«Το συρματόπλεγμα, το Σέγκεν και οι φραγκοφονιάδες» του Κρίτωνα Καψάλη

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και την προσφυγοποίηση 150.000 περίπου Κυπρίων, οι Ταχυδρομικές Υπηρεσίες της Κύπρου έθεσαν σε κυκλοφορία, ύστερα από κυβερνητική απόφαση στις 12 Σεπτεμβρίου 1974, ειδικό προσφυγικό γραμματόσημο των 10 μιλς (και αργότερα 1 σεντ). Το γραμματόσημο αυτό που κυκλοφόρησε από την 1η Οκτωβρίου 1974, με σχέδιο του διάσημου Ελλαδίτη χαράκτη Α. Τάσσου, απεικονίζει μια νεαρή προσφυγοπούλα να κάθεται περίλυπη μπροστά από το συρματόπλεγμα της κατοχής. Είναι το συρματόπλεγμα που της απαγορεύει να επιστρέψει στο σπίτι της, είναι το συρματόπλεγμα που συμβολίζει την κατοχή και τη  διχοτόμηση της χώρας μας.

Τότε, βεβαίως, οι αδρές μνήμες των Κυπρίων νοικοκυραίων που έχασαν σπίτια και περιουσίες δεν επέτρεπαν εφησυχασμό, ούτε κολοκύνθιση των πραγμάτων γύρω από ισχυρούς συμβολισμούς. Σήμερα, η ισχνή μνήμη των παιδιών των προσφύγων και η απάθεια των υπολοίπων Κυπρίων, δεν επιτρέπουν ακόμα και έναν απλοϊκό συλλογισμό: Ότι το συρματόπλεγμα που τοποθέτησε ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής σε κάποια σημεία της Πράσινης Γραμμής εξυπηρετεί άλλους σκοπούς. Οι πρόσφυγες νοικοκυραίοι ούτως ή άλλως έχουν προ πολλού αποδημήσει εις Κύριον, οπότε ποιος θα διαμαρτυρηθεί γιατί ο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσω; Εμείς οι υπόλοιποι Ε/Κ σήμερα έχουμε πεισθεί ότι προέχει, με βάση την κυβερνητική πολιτική, να προστατευθούμε από τις «ορδές των νέων εισβολέων», που δεν είναι άλλοι από τους πρόσφυγες της Συρίας και του Ιράκ.

Η ασφάλεια

Το συρματόπλεγμα γενικώς εξυπηρετεί και άλλους βέβαια υπόγειους και ίσως πιο ουσιαστικούς σκοπούς. Το πρώτο, όπως είπαμε, εμποδίζει τους πρόσφυγες να κατακλύζουν τις περιοχές μας. Το δεύτερο και κυριότερο αποδεικνύει πως έχουμε κράτος και μπορούμε να ελέγξουμε τα σύνορά μας από παραβιάσεις. Κάποιος αφελής ρώτησε αν τα σύνορά μας είναι στον Αστρομερίτη και στη Δένεια, αλλά ο σπετσέρης ΥΠΕΣ κ. Νουρής του εξήγησε ότι τα σύνορα καθορίζονται από το διεθνές δίκαιο και όχι από το πού στήνουμε τα συρματοπλέγματά μας. Ττέλια και δίχτυα εξάλλου στήνουν και στο Φρέναρος για να πιάνουν αμπελοπούλια. Ο Νουρής στήνει ττέλια στη Δένεια για να συλλαμβάνει προσφυγοπούλια.

Τέλος πάντων, όλοι κατανοούμε τις ιδιοτυπίες της Κύπρου και του κυπριακού προβλήματος. Οι Τούρκοι έστησαν συρματοπλέγματα αρχικά ώστε να μας εμποδίσουν να πάμε στα σπίτια μας. Σήμερα υψώνουμε εμείς συρματοπλέγματα για να εμποδίσουμε τους πρόσφυγες να πλησιάσουν τα καινούρια σπίτια μας. Στέλνουμε κι ένα υπόγειο μήνυμα στους Τ/Κ: «Εσείς ποτζιεί, εμείς ποδά».  Είναι ένα τίμημα, παρ' όλες τις αντιφάσεις του, που μας επιτρέπει να διαλαλούμε ότι είμαστε σοβαρό κράτος. Διαφορετικά πώς θα μπούμε στο Σέγκεν και στη Φρόντεξ;

