«Εννά μας κάμεις τέττε». Είναι μια φράση που τη χρησιμοποίησε πολιτικά ο Ευθύμιος -έκοψα το γάλα με το τριαντάφυλλο- Δίπλαρος σε τηλεοπτική του αντιπαράθεση με τον τέως γενικό γραμματέα του ΑΚΕΛ Άντρο Κυπριανού όταν συζητούσαν στο ΡΙΚ για τα θέματα της διαφθοράς. Η αναφορά στην παιδική λέξη για το ρήμα δέρνω, όπως την αναφέρει και ο Κωνσταντίνος Γιαγκουλλής στο λεξικό του «Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου», παραμένει η πεμπτουσία του κράτους. Που λειτουργεί πάντα τιμωρητικά και ποτέ με στόχο την εκπαίδευση των πολιτών του με αποτέλεσμα αυτοί να ψάχνουν τον τρόπο να γλυτώσουν... το πρόστιμο.
Ουδέποτε η εκπαίδευση αποτέλεσε τον τρόπο για να μάθουν οι πολίτες πώς λειτουργεί ένα κράτος σωστά με νόμους και κανόνες. Ή τουλάχιστον να μάθουν τον σεβασμό στον συμπολίτη τους. Πάντα θα έπρεπε να υπάρχει πρόστιμο, ο νομικός βούρδουλας για να λειτουργούν αποτρεπτικά. Γιατί; Διότι είναι η εύκολη λύση, είναι ο τρόπος να αποποιηθεί τις ευθύνες του το σύστημα. Και δη οι πολιτικοί γι' αυτά που έφτιαξαν, για τους νόμους που ψήφισαν. Όσο πληθαίνουν οι νόμοι, πολλαπλασιάζονται οι παράνομοι, είπε κάποτε ο Λάο Τσε και στην Κύπρο βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του το γνωμικό.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η πρόταση νόμου που κατέθεσε ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ανδρέας Αποστόλου, σύμφωνα με την οποία θα αυξηθεί το πρόστιμο για τους οδηγούς που σταθμεύουν παράνομα σε θέσεις αναπήρων και ιδίως για εκείνους που επαναλαμβάνουν το αδίκημα. Την πρόταση νόμου χειροκρότησαν πολίτες και άτομα που ανήκουν σε οργανωμένα σύνολα. Η πρόταση του βουλευτή επιβεβαιώνει της τιμωρίας το αληθές: Πως το σύστημα προτιμά να σου βάζει ποινές παρά να σε μάθει να λειτουργείς σε ένα σωστό πλαίσιο. Στόχος π.χ. της πρότασης δεν είναι να σε εκπαιδεύσει να μάθεις πού πρέπει να παρκάρεις και πόσο δυσκολεύεις τη ζωή των ΑμεΑ αν παρκάρεις σε δική τους θέση και κυρίως να μάθεις να σέβεσαι τα δικαιώματά τους, αλλά να σε… δελεάσει με τον μπερντέ που σε καίει να μην παρκάρεις σε θέσεις αναπήρων. Δεν αμφισβητείται σε καμία περίπτωση η καλή πρόθεση του βουλευτή για την εν λόγω πρόταση νόμου, ωστόσο παραμένει το πλέον τρανταχτό παράδειγμα πως πάντα λειτουργούσαμε και λειτουργούμε με στόχο την ποινή και όχι την προσπάθεια να αποκτήσουν οι πολίτες ενσυναίσθηση.
Στο σχολείο έπαιρνες 0 ή έτρωγες αποβολή αν ήσουν παραβατικός. Ουδέποτε υπήρχε πρόγραμμα ένταξής σου στο σύνολο των μαθητών. Κι όταν υπήρχε ουδέποτε εφαρμοζόταν. Στα μάτια των πολιτών η φυλακή δεν είναι χώρος επανένταξης στην κοινωνία, αλλά ένας χώρος που «πήσσει η βάκλα σου» επειδή παρανόμησες. Στον δρόμο δεν εκπαιδεύεσαι για να οδηγείς σωστά, αλλά εκπαιδεύεσαι στον... τρόμο να μην σε πιάσει η κάμερα, να μην σε πιάσει το ραντάρ. Ακόμα και οι αρμόδιες αρχές του κράτους που ελέγχουν το σύστημα προϋπολογίζουν τα πρόστιμα που θα επιβληθούν… επιβραβεύοντας ατύπως την παρανομία, αφού ζουν από αυτά. Ας λειτουργήσουμε μια φορά με έναν νόμο που δεν θα αυξάνει τα πρόστιμα, αλλά θα προσπαθεί να βάλει τους πολίτες στο τρυπάκι να σκεφτούν. Ένας πολίτης που έμαθε να σέβεται π.χ. τους ΑμεΑ είναι σίγουρα καλύτερος από έναν... χρεωμένο πολίτη που έμαθε να πληρώνει χωρίς να τους σκέφτεται.