Το γέλιο και η χαρά του κυπριακού σχολείου

Ολόκληρη η σοβαρή βιβλιογραφία περί παιδείας θέλει ένα χαρούμενο σχολείο. Από τους σοφούς παιδαγωγούς των πανεπιστημίων, μέχρι το πραγματικό σχολείο, η απόσταση είναι πλανητική. Τα κυπριακά σχολεία είναι τόπος θλίψης. Ενώ γίνονται πολλά καθημερινά με κόπο μεγάλο και αγάπη για τους μαθητές από τις δασκάλες και τους καθηγητές, η γενικότερη αύρα των σχολείων παραμένει κολλημένη στο ομιχλώδες και υπέρβαρο. Μόνο μια σεισμική δόνηση θα σώσει το κυπριακό σχολείο. Τίποτε άλλο. Και αυτό θα έπρεπε να είναι το στοίχημα της νέας κυβέρνησης από την πρώτη μέρα. Προς το παρόν δεν φάνηκε κάτι τέτοιο παρόλες τις περίφημες περγαμηνές που κυκλοφόρησαν from day one για τη νέα υπουργό Παιδείας.

Για να αλλάξεις το σαθρό σύστημα πρέπει να τα βάλεις μετωπικά μαζί του. Δεν αρκούν τα κουτσοδούλεια πια. Οι χαλαρές θεωρίες που κρύβονται πίσω από την κουβέντα περί μεγάλων προβλημάτων σε σχολεία της Αγγλίας, της Αυστραλίας, βεβαίως της μαμάς Ελλάδας και αλλού... επομένως γιατί όχι και σε μας;

Γιατί αν πάει το πράμα εκεί, τότε μια χαρά είμαστε αφού έχει και χειρότερα. Δυστυχώς η κουβέντα αυτή λέγεται και μέσα σε σοβαρά εκπαιδευτικά σεμινάρια. Και ακριβώς τότε αφού έχουμε σηκώσει τα χέρια, αυτό ονομάζεται παράδοση άνευ όρων.

Και όμως. Οι μαθητές του κυπριακού σχολείου, μπορούν και περνούν καλά. Ανά φάσεις πολλά καλά μάλιστα, μπορεί καλύτερα και από τους Φινλανδούς. Ακριβώς επειδή το σχολείο τους είναι εντελώς ξένο και βαρετό, οι Κύπριοι μαθητές ανέπτυξαν φοβερούς μηχανισμούς αντίστασης και τελικά απώθησης της μιζέριας.

Μόνοι τους. Σίγουρα χωρίς τη βοήθεια των γονιών τους που είναι και αυτοί κολλημένοι στο παιχνίδι των πόντων. Και χωρίς τη βοήθεια των ψυχολόγων που θα έπρεπε να την είχαν.

Διασκεδάζουν στα μαθήματα με ό,τι βλακεία μπορεί να φανταστεί ανθρώπινος νους. Κάμνουν τα διαλείμματα χαρούμενα βιντεούθκια για το τικ τοκ. Προσπαθούν να αντιγράψουν ή να καλύψουν αυτόν που αντιγράφει. Περιπαίζουν τους καθηγητές και τους δασκάλους. Που την πρώτη δημοτικού νευριάζουν γιατί δεν έχουν πιο μεγάλα διαλείμματα, γιατί η δασκάλα τους βάζει τόσα πολλά μαθήματα, γιατί δεν είναι πάντα το σχολείο μια εκδρομή. Σύρνουν χαρτούθκια, μπουκάλες, καλάθους, πυρπολούν τουαλέτες, ρίφκει χώματα ο ένας του άλλου, βάζουν πόμπες, ανεβαίνουν στα δέντρα και αρνούνται να κατεβούν, ψάχνουν κέρματα τα διαλείμματα στην αυλή, δανείζονται ο ένας που τον άλλο από λεφτά μέχρι χαρτομάντιλα και πίσσες, στα λύκεια μεθούν με βότκες κάθε γιορτή και χορεύουν σεληνιασμένοι, γενικά η δράση των Κύπριων μαθητών προς την εξερεύνηση της γλυκιάς αίσθησης της χαράς δεν έχει τελειωμό ούτε όρια το φαντασιακό τους.

Εδώ αγαπούν τις αποβολές που έν' δικαιολογημένες και τους επιτρέπουν να κυκλοφορούν έξω από την τάξη ή να μένουν σπίτι τους. (Οι δικαιολογημένες αποβολές είναι μια απίστευτη πατέντα του κυπριακού σχολείου που δείχνει την πολύ κρυμμένη του εγκαρδιότητα, ή συμφέρον, αφού αν οι αποβολές ήταν αδικαιολόγητες θα χρειαζόταν να χτιστούν άλλα 20 σχολεία παγκύπρια για τους μαθητές που θα έμεναν στην ίδια τάξη).

Μήπως τελικά οι Κύπριοι μαθητές έχουν βρει την ουσία της παιδείας; Που είναι… «στο σχολείο μου πρέπει να είμαι ευτυχισμένος». Το θέμα δεν είναι αν βρήκαν την ουσία δημιουργικά ή όχι, εξάλλου αυτό δεν είναι δουλειά του μαθητή να το απαντήσει αλλά του μεγάλου καταστηματάρχη.

Και ποιος θα έμπαινε σε ένα κατάστημα σκονισμένο και σκοτεινό με τρίμετρα κάγκελα για να αγοράσει παπούτσια; Η νέα υπουργός θα το έκανε; Οι μαθητές ζουν μέσα στο κατάστημα. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές το ίδιο. Χωρίς να θέλουν τέτοιο ντιζάιν και αέρα γεμάτο υγρασία. Το τι θέλουν αυτοί είναι τελικά ένα μεγάλο τίποτα; Και μετά θα τους θέλεις να δουλεύουν να φέρουν αποτελέσματα, κάνοντάς τους ακόμα πιο θλιβερούς.