Οι καντίνες του κυπριακού σχολείου

Έχουν κάτι το ιερό. Η καντίνα είναι η πλατεία του σχολείου. Όχι η κεντρική αυλή. Έχει την ίδια σημασία με την πλατεία Ελευθερίας, τις πλατείες στη νέα Πάφο, όπου νιώθουν ξένοι οι παλαιότεροι, μπορεί και οι νεότεροι. Είναι ο τόπος συνάντησης και χαράς των παιδιών. Τουλάχιστον έτσι πρέπει. Κάτι σαν τα παλιά ξενυχτάδικα που πλέον δεν υπάρχουν. Εδώ, ο μεθυσμένος είναι ο μαθητής, όπου όμως σε αντίθεση με τους μεθυσμένους ξενύχτηδες που κατέληγαν στη Μιραμπέλλα, βγαίνει από τα δίωρα της τάξης κατάκοπος και τρέχει στο μικρό παράθυρο του καττινιέρη ή της καττινιέρισσας. Είναι η δική του στιγμή. Στην καντίνα θα βρεθεί με τυχαίους μαθητές. Θα γνωριστεί, θα κουτσομπολέψει πιο άνετα, θα παίξει ξύλο.

Γιατί ναι, γίνεται και αυτό. Πολλά συχνά. Απόδειξη πως όλα τα κυπριακά σχολεία έχουν σε κάθε διάλειμμα και από έναν ή δύο σεκιουριτάδες καθηγητές και δασκάλους δεξιά και αριστερά των σειρών… που δεν είναι ακριβώς σειρές.

Ποτέ οι μαθητές του κυπριακού σχολείου δεν κρατάνε μια σειρά στην καντίνα. Πάντα οι πιο μεγάλοι τρώνε τη σειρά των πιο μικρών. Τους κουντούν, τους απειλούν, τους αγριοκοιτάζουν. Η δουλειά τους γίνεται. Οι καθηγητές σεκιουριτάδες της καντίνας δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Η καντίνα είναι το πόστο φύλαξης που από τη γέννησή του υποφέρει από αποτυχία. Η εισβολή στις καντίνες μόλις παίξει το κουδούνι για διάλειμμα είναι άνευ προηγουμένου. Πολλοί μαθητές μάλιστα ζητούν να πάνε τουαλέτα 5 λεπτά πριν παίξει το κουδούνι για να περάσουν από την καντίνα να πάρουν το σάντουίτς τους. Άλλοι βήχουν προσποιούμενοι τους άρρωστους σε καμιά καλοσυνάτη καθηγήτρια που το παίρνει πάνω της και τους στέλνει για τσάι χαμομήλι στην καντίνα. Μα ήταν ακόμα ένα κόλπο του Κωστάκη για να πιάσει πρώτος την τυρόπιττα. Τους περισσότερους από αυτούς τους μαθητές συνήθως τους πιάνει κάποιος βοηθός διευθυντής και τους στέλνει πίσω παραπονεμένους. Την πιο μεγάλη κατανόηση σε αυτά τα κόλπα τη δείχνουν οι θεολόγοι γιατί μάλλον έχουν εμπειρία με το μοίρασμα άρτων, αντίδωρων κ.λπ. Και οι καλοί βιολόγοι. Πολλά σκληροί είναι οι μαθηματικοί και οι φιλόλογοι.

Το χάος της καντίνας είναι το ίδιο με το χάος της κοινωνίας. Οι μεγάλοι τρώνε πάντα τους μικρούς, συμβαίνει και στη βιολογία με τους διάφορους οργανισμούς.

Για να πιάσει ένα γαλατούι η Μαριγούλλα θέλει πάνω 'που 10 λεπτά. Το διάλειμμα το μεγάλο είναι είκοσι. Έτσι, αντί η καντίνα να είναι η έναρξη του μαθητικού διαλείμματος, γίνεται το διάλειμμα ο σκοπός της καντίνας.

Και ξοδεύεις. Κυριολεκτικά τα ευρώ αλλά και τον ίδιο τον χρόνο. Και ο χρόνος του διαλείμματος που τελικά δεν υπάρχει είναι απίστευτα πολύτιμος. Και δεν εξαγοράζεται.

Πολλοί μαθητές μπαίνουν στην τάξη απογοητευμένοι επειδή δεν πρόλαβαν να πάρουν κάτι από την καντίνα. Διότι και οι καντίνες έχουν μαξ 2 άτομα να εξυπηρετούν 500-600. Σε 20 λεπτά αυτό είναι αδύνατον.

Η καντίνα είναι ίσως η μεγαλύτερη αδικία που υφίσταται ο Κύπριος μαθητής αλλά από την εφηβική θετική του διάθεση καταφέρνει να την ξεπερνά όπως και τόσα άλλα.

Σε σχολεία του εξωτερικού έχουν καφετέριες με ζεστά και ποιοτικά ροφήματα, διάφορα τοστ, ακόμα και πιάτα χορτοφαγικά, φρέσκους χυμούς, όλα σε γυάλινες προθήκες για να τα βλέπεις, τραπέζια γύρω να καθίσεις, καθαριότητα, ντιζάιν, πολιτισμό.

Η καντίνα των Κεντρικών Φυλακών, του Υπουργείου Παιδείας, του Εσωτερικών, του ΘΟΚ, του ΓΣΠ, είναι πολύ πιο ελκυστικές από τις καντίνες των σχολείων μας. Και αν η καντίνα είναι η κοινωνία, όλη αυτή η μιζέρια και ακαταστασία είναι και στην κοινωνία.

Ο σεβασμός δεν επιβάλλεται ούτε διδάσκεται. Ο σεβασμός αναγεννάται από το περιβάλλον που βλέπεις και ζεις. Και αυτό το απλό, το κυπριακό σχολείο δεν το πέτυχε. Σε εκθέσεις των μαθητών με θέμα «τι θα ήθελα να αλλάξει στο σχολείο μου», η συντριπτική πλειονότητα βάζει πρώτη την καντίνα…