Το χέρι στην τσέπη για τα επιτόκια

Όσο και να «βροντά» ο Μάκης Κεραυνός, οι τράπεζες δεν πρόκειται να ρίξουν τα δανειστικά επιτόκια ούτε και να τρέξουν τα ποτάμια της ρευστότητας στις τσέπες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Το ξέρει βέβαια ο υπουργός Οικονομικών, αλλά έχει αυτοπαγιδευτεί από τις αρχικές προσδοκίες που δημιούργησε ή άφησε να δημιουργηθούν. Ωστόσο, έχουν περάσει οι καιροί που το κοινό της Κύπρου ήταν ικανοποιημένο με τις καλές προθέσεις. Οι πολίτες που παρακολουθούν θέλουν αποτελέσματα και αυτά θα έρθουν μόνο αν βάλει το χέρι στην τσέπη το κράτος. Καλύτερα στο υπουργείο να σκεφτούν από πού θα βρουν τα λεφτά και σε ποιους θα τα δώσουν, αλλά και πώς δημιουργούν ανταγωνισμό για τις τράπεζες. Λίγα λόγια και πολλή δουλειά δηλαδή.

Θα αδικούσα τον υπουργό Οικονομικών αν έλεγα πως τώρα δημιουργεί προσδοκίες. Το αντίθετο κάνει για όσους έχουν την υπομονή να παρακολουθήσουν προσεκτικά τις δηλώσεις του. Εκεί που χάνεται ωστόσο η εικόνα, είναι όταν εκφράζει και ο ίδιος πολύ ανθρώπινα για το τι θα ήθελε να κάνει και πώς θα ήθελε να έχουν τα πράγματα. Αυτές οι στιγμές είναι ωστόσο που κάνουν τους τίτλους και δημιουργούν εντυπώσεις. Για αυτό βέβαια δεν φταίνε οι συνάδελφοι. Άλλωστε οι αρχικές τοποθετήσεις του ίδιου του υπουργού τις πρώτες εβδομάδες που αναλάμβανε όπως και οι διαρροές μέσα από το γραφείο του για όσα θα ήθελε να κάνει, έχτισαν την εικόνα του «ακτιβιστή» υπουργού.

Ακόμη και σήμερα, βλέπουμε τίτλους με τον υπουργό δήθεν να «απαιτεί εταιρική κοινωνική ευθύνη από τράπεζες». Διαβάζοντας ωστόσο προσεκτικά, το συμπέρασμα είναι πως στην πραγματικότητα ο υπουργός «εκλιπαρεί» τις τράπεζες να αναλάβουν να καλύψουν τα κενά της κοινωνικής χρηματοδότησης, που είναι ευθύνη του κράτους. Αύριο, ο υπουργός Εμπορίου μπορεί να καλέσει τις υπεραγορές να αναλάβουν την ευθύνη για τα ακριβά τρόφιμα και τα πρατήρια για τα ακριβά καύσιμα. Ο υπουργός Εργασίας να παρακαλέσει τους εργοδότες να αυξήσουν τους μισθούς και ο υπουργός Εσωτερικών τους ιδιοκτήτες ακινήτων να λυπηθούν τους νοικάρηδές τους. Ακόμη και ο υπουργός Εξωτερικών θα μπορούσε να «απαιτήσει» από άλλα κράτη να εξάγουν φθηνότερα. Θα πρόκειται βέβαια για παραλογισμό, αλλά δεν διαφέρει και πολύ σε αυτό που σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος απαιτεί να κάνουν οι τράπεζες.

Θα μπορούσε βέβαια το κράτος να εξαναγκάσει τις τράπεζες. Θα μπορούσε να τους επιβάλει έκτακτες φορολογίες και να τις κυνηγήσει με όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους. Η λιγότερη ζημιά από μια τέτοια λαϊκίστικη πολιτική θα ήταν να ξεκινήσουν να καταρρέουν οι μετοχές και να τρέχουν να φύγουν οι επενδυτές όπως πήγε να γίνει στην Ιταλία. Αυτό που δεν πρόλαβαν να δουν στην Ιταλία, ήταν πως στη συνέχεια θα έκλεινε και η στρόφιγγα της δανειοδότησης και να αυξάνονται οι χρεώσεις των υπηρεσιών για να καλυφθεί η ζημιά. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε ακόμη και να «ξεβράσει παλιές αμαρτίες από τα σεντούκια» των τραπεζών και να βρεθούν οι πολίτες να πρέπει να τις διασώσουν. Με άλλα λόγια όσο και αν προκαλεί «ηδονή» να κυνηγάμε τις τράπεζες, ο λογαριασμός πάντα επιστρέφει στους πολίτες. Είναι γι' αυτό που αν θέλουμε κοινωνική χρηματοδότηση και πρέπει να θέλουμε, αυτό θα γίνει με το κράτος να βάζει το χέρι στη δική του τσέπη και να πληρώσει για αυτή.

Θα πρέπει να στοχεύσει τη βοήθεια. Μια καλή άσκηση θα ήταν για όσους λόγω των αυξήσεων σε τιμές των ενοικίων και επιτοκίων το κόστος στέγασης έχει υπερβεί ένα συγκεκριμένο ποσοστό των εισοδημάτων τους να τους επιδοτήσει ώστε αυτό να μειωθεί κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο. Πολιτική απόφαση χρειάζεται και για τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης ώστε αυτός να αναλάβει εγκαίρως το βάρος των δανείων που πάνε να «κοκκινίσουν» ώστε να προλάβουμε αυτό που φοβάται ο υπουργός, δηλαδή μια κατακόρυφη αύξηση των «κόκκινων» δανείων. Όσο για το πού θα βρει τα λεφτά το κράτος για όλα αυτά, καλά κάνει να τα εξοικονομήσει από αχρείαστες δαπάνες όπως κάποιες του οδικού δικτύου που θα στοιχίσουν δεκάδες εκατομμύρια. Αν είναι να φορολογήσει, ας σκεφτεί πολύ καλά πού θα το κάνει αυτό, ώστε να μην το δούμε να επιστρέφει στους πολίτες ως επιπλέον χρεώσεις. Όλα αυτά είναι πιο δύσκολα από το να κάνουμε δηλώσεις ή να ζητάμε από άλλους να κάνουν τη δουλειά για εμάς, αλλά αυτό πρέπει να γίνει.