Το Σέγκεν    

Ο χώρος Σένγκεν αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η κατάργηση των συνοριακών ελέγχων άρχισε το 1995, δίνοντας στους πολίτες της ΕΕ το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και άρα τη δυνατότητα διαμονής, σπουδών, εργασίας και συνταξιοδότησης οπουδήποτε στην ΕΕ. Οι τουρίστες και οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα δικαιώματα αυτά. Στη Ζώνη Σένγκεν περιλαμβάνονται όλες οι χώρες της ΕΕ, εκτός από πέντε: η Ιρλανδία, η οποία διατηρεί τις εξαιρέσεις και διαχειρίζεται τη δική της κοινή ταξιδιωτική περιοχή με το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος και η Ρουμανία, οι οποίες αναμένεται να ενταχθούν στη ζώνη Σένγκεν κάποια στιγμή στο μέλλον. Υπάρχει και ο σχετικός τζίρος γύρω από αυτή τη διακίνηση, αφού καθημερινά υπάρχουν 3,5 εκατ. διακινήσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ίδιας της ΕΕ, το κλείσιμο, για παράδειγμα, των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ θα μπορούσε να επιφέρει εκτιμώμενο κόστος μεταξύ 100 δισ. ευρώ και 230 δισ. ευρώ μέσα σε διάστημα 10 ετών, εμποδίζοντας τη διασυνοριακή μετακίνηση για 1,7 εκατ. άτομα.

Η Κύπρος υπέβαλε αίτηση για ένταξη στον χώρο Σένγκεν από τον Σεπτέμβρη του 2019, και έκτοτε η ΕΕ προχωρεί σε διάφορες αξιολογήσεις ώστε να διαπιστώσει αν μπορούμε να γίνουμε μέρος της. Για να είμαστε δίκαιοι η ΕΕ εξαρχής δεν μας ήθελε στο Σέγκεν γιατί δεν μπορούσαμε να ασκήσουμε αποτελεσματικό έλεγχο στα σύνορα μας λόγω και της Κατοχής. Για να γίνει κάποια χώρα μέλος πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να ελέγξει τα σύνορά της. Η Κύπρος από το 1974 έχει μια γραμμή αντιπαράθεσης με την Τουρκία 183 χιλιομέτρων, οπότε δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι ελέγχει τα σύνορά της. Για να μπορεί να τα ελέγχει, πρέπει να κάνει κάποιες παραδοχές και κάπου εδώ αρχίζουν τα δικά μας εσωτερικά προβλήματα με το Σέγκεν. Για παράδειγμα, αν τα σύνορά μας είναι στην Κερύνεια, δεν μπορούμε σίγουρα να τα ελέγξουμε. Αν τα σύνορά μας όμως είναι στη Δερύνεια και στη Δένεια και τον Αστρομερίτη, ο εντιμότατος υπουργός Εσωτερικών κ. Νουρής με κάποια κουλούρια συρματόπλεγμα μπορεί να στείλει μήνυμα ότι ελέγχουμε πλήρως τα σύνορά μας.

Γιατί τώρα;

Λογικά, κάποιος θα διερωτηθεί γιατί δεν υποβάλαμε αίτηση για ένταξη στο Σέγκεν από το 2004 όταν γίναμε μέλη της ΕΕ; Δεν το κάναμε γιατί η ΕΕ μας αποθαρρυνε να το κάνουμε λόγω επιπλοκών στο Κυπριακό, αλλά και δικών μας προβλημάτων. Για ποια σύνορα θα έπρεπε να μιλάμε, φώναζαν κάποιοι αναλυτές του Κυπριακού; Έπρεπε στην πράξη να δεχθούμε διχοτόμηση της Κύπρου για να μπούμε στο Σέγκεν; Αλίμονο!

Τι άλλαξε σήμερα; Απελευθερώθηκε η Κύπρος και δεν το καταλάβαμε; Δέχτηκαν οι Τούρκοι να ελέγχουμε εμείς τις ακτές της Κερύνειας;

Κυρίες και κύριοι, το θέμα είναι πιο σύνθετο, σε σημείο που αγγίζει την ψυχοσύνθεση και κυρίως τα πορτοφόλια των φραγκολεβαντίνων που μας κυβερνούν.

