Γράμματα στο παιδί που δεν έχει γεννηθεί

Αν με ρωτάτε ποια πρέπει να είναι η πρώτη κουβέντα που θα λεχθεί σε παιδί που γεννιέται σε αυτό τον κόσμο και το πρώτο μάθημα που πρέπει να του γίνει, λέω το εξής: «Κοίτα να σώσεις τον εαυτό σου, ο κόσμος είναι πολύ επικίνδυνο μέρος». Και μετά από αυτό μια συγγνώμη: «Συγχώρα με παιδί μου επειδή σου πρόσφερα μια ζωή που θα περάσει αναζητώντας δικαιώματα, δίκαιο, δικαιοσύνη και ισότητα». Μόλις έρθει στα χρόνια που θα αρχίσει να καταλαβαίνει πολλά πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά στην πρώτη νιότη, ο άνθρωπος πηγαινοέρχεται ανάμεσα στην ύπαρξη και τον αφανισμό. Το όλο ζήτημα είναι να ζει κανείς ή να μην ζει; Μήπως ο Άμλετ μας έδειξε τον δρόμο του υπαρξισμού; Οι καιροί που αρχίζεις να βλέπεις διαφορετικά τον κόσμο, αρχίζουν με χάπια και φάρμακα. Σε εγκαταλείπουν οι επιθυμίες σου να σώσεις όλη την ανθρωπότητα και να αλλάξεις τον κόσμο. Ξεκίνησες και ήρθες με χίλιες δυο μαχαιριές στην πλάτη από εκείνους τους δρόμους και να που γέρασες. Η ζωή σου είναι ένα μυθιστόρημα, όπως η ζωή όλων. Ενώ ήσουν ένας άγγελος καλοσύνης, γιατί φοβάσαι τόσο πολύ να κάνεις καλό; Μήπως επειδή κανένα καλό δεν μένει ατιμώρητο; Μήπως υπάρχουν μέρες που λες αχ τι βλάκας που είμαι; Μήπως σε εγκατέλειψε η επιθυμία σου επειδή οι άνθρωποι κάνουν κακό στον εαυτό τους, αποδίδουν πολύ αξία σε πράγματα χωρίς αξία, επιλέγουν πάντα κακούς πάνω από το κεφάλι τους, σωπαίνουν πάντα μπροστά στις μεγάλες αδικίες, δεν τους νοιάζει ενόσω η φωτιά δεν πέσει πάνω στο δικό τους κεφάλι, λένε ζήτω στο φίδι αν αυτό δεν τους δαγκώσει και δεν σκέφτονται τους άλλους όσο σκέφτονται τον εαυτό τους; Τι σε κάνει να λες τώρα ότι «έτσι ήρθαν τα πράγματα και έτσι θα πάνε»; Μήπως το γεγονός ότι ακόμα δεν έχει καταστεί δυνατόν να αποδειχθεί το αντίθετο εκείνης της παλιάς ιστορίας της Ιερουσαλήμ; Μήπως ο λαός της Ιερουσαλήμ άφησε ελεύθερο τον δολοφόνο και έστειλε στον σταυρό τον Ιησού; Μήπως επειδή ακόμα δεν μπόρεσα να δω μια ανθρωπότητα η οποία τιμά τους αθώους και τιμωρεί τους δολοφόνους; Ξέρω ότι και εσύ δεν μπορείς να ρίξεις την πρώτη πέτρα. Όπως όλοι, είσαι και εσύ αμαρτωλός.

Ναι, αυτός ο κόσμος είναι επικίνδυνο μέρος. Είδα έναν πατέρα, ο οποίος φιλούσε στα μάγουλα τα δύο μωρά του που ήταν τυλιγμένα σε σάβανο ανάμεσα στα χαλάσματα. Θυμήθηκα εκείνο το σύντομο ποίημα του αγαπητού Φικρέτ Ντεμίραγ:

«Ευχαριστώ τον γιο μου

Επειδή πέθανε

Πέθανε και

Με έσωσε

Από την ντροπή να τον αφήσω νηστικό».

