕΕ και τους θεσμούς, το έχουν αυτοί και όχι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το στοιχείο αυτό μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στη μεταξύ των θεσμών συνεργασία στο μέλλον. Η διαδικασία που ήθελε τον επικεφαλής υποψήφιο της πολιτικής ομάδας που θα ερχόταν πρώτη στις ευρωεκλογές να είναι και Πρόεδρος της Κομισιόν, δεν έγινε σεβαστή από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αντίθετα πίσω από κλειστές πόρτες, εκτυλίχθηκε ένα οργιώδες παρασκήνιο συνδιαλλαγών, μεταξύ χωρών και ομάδων, στοιχείο που έπληξε κάθε τεκμήριο δημοκρατικής διαδικασίας και μεθόδευσης. Το γεγονός ότι οι υποψήφιοι που προτείνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, χρειάζονται την έγκριση της Ευρωβουλής για να προχωρήσουν οι διορισμοί, θα έπρεπε να θορυβήσει περισσότερο τους ηγέτες, κάτι που δεν έγινε. Η στάση των Σοσιαλιστών δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα, ενώ τα πρώτα μηνύματα είναι αρνητικά για στήριξη στη φον ντερ Λάιεν. Οι Πράσινοι ήδη απέρριψαν την πρόταση-συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ οι Σοσιαλιστές δεν είναι καθόλου θετικοί. Το ίδιο ισχύει και με την Ευρωπαϊκή Αριστερά. Πολλά μέλη του Ευρωκοινοβουλίου παρουσιάζονται ενοχλημένα καθώς δεν έγινε σεβαστή, θεωρούν, η ετυμηγορία των πολιτών οι οποίοι ψήφισαν στις εκλογές. Με τα στοιχεία αυτά, η επικύρωση της φον ντερ Λάιεν ως Προέδρου της Κομισιόν δεν θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη, καθώς πρέπει να εξασφαλίσει πλειοψηφία. Το σκηνικό πάντως μυρίζει ένταση και ενδεχόμενη σύγκρουση μεταξύ των δύο θεσμών, γεγονός που θα επιφέρει ακόμα μεγαλύτερη κρίση στην ΕΕ.
