Οι Ελληνοκύπριοι φίλοι μας αναρτούν πολλές παλιές φωτογραφίες του Βαρωσιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ιδού, αυτός είναι ο παράδεισος που χάσαμε. Καταστράφηκε εκ μέρους των βαρβάρων. Δεν μπορείτε να ξέρετε πώς μου σφίγγεται η καρδιά κοιτάζοντας αυτές τις φωτογραφίες.
Θλίψη. Θρήνος. Και αυτός ο παράδεισος μετατράπηκε σε δάκρυ. Τι παράξενο όμως, κανέναν Τουρκοκύπριο (εκτός από μερικούς) δεν είδα να αναρτά τις φωτογραφίες του από το Βαρώσι. Ελληνοκύπριοι είναι και η πλειοψηφία εκείνων που αναρτούν παλιές φωτογραφίες της Κερύνειας. Φαίνεται ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν εναρμονιστεί πιο πολύ με την κατάσταση μετά το 1974. Ναι, είναι πολλοί εκείνοι που νοσταλγούν τα χωριά τους στον νότο, όμως δεν ξέρω πόσοι μετάνιωσαν που εγκατέλειψαν εκείνα τα μέρη και πέρασαν στον βορρά. Τις προάλλες μου έστειλε μήνυμα μια νεαρή γυναίκα συμπολίτισσά μας. «Θέλω να μάθω ελληνικά. Σε ποιον να αποταθώ;», με ρώτησε. Η οικογένειά της, λέει, κατάγεται από την Πάφο. Αφότου πέρασαν στον βορρά, οι παππούδες της, οι γιαγιάδες της, ο πατέρας της μιλούσαν ελληνικά μεταξύ τους όλοι, μας είπε. Γι’ αυτό είναι συνηθισμένο το αυτί της, λέει. Αγαπάει πολύ και τα ελληνικά τραγούδια και τα τραγουδά, λέει. Όμως, θέλει και να μιλά. Ο ένας παππούς της δεν ήξερε καθόλου τουρκικά, λέει. Κατάγονται από τα χωριά Λουκουρνού και Πόλη. Μετάνιωσαν πολύ που εγκατέλειψαν εκείνα τα χωριά και πέρασαν στον βορρά, λέει. «Μακάρι να μην ερχόμασταν σε αυτή την πλευρά», λένε συνεχώς. Ύστερα πέθαναν λέγοντας συνεχώς αχ και βαχ.
Μετά το 1974 δεν πήγα ξανά στο παραδεισένιο Βαρώσι που χάσαμε. Δεν πήγα και μετά που άνοιξαν κάποιες περιοχές του. Και δεν θα πάω. Δεν μπορώ να κοιτάω έναν παράδεισο που μετατράπηκε σε ένα σάπιο κουφάρι. Αυτό είναι σαν να κοιτάς στα μάτια έναν άνθρωπο όταν πεθάνει. Φαίνεται στον άνθρωπο σαν να είναι ντροπή το να ζει.
Τις προάλλες έκανε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο δρ Οκάν Νταγλί. Αναφορικά με τον θρυλικό γιατρό της Κύπρου, τον Χατζηκακό. Λέει το εξής: «Δρ Χατζηκακός. Δεν υπάρχει Αμμοχωστιανός που δεν έχει ακούσει αυτό το όνομα. Ήταν ο μόνος ορθοπεδικός της περιοχής μας κατά τα έτη 1960-70. Το όνομά του αναφερόταν από στόμα σε στόμα γι’ αυτά που έκανε για τους ασθενείς του, για τη στοργή που επέδειξε στους ανθρώπους της περιοχής. Κατά τον πόλεμο που ξέσπασε το 1974, δεν εγκατέλειψε την ορθοπεδική κλινική του που βρισκόταν στο Βαρώσι. Εμπιστεύτηκε τους ανθρώπους και την ανθρωπιά. Δεν έκανε λάθος. Τον πήραν με τις νοσοκόμες και τα ασθενοφόρα του από το Βαρώσι και τον οδήγησαν στην εντός των τειχών περιοχή. Όμως, έτυχε υποδοχής ενός γιατρού που ήρθε για επίσκεψη και όχι αιχμαλώτου. Οι Αμμοχωστιανοί συνάδελφοί του, οι ασθενείς του και τα άτομα που αγαπούσε, δημιούργησαν μιαν εστία αγάπης γύρω του. Ακόμα και στις χειρότερες μέρες δεν ξεχάστηκαν όσα έκανε. Τον μνημονεύουμε με αγάπη και σεβασμό κατά την 40ή επέτειο του θανάτου του».
