Η ώρα της σιωπηλής πλειοψηφίας

Η δεκαετία που αφήνουμε πίσω μας ήταν μια δεκαετία δύσκολη, μια δεκαετία βίαιης ενηλικίωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και κοινωνίας, γεμάτη με παγίδες και χαμένες ευκαιρίες. Η τραπεζική κρίση του 2013 και η αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, στο Κραν Μοντανά, αποτελούν τα κορυφαία γεγονότα της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Και τα δύο αρνητικά γεγονότα. Αν κάτι λύθηκε την περασμένη δεκαετία είναι η αμετάκλητη πρόσδεση της χώρας με τη Δύση. Η κρίση του 2013 θα μπορούσε να οδηγήσει σε γεωπολιτική καταστροφή με την Κύπρο να αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα ξέρουμε ότι η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση προστατεύει την Κύπρο. Ίσως όχι στον βαθμό που θα θέλαμε, αλλά η συμμετοχή στην Ένωση δίνει πολιτική ισχύ στη χώρα. Φανταστείτε σήμερα, με την αναθεωρητική συμπεριφορά της Τουρκίας η Κύπρος να μην ήταν μέλος της Ένωσης.
Στην αυγή, λοιπόν, της νέας δεκαετίας τα πράγματα εξακολουθούν να είναι πολύπλοκα και δύσκολα. Χωρίς να διαγράφεται η εντυπωσιακή δημοσιονομική διόρθωση και η ανάταξη του κυπριακού τραπεζικού τομέα (και με ξένα κεφάλαια), κάθε άλλο μπορούμε να πούμε ότι η δουλειά στο μέτωπο της οικονομίας έχει τελειώσει.
Η μεγαλύτερη αδυναμία του κυπριακού πολιτικού συστήματος και της επιχειρηματικής ελίτ (αν μπορεί να πει κάποιος ότι υπάρχει κυπριακό κεφάλαιο με τα αστικά χαρακτηριστικά της Δύσης) είναι η έντονη εσωστρέφεια. Αυτή η εσωστρέφεια λειτουργεί ως τροχοπέδη καθώς δεν επιτρέπει μεγάλα στρώματα της κοινωνίας να δουν τη μεγάλη εικόνα. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε δευτερευούσης σημασίας θέματα με το Κυπριακό να προσφέρει άλλοθι στην αδράνεια. Έτσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος και δαπανήθηκε άφθονο χρήμα για να διασωθεί, ως οντότητα, ο Συνεργατισμός, όταν η κοινωνία θα έπρεπε να πιέζει για ένα υγιές τραπεζικό σύστημα το οποίο θα είναι σε θέση να χρηματοδοτεί ορθολογικά την πραγματική οικονομία και όχι να διατηρείται ένα φθαρμένο προϊόν που τελικά δεν εξυπηρετούσε την κοινωνία. Η υπόθεση με τα διαβατήρια αποτελεί ένα καλό παράδειγμα των συνεπειών της κοντόφθαλμης προσέγγισης. Μια καλή ιδέα, για να στηριχθεί βραχυπρόθεσμα ο κατασκευαστικός τομέας μετατράπηκε σε μια άνευ προηγούμενου καταστροφή για τη δημόσια εικόνα της χώρας.
Είναι προφανές ότι η εσωστρέφεια δεν εξυπηρετεί τους πολλούς, οι οποίοι θέλουν το κράτος να υπηρετεί το σύνολο. Δυστυχώς οι πολλοί, η μεγάλη σιωπηλή πλειοψηφία της μεσαίας τάξης που πρωτίστως θα ωφεληθεί από μια ανοιχτή οικονομία ίσων ευκαιριών, δεν κινητοποιείται. Ωστόσο αν δεν γίνουν όσα απαιτούνται για να αλλάξει η οικονομία, η μεσαία τάξη θα είναι η πρώτη που θα υποστεί το πλήγμα. Ίσως τότε κινητοποιηθεί, παράγοντας πολιτικά αποτελέσματα που θα εκπλήξουν τους λίγους.