Βεβαίως δεν ευχαριστεί κανείς τον γιο του επειδή πέθανε. Και ο ποιητής δεν το κάνει. Αυτός είναι μόνο ο μεγάλος καημός ενός πατέρα σε τούτο τον απύθμενο κόσμο. Τι πρέπει να πει κανείς σε ένα νεογέννητο παιδί; Να κοιτάξουμε και λίγο τον Αχμέτ Αρίφ:

«Αυτοί

είναι οχιές και σαρανταποδαρούσες

Αυτοί

Είναι εκείνοι που έβαλαν στο μάτι

Το φαΐ μας το ψωμί μας

Γνώρισέ τους

Γνώρισέ τους και μεγάλωσε».

Δεν ξέρω αν υπάρχουν ποιητές και συγγραφείς που πεθαίνουν απογοητευμένοι σε αυτό τον κόσμο. Δεν υπολογίζω όσους αυτοκτόνησαν. Εκείνοι ούτως ή άλλως δεν άντεξαν τούτα τα χάλια και έβαλαν τέρμα στη ζωή τους, επειδή έμειναν ανήμποροι μπροστά στα κακά. Οι Ernest Hemingway, SylviaPlath, Virginia Wolf, Jack London, Mayakovski, SergeyYesenin και άλλοι πολλοί. Πόσο θλιβερό είναι που αυτοκτόνησε στο Ρίο Ντε Τζανέιρο μαζί με τη σύζυγό του ο Stefan Zweig, ο οποίος κατάφερε να ξεφύγει από την τυραννία του Χίτλερ και κατέφυγε στη Βραζιλία. Γιατί θυσιάστηκε σε μια μονομαχία σε ηλικία 37 χρόνων ο μεγάλος ποιητής της Ρωσίας Πούσκιν; Ή ο Λερμόντοφ; Και εκείνος έφυγε σε μια μονομαχία. Ο Τολστόι γιατί εγκατέλειψε το σπίτι του σε ηλικία 82 χρόνων, πήρε τους δρόμους με τρένο και αποχαιρέτησε τη ζωή σε έναν σταθμό; Προτού αφήσει την τελευταία του πνοή, ο Ντοστογιέφσκι έδωσε την εξής συμβουλή στα παιδιά του που μαζεύτηκαν πάνω από το κεφάλι του: «Ό,τι είδους αμαρτία και αν διαπράξετε, πάλι υπάρχει μια αγκαλιά στην οποία μπορείτε να καταφύγετε. Και αυτή είναι ο Θεός». Ο Αζίζ Νεσίν πέθανε μέσα σε μεγάλη απογοήτευση βλέποντας εκείνους που θα ζούσαν μετά από αυτόν. Γι' αυτό δεν θέλησε καν να έχει τάφο.

Ελάτε να δούμε και τον Ναζίμ Χικμέτ. Λέει το εξής στο νεογέννητο παιδί:

«Καλώς ήρθες μωρό

Είναι δική σου σειρά να ζήσεις

Παρατηρούν τον δικό σου δρόμο

Η διφθερίτιδα

Ο κοκκύτης

Η ευλογιά

Η ελονοσία

Η φυματίωση

Ο καρκίνος και λοιπά

Η ανεργία, η πείνα και λοιπά

Σιδηροδρομικά δυστυχήματα, δυστυχήματα λεωφορείων

Αεροπορικά δυστυχήματα, εργατικά ατυχήματα

Σεισμοί

Πλημμύρες

Ξηρασία και λοιπά

Καρά σεβντάς, η μέθη και λοιπά

Αστυνομικά κλομπ

Πόρτες φυλακής και λοιπά».

Πείτε ό,τι έχετε να πείτε στο παιδί που δεν έχει γεννηθεί. Ίσως δεν δεχθεί να έρθει εδώ…