Δίσεκτα χρόνια: Γιατί θεωρούνται γρουσούζικα;

Με την έλευση του νέου έτους, δεν είναι λίγοι αυτοί που αγχώνονται για το αν θα είναι ευχάριστο ή δυσάρεστο, καθώς είναι δίσεκτο και θεωρούν ότι αυτό συνδέεται με… γρουσουζιά.

Δίσεκτα χαρακτηρίζονται τα έτη που έχουν 366 ημέρες αντί για 365. Αυτό συμβαίνει διότι η ετήσια περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο δεν έχει διάρκεια 365 ημερών ακριβώς, αλλά 365 ημερών, έξι ωρών, εννέα λεπτών και εννέα δευτερολέπτων κατά μέσο όρο.

Στόχος των δίσεκτων ετών είναι η εναρμόνιση του τροπικού έτους με το καθημερινό – πολιτικό έτος των ημερολογίων, δηλαδή να αποφευχθεί σε βάθος χρόνου να έχουμε καλοκαίρι τον Ιανουάριο και χειμώνα τον Ιούνιο!

Η ιστορία της… γρουσουζιάς φαίνεται πως ξεκίνησε το 600 π.Χ. όταν οι Ρωμαίοι έφτασαν να γιορτάζουν τις καλοκαιρινές γιορτές του θερισμού μέσα στον ημερολογιακό χειμώνα και αποφάσισαν να λάβουν δράση για να αναστρέψουν την κατάσταση.

Τη λύση βρήκε ο Ιούλιος Καίσαρας προσθέτοντας στο ημερολόγιο ορισμένες μέρες σε κάθε έτος, ώστε να συμβαδίζει η μέτρηση του χρόνου με τις εποχές. Την αποστολή ανέθεσε στους ιερείς, οι οποίοι, όμως, εκμεταλλεύτηκαν αυτό το προνόμιο: προσέθεταν μέρες, αναλόγως των συμφερόντων τους με σκοπό να παραμένουν περισσότερο στην εξουσία οι ευνοούμενοί τους, φτάνοντας έτσι μερικές φορές στο σημείο τα έτη να έχουν μέχρι και 450 ημέρες!

Όταν ο Καίσαρας αντιλήφθηκε ότι οι προσπάθειές του απέβησαν άκαρπες, ανέθεσε τη λύση του προβλήματος σε φιλόσοφους και μαθηματικούς. Αυτός που βρήκε τη λύση ήταν ο Έλληνας αστρονόμος Σωσιγένης, ο οποίος πρότεινε να υιοθετήσει το ημερολόγιο του Πτολεμαίου του Γ’, δηλαδή αυτό που ισχύει και σήμερα.

Γιατί θεωρούνται γρουσούζικα τα δίσεκτα έτη;
Αργότερα, οι Ρωμαίοι φέρεται πως αποφάσισαν να αφαιρέσουν άλλη μία μέρα από τον Φεβρουάριο και να τη μεταφέρουν στον Αύγουστο προς τιμήν του Αυτοκράτορά τους.

Και αυτός φαίνεται, λοιπόν, ότι είναι ο λόγος που ο δεύτερος μήνας του χρόνου έχει μία μέρα λιγότερη.

Μάλιστα, το να αφαιρέσουν τελικά μια μέρα από τον Φεβρουάριο δεν ήταν τυχαίο, καθώς ο μήνας αυτός, ήταν ο μήνας των νεκρών, της μετάνοιας και του ηθικού τους απολογισμού.

Όσον αφορά τον Φεβρουάριο και έχοντας υπόψιν τις λαϊκές δοξασίες, οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι τον μήνα της εξιλέωσης κυκλοφορούσε ανάμεσα τους ο Άδης, ο οποίος μοίραζε δεινά στη δύστυχη ανθρωπότητα. Γι’ αυτό και αυτόν τον μήνα δεν ξεκινούσαν εργασίες με μακροχρόνια διάρκεια, όπως φύτευση αμπελιών, θεμελίωση σπιτιών ή γάμοι.

Όταν οι Έλληνες κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους, μια σειρά παραδόσεων κληρονόμησε η κουλτούρα του λαού μας, ανάμεσά τους και το «γρουσούζικο δίσεκτο έτος».

Βέβαια, οφείλουμε να τονίσουμε ότι ανά τα χρόνια δεν έχει παρατηρηθεί κάποια παραπάνω κακοτυχία ή δυσάρεστα γεγονότα κατά τα δίσεκτα έτη.