Η προβλέψιμη αποτυχία του Προέδρου

Η εκλογή ενός πολίτη στο προεδρικό αξίωμα μιας χώρας, εκτός από την ικανοποίηση της όποιας φιλοδοξίας και τη δυνατότητα που προσφέρει σε αυτόν και στους συνεργάτες και υποστηρικτές τους να επηρεάσουν τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά πράγματα της χώρας, αποτελεί και το μεγαλύτερο τεστ ικανοτήτων και δεξιοτήτων που θα κληθεί να περάσει ένας πολιτικά ενεργός πολίτης στη ζωή του. Αυτό ισχύει και σε περίοδο ειρήνης και πολύ περισσότερο σε περίοδο πολέμου ή μεγάλων κρίσεων ασφάλειας.

Η δε προεκλογική περίοδος δεν είναι τίποτε άλλο από την περίοδο διεκδίκησης της ευκαιρίας και δυνατότητας του ενεργού πολίτη να παρακαθίσει σε αυτή την «εξέταση». Αν επιλεγεί από τους ψηφοφόρος, τότε ακολούθως θα δώσει εξετάσεις για μια πλειάδα θεμάτων και ζητημάτων, με τα περισσότερα από αυτά να προκύπτουν «απροειδοποίητα» και πολλές φορές τυχαία. Να δημιουργούνται από αγνώστους προς τον ίδιο παράγοντες και πρόσωπα, και να επηρεάζουν γενικά και ειδικά συμφέροντα, κάποτε μεμονωμένα, κάποτε ευρύτατα. Και σε αυτή τη διαδικασία και προσπάθεια, ο αρχηγός του κράτους, θα έχει μεν εξουσίες και πόρους, ανθρώπινους και υλικούς, αλλά θα έχει και πολλούς περιορισμούς στη χρήση και αξιοποίησή τους. Θα αντιμετωπίζει, τέλος, διαρκώς και συνεχώς, συγκρούσεις, αντιστάσεις και διαφωνίες από άλλους πολιτικούς χώρους, οργανωμένα συμφέροντα, μεμονωμένα πρόσωπα επιρροής και ισχύος. Αυτό το τεστ θα γίνεται υπό το άγρυπνο βλέμμα και κριτική της κοινής γνώμης, του κάθε ενός από εμάς, ανεξάρτητα γνώσης πολλές φορές και συναισθηματικά επηρεαζόμενου τις περισσότερες άλλες.

Και όλα αυτά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου της προεδρίας ενός κράτους. Το μεγαλύτερο και αιχμηρότερο κομμάτι της δεν φαίνεται καν, αφού βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της πολιτικής θάλασσας. Κάπου εκεί βρίσκονται οι εχθροί του κράτους, εσωτερικοί και εξωτερικοί, τα συγκρουόμενα διεθνή συμφέροντα άλλων μικρών και μεγάλων κρατών, δημοκρατιών και δικτατοριών, ριζοσπαστικών μη κρατικών δρώντων, καθώς και οι ατζέντες και δράσεις πολύπλοκων επιχειρήσεων πραγματικά πολυεθνικού χαρακτήρα, και τα μεγάλα στρατηγικού χαρακτήρα ζητήματα όπως εκείνο του περιβάλλοντος, των μεταναστευτικών ροών, των εγκληματικών δικτύων, κοκ.

Όπως εύκολα, λοιπόν, μπορεί να αντιληφθεί κανείς, αυτό είναι ένα τεστ που κανένας δεν μπορεί να περάσει με καλό βαθμό. Ακόμα και Πρόεδροι και Πρωθυπουργοί που κέρδισαν για λογαριασμό των χωρών τους παγκόσμιους πολέμους, έφτιαξαν αυτοκρατορίες και κυριολεκτικά άλλαξαν τον κόσμο και υπήρξαν πρωταγωνιστές στην παγκόσμια ιστορία, έφυγαν από τη θέση τους, χάνοντας εκλογές ή ακόμα και παραιτούμενοι και διωκόμενοι από την εξουσία. Ασφαλώς δεν προκύπτει κάτι τέτοιο για τον Πρόεδρο της Κύπρου, της οποίας το μέγεθος και τα επιτεύγματα είναι αμελητέα, αφού άλλο είναι να κερδίζεις έναν παγκόσμιο πόλεμο ή να χειρίζεσαι τον ψυχρό πόλεμο στο απόγειό του και άλλο είναι να έχεις ως επίτευγμα τα εγκαίνια πέντε δρόμων. Δυστυχώς, για τους επίδοξους ηγέτες μας, το μέτρο σύγκρισης δεν είναι οι ομόλογοί τους των περισσοτέρων κρατών της γης, αφού τα πλείστα κράτη είναι μεγαλύτερα από την Κύπρο, που έμεινε και μισή δυστυχώς, αλλά ούτε καν οι τοπικοί άρχοντες των πρωτευουσών εκείνων των χωρών.

Παρενθετικά, οι περισσότεροι θα έλεγαν ότι αυτά έχουμε και με αυτά ασχολούμαστε, και θα είχε δίκιο αν δεν είχε ακούσει ποτέ του για έναν Όσκαρ Αρίας της Κόστα Ρίκα που βραβεύτηκε με Νόμπελ Ειρήνης για τη διαμεσολάβησή του στις συγκρούσεις στην κεντρική Αμερική, αφού πρώτα αύξησε την πολιτική αξιοπιστία της μικροσκοπικής, επίσης, χώρας του. Αν δεν είχε ακούσει για το Λουξεμβούργο, τη Σιγκαπούρη, το Ντουμπάι και όχι δεν είναι το πετρέλαιο (το Ιράκ και η Λιβυή έχουν πολύ μεγαλύτερο φυσικό πλούτο άλλωστε).

Πίσω όμως στο θέμα μας. Ο Πρόεδρος, ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κύπρου, λόγω και του υπαρξιακού μας εθνικού προβλήματος, αλλά και λόγω και της κυπριακής νοοτροπίας αλλά κυρίως λόγω της φύσης της ίδιας της θέσης και του θεσμού είναι καταδικασμένος, όση προσπάθεια και αν καταβάλει και όσο και αν εξωραΐσει την εικόνα του και προβάλλει τα επιτεύγματά του, να γεράσει και να φθαρεί σε εκείνο τον ρόλο. Και ανεξάρτητα των όσων επιτύχει και των όσων θετικών αφήσει πίσω του είναι, επίσης καταδικασμένος, να πάρει στο τέλος χαμηλή βαθμολογία και τις περισσότερες φορές να αναχωρήσει από τη θέση του στη λήξη της θητείας του έχοντας εισπράξει παρά μόνο την απογοήτευση αν όχι και την απόρριψη των συμπολιτών του που αρχικά τον επέλεξαν.

Ίσως μόνο και για τούτο, να αξίζει μιας κάποιας δικής μας κατανόησης και ελάχιστου σεβασμού για την επιλογή του να ανέβει στην κορυφή μόνο και μόνο για να είναι μεγαλύτερη η καθόλα προβλέψιμη πτώση του…