Άρα, δεν έζησε πολύ μετά την εισβολή ο αγαπητός δρ Χατζηκακός. Αποχαιρέτισε τη ζωή οκτώ χρόνια αργότερα. Είμαι βέβαιος ότι σε αυτό τον θάνατο έχει μεγάλο μερίδιο και η θλίψη και ο βαθύς πόνος. Πάρα πολλοί συμπολίτες μας έφυγαν μη αντέχοντας αυτό τον πόνο. Τι είπε ο Ντενκτάς όταν πέθανε ο Μακάριος; «Πέθανε από τη θλίψη του»! Φυσικά, αυτή δεν ήταν μια καλοπροαίρετη δήλωση. Αν πέθανε από τη θλίψη του, ο Ντενκτάς χαιρόταν και έβλεπε και μια «νίκη» σε αυτό. Άλλωστε, ο Μακάριος ήταν αυτός τον οποίο εχθρευόταν πιο πολύ και για τον οποίο έτρεφε πιο πολύ μίσος και εχθρότητα. Δηλαδή, δεν ήταν οι Γιωρκάτζιης και Γρίβας. Ο Ντενκτάς, ο οποίος μετά τον θάνατο του Μακάριου προέβη σε δηλώσεις γεμάτες μίσος λέγοντας «κοχλάζει στα καζάνια της κόλασης», είχε αντιθέτως λυπηθεί πολύ για τον θάνατο του Γιωρκάτζιη. Σε δήλωση στην οποία προέβη σε δημοσιογράφους την ημέρα θανάτου του Γιωρκάτζιη, είχε πει γι’ αυτόν ότι «ήταν ένας καλός και ώριμος πολιτικός άνδρας». Δεν το αρνήθηκε όταν τον ρώτησα στο δικαστήριο αν είπε αυτό το πράγμα. «Ναι, το είπα, τι θα γίνει;», είπε. Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να το βρουν αυτό από τα πρακτικά του δικαστηρίου.
Θέλω να πω και το εξής: Συνήθως κανείς δεν ενδιαφέρεται και πολύ τι θα γίνει σε ένα μακρινό μέλλον. Πάντα ενδιαφέρονται για το τι θα γίνει σε ένα κοντινό μέλλον. Περιορίζονται στη διάρκεια της δικής τους ζωής αυτά που τους ενδιαφέρουν. Δηλαδή, δεν τους νοιάζει και πολύ τι θα γίνει όταν πεθάνουν. Γι’ αυτό έχεις δίκαιο κύριε Κασουλίδη. Είναι σωστό αυτό που είπες. Το στάτους κβο που παρατείνεται ωφελεί στην εδραίωση της Τουρκίας στο νησί. Όμως, αν ρωτάς εμένα, δεν μπορεί να είναι μόνιμο, όσο και αν παραταθεί. Είδαμε κατοχές μερικών αιώνων. Ακόμα και αυτές δεν μπόρεσαν να είναι μόνιμες. Όμως, τα σουλτανάτα δεν κατέρρευσαν από μόνα τους. Κατέρρευσαν με τη δύναμη εκείνων που αντιστέκονταν. Εμείς αντιστεκόμαστε αυτή τη στιγμή; Αν αντιστεκόμαστε, πες μου το να το ξέρω και εγώ. Τι είδους αντίσταση είναι αυτή; Μόνο σημαία παράδοσης έμεινε να αναρτήσετε στα τείχη!