Αντιλαμβάνεστε ότι λόγω καταχρήσεων, το πρόγραμμα πώλησης διαβατηρίων, έναντι αδράς αμοιβής, καταργήθηκε. Το κυπριακό, ευρωπαϊκό διαβατήριο, μέχρι τουλάχιστον το 2018 που άρχισαν στην ΕΕ να φωνάζουν, δεν είχε ανάγκη ούτε Σέγκεν ούτε Φρόντεξ. Έπαιρνε. για παράδειγμα, κυπριακό διαβατήριο ένας Αφγανός φύλαρχος ή ένας Γιαπωνέζος μέλος της Γιακούζα. και με αυτό μπορούσε να κυκλοφορεί σαν λόρδος, να ζει και να επενδύει με τα κλεμμένα του σε 28 ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς κανένας να του πει «σύρτου τζιει».

Από τη στιγμή που τέλειωσε αυτό, η Ζώνη του Σέγκεν είναι μια κάποια λύση, διότι μας εισαγάγει στη ζώνη των λεγόμενων χρυσών βιζών. Αν η Κύπρος είναι μέλος της Σέγκεν, τότε ο κάθε εμίρης ή όποιος ξιμαρισμένος πάρει βίζα μόνιμης παραμονής στη χώρα μας, μπορεί να διακινείται, να εργάζεται και να επενδύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Με αυτή τη λογική λειτουργούν σήμερα η Πορτογαλία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και άλλες χώρες.

Με λίγα λόγια, η Κύπρος με άλλους τρόπους θέλει να βρει τρόπο να συνεχίσει το επενδυτικό της πρόγραμμα, εξ ου και όλοι, από τον υπουργό Εξωτερικών έως και τον τελευταίο δικηγόρο, σήμερα μιλούν για την αναγκαιότητα η Κύπρος να μπει στη Ζώνη του Σέγκεν... γιατί είμαστε Ευρωπαίοι!

Η λογική

Η λογική κάποτε έλεγε ότι η Κύπρος όφειλε και έπρεπε να μπει στη Ζώνη του Σέγκεν αμέσως μετά τη λύση του Κυπριακού. Για να μπορέσει έτσι να ελέγξει τα σύνορά της, όπως και της ΕΕ, από μεταναστευτικές ροές, αλλά κυρίως από τον συνεχή εποικισμό των κατεχομένων από την Τουρκία.

Η προσαρμογή αυτή σήμερα διά των συρματοπλεγμάτων Νουρή στον Αστρομερίτη δείχνουν πόσο πραγματικά μας απασχολεί η κατοχή και η λύση του Κυπριακού. Στο μυαλό κάποιων έχει προεξοφληθεί ότι τα σύνορά μας είναι όντως στη Δερύνεια. Όπως έγινε π.χ. το 1978, όταν το λεγόμενο λεμεσιανό λόμπι έπεσε με τα μούτρα και εμπόδισε τον Σπύρο Κυπριανού να δεχτεί την έναρξη συνομιλιών με βάση το αμερικανοκαναδικό σχέδιο με άμεσο αντάλλαγμα το άνοιγμα του Βαρωσιού. Βλέπετε, κάποιοι Λεμεσιανοί και Βαρωσιώτες είχαν προλάβει μέχρι το 1978 να ξεπαστρέψουν το τεράστιο ευκαλυπτόδασος της Λεμεσού ξεκινώντας να τσιμεντώνουν τις παραλίες της. Οπότε, πού θα πήγαιναν οι επενδύσεις τους αν άνοιγε το Βαρώσι; Οι άνθρωποι αυτοί, εκτός από φραγκοφονιάδες, ήταν και βλάκες. Δεν μπορούσαν να φανταστούν, για παράδειγμα, το αυτονόητο. Ότι περισσότερα ξενοδοχεία σημαίνει περισσότεροι τουρίστες.

Κάπως έτσι το σκηνικό επαναλήφθηκε και το 2015-2017. Όταν δηλαδή οι πυργοδεσπότες της Λεμεσού δεν ήθελαν λύση διότι θα μοιράζονταν την κότα με τα χρυσά αβγά με τους Τουρκοκύπριους. Την Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή που τους έβγαζε διαβατήρια για να πωλούν επαύλεις.

Σήμερα το συρματόπλεγμα των Αναστασιάδη - Νουρή στον Αστρομερίτη στέλνει το ίδιο μήνυμα. Της περίφραξης αυτού που μας έμεινε για να μπορούμε να αρμέγουμε τη μοναδική αγελάδα που μας έμεινε. Το να μπούμε στο Σέγκεν, θα ήταν ευχής έργο. Το να χρησιμοποιούμε έναν ευρωπαϊκό θεσμό ως υποβοηθητικό για να συνεχίσουμε να κάνουμε τις απατεωνιές μας, είναι εξωφρενικό.