Το στρες στο σχολείο ή το πανεπιστήμιο επηρεάζει τη διατροφή μας;

Τα παιδιά ξεκίνησαν το σχολείο και οι φοιτητές το πανεπιστήμιο. Τα παιδιά από την ελευθερία του καλοκαιριού μπαίνουν στο καθημερινό άγχος του σχολείου. Από την άλλη, το πανεπιστήμιο είναι μια συναρπαστική περίοδος για πολλούς φοιτητές. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της προσαρμογής σε ένα ξένο περιβάλλον, τη δημιουργία νέων φίλων και την εξισορρόπηση ενός αυξημένου ακαδημαϊκού φόρτου, το πανεπιστήμιο μπορεί να προκαλέσει στρες.

Το Αμερικανικό Ινστιτούτο για το Στρες αναφέρει ότι περίπου 8 στους 10 φοιτητές βιώνουν κάποιο επίπεδο άγχους. Υπάρχουν δύο τύποι άγχους: η ευστροφία και η αγωνία. Η ευστροφία μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα και να σας παρακινήσει να πετύχετε, όπως σε ένα τεστ. Από την άλλη πλευρά, η αγωνία είναι το στρες που οδηγεί σε ένα αρνητικό αποτέλεσμα. Αυτός ο τύπος άγχους επηρεάζει τον περισσότερο κόσμο. Καθώς πολλοί άνθρωποι βιώνουν το άγχος σαν ένα φυσιολογικό μέρος της καθημερινής ζωής τους, αυτό γίνεται ανησυχητικό για την υγεία όταν οι ίδιοι παράγοντες που προκαλούν το άγχος συμβαίνουν συνεχώς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όταν κάποιος βιώνει άγχος, το σώμα εκκρίνει κάποιες ορμόνες (επινεφρίνη, νορεπινεφρίνη και γλυκαγόνη) που προκαλούν αύξηση στην αρτηριακή πίεση και στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα για μικρό χρονικό διάστημα έτσι ώστε να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε την αγχωτική κατάσταση. Ωστόσο, αν αυτή η αγχωτική κατάσταση συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα τότε οι ορμόνες παραμένουν στο αίμα και μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη υπέρτασης και άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων. Αυτά τα συμπτώματα είναι πολύ σημαντικά, ωστόσο μπορεί να προκληθούν και μικρά συμπτώματα άγχους όπως προβλήματα στον ύπνο και αλλαγές στην όρεξη.

Ο καθένας από μας μπορεί να βιώσει ένα είδους άγχος και αυτό είναι εντάξει!

Ωστόσο, καλό είναι να υπάρχει διαχείριση του άγχους και αυτό χρειάζεται μια στρατηγική κατάλληλη για τον καθένα από εμάς.

Το άγχος μπορεί να μας προκαλέσει υπερφαγία;
Το άγχος ναι μπορεί να μας προκαλέσει υπερφαγία. Οι ορμόνες που εκκρίνονται όταν υπάρχει άγχος ωθούν στην υπερκατανάλωση λιπαρών και ζαχαρούχων τροφών. Ερευνητές έχουν συνδέσει την αύξηση βάρους με το άγχος.

Βραχυπρόθεσμα, το άγχος μπορεί να μειώσεί την όρεξη λόγω μιας ορμόνης (κορτικοτροπίνης) που παράγεται από ένα μέρος του εγκεφάλου, τον υποθάλαμο που καταστέλλει την όρεξη και έτσι δεν έχουμε όρεξη να καταναλώσουμε κάτι μέχρις ότου σταματήσουμε να έχουμε άγχος.

Αν όμως το άγχος παραμείνει αλλάζει το σκηνικό καθώς απελευθερώνεται η κορτιζόλη στο σώμα μας που αυξάνει την όρεξη για φαγητό.

