Θολό το τοπίο για νέα πρωτοβουλία

Στον αέρα βρίσκεται ο διορισμός απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό μετά την απόρριψη από την τουρκική πλευρά του ονόματος της προσωπικότητας που εισηγούνται τα ΗΕ. Ωστόσο, παρ' όλη την άρνηση της Τουρκίας να δεχτεί την Αυστραλή πολιτικό ως διαμεσολαβητή, πρέπει να δεχτούμε ότι δικαιώνεται η πολιτική του Προέδρου. Είναι γεγονός ότι καθ' όλη τη διάρκεια των τελευταίων μηνών ήταν ο πρώτιστός του στόχος και εργάστηκε με επιμονή προς αυτή την κατεύθυνση. Όμως, ας κρατάμε μικρό καλάθι. Το λεκτικό της σχετικής ανακοίνωσης των ΗΕ αναφέρει ότι «ο απεσταλμένος να διερευνήσει την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών». Αυτό σημαίνει να διερευνηθούν οι δυνατότητες εξεύρεσης κοινού εδάφους και δεν πρόκειται για διαπραγματεύσεις επί της ουσίας αλλά μόνο διερεύνηση.

Ποιες είναι οι πιθανότητες επιτυχούς έκβασης μιας νέας προσπάθειας; H μεν τ/κ πλευρά μέσω Τατάρ διαμηνύει ότι προϋπόθεση για την έναρξη των συνομιλιών αποτελεί η κυριαρχική ισότητα, ό,τι και αν εννοεί με αυτό. Εμείς δε δηλώνουμε διά του ΠτΔ ότι είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά. Λογαριάζει να διεκδικήσουμε το κεκτημένο των συνομιλιών που έγιναν μέχρι τότε; Μεταξύ άλλων και τον χάρτη που παρέδωσε ο Ακιντζί, με τον οποίο συγκλίνουμε στο 29% του εδάφους που από τότε παραμένει στα συρτάρια και περιλαμβάνει την Αμμόχωστο και τη Μόρφου υπό ε/κ διοίκηση; Και μια αφελής ερώτηση: Αφού είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε, τότε γιατί φύγαμε; Πέραν τούτου υπάρχουν ουσιώδη σημεία αδιευκρίνιστα τα οποία ο ΠτΔ μέχρι τώρα απέφυγε να αγγίξει. Σε παλαιότερες δηλώσεις του διαφώνησε με δύο τουλάχιστον σημεία από τα έξι του πλαισίου Γκουντέρες. Δεν ξεκαθάρισε στο ζήτημα της πολιτικής ισότητας για το αν δεχόμαστε ή όχι τη μία θετική ψήφο στους Τ/Κ ή αν δεχόμαστε την εκ περιτροπής προεδρία. Δεν έκανε ποτέ σαφές ότι οι συνομιλίες, αν ποτέ ξεκινήσουν, θα έχουν κλειστό τέλος.

Τι λύση πάμε να συμφωνήσουμε αν δεν ξεκαθαρίσουν αυτά τα σημεία; Ή μήπως πρόκειται για ένα ακόμη παιγνίδι επικοινωνίας και εντυπώσεων το οποίο αποβλέπει στο τράβηγμα του χρόνου; Παρ' όλη την έντονη επιθυμία για επανένωση της πατρίδας μας, εντούτοις οι πραγματικότητες δεν μας επιτρέπουν να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Η αίσθηση που κυριαρχεί είναι ότι δεν αναμένεται να αποδώσει ούτε μια νέα πρωτοβουλία και ότι ο απεσταλμένος του Γ.Γ. θα έχει την ίδια τύχη που είχαν οι δεκάδες προηγούμενοί του. Γιατί, πέραν της δεδομένης τουρκικής αδιαλλαξίας, την οποία θα επιχειρήσουμε να κάμψουμε, υπάρχουν και οι δικές μας εμμονές και τα δεδομένα του παρελθόντος που δύσκολα θα ξεπεράσουμε. Η πρότερη πολιτεία του ΠτΔ τα τελευταία δέκα χρόνια, που έκανε ό,τι του ήταν μπορετό για να αποτρέψει την προσέγγιση των δύο πλευρών, δεν συνηγορεί υπέρ μιας παραγωγικής διαπραγμάτευσης. Στο διάστημα της διακυβέρνησής του δεν έδωσε δείγματα γραφής ότι ευνοεί τη συνύπαρξή μας με τους Τ/Κ. Ενώ μπορούσαν να γίνουν πολλά προς αυτή την κατεύθυνση, ουσιαστικά συνέχισε την πολιτική του προκατόχου του για να μη δυσαρεστήσει τους εταίρους του και να παρατείνεται το στάτους κβο. Από όλες τις Δικοινοτικές Τεχνικές Επιτροπές μόνον αυτή της Πολιτιστικής Κληρονομιάς λειτουργεί και παράγει έργο. Όμως, το μεγαλύτερο εμπόδιο για να προχωρήσει το Κυπριακό αποτελεί το ετερόκλητο συνονθύλευμα των κομμάτων που τον υποστηρίζουν, που είναι αδύνατο να συγκεράσει τις οπισθοδρομικές και αντιδραστικές θέσεις τους, κάτι που οδηγεί σε τέλμα και αδιέξοδο.

Είναι αξιοζήλευτη η επιμονή του Προέδρου να πείσει τον διεθνή παράγοντα, εν προκειμένω τον Γ.Γ., να ασχοληθεί με το Κυπριακό σε μια περίοδο που η προσοχή της παγκόσμιας κοινής γνώμης είναι στραμμένη στο Μεσανατολικό. Όμως, δεν παρατηρείται ανάλογη προσπάθεια και στο εσωτερικό, προς την κατεύθυνση των απορριπτικών της λύσης, και πολύ φοβάμαι ότι θα έχουμε πάλι μία από τα ίδια. Δηλαδή, να έρθουμε σε ακτίνα συνεννόησης και το ναυάγιο να προέλθει από τις δικές μας πολιτικές δυνάμεις. Είναι άγνωστο πώς το αντιμετωπίζει ο Πρόεδρος και εάν ήλθε σε κάποια συμφωνία με τους πολιτικούς του φίλους.