Λαχτάρα για ζαχαρούχα και λιπαρά φαγητά
Το άγχος φαίνεται να επηρεάζει και τις διατροφικές μας προτιμήσεις. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η σωματική ή συναισθηματική δυσφορία αυξάνει την πρόσληψη τροφής υψηλής σε λιπαρά (κρεατικά, τυριά κ.λπ.), ζάχαρη ή και τα δύο με αποτέλεσμα να νιώθουμε νυσταγμένοι, κουρασμένοι και να μην μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το άγχος μας.

Φυσικά, η υπερφαγία δεν είναι η μόνη συμπεριφορά που σχετίζεται με το στρες και που μπορεί να αυξήσει το σωματικό μας βάρος. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από άγχος έχουν διαταραγμένο ύπνο, ασκούνται λιγότερο και καταναλώνουν περισσότερα οινοπνευματώδη ποτά, όλα αυτά συμβάλλουν στην αύξηση του βάρους.

Μικρές συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίσετε το άγχος στη ζωή σας:

Άθληση - έρευνες δείχνουν ότι τουλάχιστον 20 λεπτά αεροβική άσκηση συνιστάται για τον έλεγχο του στρες.

Σωστή διατροφή με ισορροπημένα γεύματα - είναι σημαντικό να καταναλώνετε τα γεύματά σας με μια ποικιλία στα φρούτα, λαχανικά και ολικής αλέσεως προϊόντα όπως γλυκοπατάτα, ολικής αλέσεως ψωμί, ρύζι, μακαρόνια. Όλα αυτά περιέχουν φυτικές ίνες που έρευνες δείχνουν ότι η μεγάλη κατανάλωση φυτικών ινών βοηθά στην αποφυγή τσιμπολογήματος αργά το βράδυ. Επίσης, το χρόνιο στρες μπορεί να μειώσει την ικανότητα του οργανισμού μας να καταπολεμά διάφορες ασθένειες. Έτσι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών υψηλών σε αντιοξειδωτικά θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Το καρότο για παράδειγμα είναι μια καλή πηγή αντιοξειδωτικού και β- καροτίνης. Επιπρόσθετα, τα εσπεριδοειδή παρέχουν άφθονη βιταμίνη Γ που βοηθά ενάντια στο στρες.

Η λήψη υπερβολικής προστιθέμενης ζάχαρης στη διατροφή σας μπορεί να προκαλέσει διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, οδηγώντας σε αυξημένη ψυχολογική πίεση στο σώμα δηλαδή στρες.

Μειώστε την κατανάλωση καφεΐνης - η κατανάλωση καφέ ή κόκα κόλας ή τσαγιού που περιέχει καφεΐνη μπορεί να σας δώσει μια γρήγορη ώθηση ενέργειας αλλά θα σας προκαλέσει άγχος και νευρικότητα. Δυστυχώς, η καφεΐνη παραμένει στο σώμα μας περισσότερο από όσο νομίζουμε με αποτέλεσμα να επηρεάζει και τον ύπνο μας. Αντί για την καφεΐνη, δοκιμάστε να πιείτε ένα ποτήρι παγωμένο νερό με φρέσκα λεμόνια και λάιμ ή ένα φρέσκο χυμό για μια αναζωογονητική και φυσική ώθηση ενέργειας.

Ύπνος - ερευνητές συνιστούν να κοιμόμαστε τουλάχιστον 7 ώρες κάθε βράδυ για να μειώσουμε το άγχος και να αναζωογονηθούμε. Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι φοιτητές κοιμούνται πολύ λιγότερες ώρες από αυτές που συνιστώνται.

Συμπεριφορά - δεν είναι απαραίτητο να προσπαθείτε να ικανοποιήσετε όλους τους άλλους παραμελώντας τις δικές σας επιθυμίες. Αρχίστε να σκέφτεστε και λίγο τον εαυτό σας και να λέτε όχι καμιά φορά αν αισθάνεστε φόρτο. Ο φόρτος φέρνει στρες!

Νικόλ Πηλείδη
Διατροφολόγος-κλινική διαιτολόγος (MSc)
nicolepileidi@gmail.com
+357 97838941