Ας είμαστε ειλικρινείς: τη λίρα, όσες αναμνήσεις και να μας ξυπνά, τη θυμόμαστε μόνο όταν μας εκνευρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως έγινε κυρίως την εποχή της κρίσης. Ή όταν οι Ε/Κ πολιτικοί ρίχνουν στην ΕΕ την ευθύνη για τις δικές τους, ουκ ολίγες, αστοχίες.
Είκοσι χρόνια μετά την εισαγωγή του (και 11 χρόνια από την υιοθέτησή του και από την Κύπρο), το ευρώ θεωρείται πλέον καλό για την Ευρώπη από το 76% των ερωτηθέντων στην ευρωζώνη –και το 70% στην Κύπρο– σύμφωνα με ειδική έρευνα του ευρωβαρόμετρου. Όταν βέβαια η ερώτηση γίνεται αν το ευρώ ήταν μια καλή επιλογή για τη χώρα του καθενός, η καλή διάθεση πέφτει στο 65%. Και στην Κύπρο η ικανοποίηση από το ευρώ πέφτει σε αυτή την ερώτηση, αν και μένει οριακά στην πλειοψηφία, στο 55%.
Πάντως σίγουρα το ευρώ δεν φαίνεται να ενισχύει από μόνο του την ευρωπαϊκή ταυτότητα, καθώς στην ερώτηση αν η ύπαρξή του κάνει κάποιον να νιώθει περισσότερο Ευρωπαίος, το 69% στην ευρωζώνη και το 77% στην Κύπρο θεωρεί πως δεν έχει αλλάξει κάτι, ενώ μόλις ένας στους τέσσερις, 28% στην ευρωζώνη και 22% στην Κύπρο νιώθουν πως έχουν κερδίσει κάτι από πλευράς ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Το ευρώ και η ευρωπαϊκή ιδέα μπορούν όμως να διεκδικήσουν μια μικρή νίκη στην Κύπρο, καθώς το ποσοστό αυτών που νιώθουν πιο Ευρωπαίοι χάρη στο κοινό νόμισμα αυξήθηκε κατά 3% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2018 (η έρευνα έγινε φέτος τον Οκτώβριο).
Είπαμε, το μάθαμε
Δυστυχώς οι ερευνητές δεν σκέφτηκαν να ρωτήσουν κατά πόσο θα θέλαμε διαφορετικό σχεδιασμό για τα κέρματα του ευρώ ή αν θα θέλαμε διαφοροποιημένα χαρτονομίσματα για κάθε χώρα. Η στήλη λοιπόν επιφυλάσσει τις προτάσεις της.
Ρώτησαν όμως αν μπορούμε με ευκολία να ξεχωρίσουμε και να χειριστούμε τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα, για να λάβουν την όχι και τόσο αναπάντεχη απάντηση πως στην Κύπρο το 96% τα καταφέρνει μια χαρά με τα χαρτονομίσματα και το 88% να βρίσκει ποιο κέρμα είναι ποιο (ένας στους δέκα μπερδεύεται, ίσως όχι τελείως άδικα). Τα ποσοστά των άνετων είναι λίγο, αλλά μόνο λίγο, μικρότερα στην ευρωζώνη.
Συντονιστείτε
Στις πιο ουσιαστικές ερωτήσεις, 7 στους 10 (και στην ευρύτερη ευρωζώνη και στην Κύπρο) θεωρούν πως χρειάζεται περισσότερος συντονισμός στην οικονομική πολιτική και σε θέματα προϋπολογισμού μεταξύ των κυβερνήσεών τους. Μάλιστα στην Κύπρο το ποσοστό αυτών που θέλουν περισσότερο συντονισμό αυξήθηκε κατά 2% σε σχέση με πέρσι, ενώ το ποσοστό αυτών που θέλουν λιγότερο συντονισμό αυξήθηκε κατά 1%.
Η πλειοψηφία των πολιτών της ευρωζώνης θεωρεί πως το ευρώ διευκολύνει την επιχειρηματική δραστηριότητα σε άλλες χώρες της ΕΕ (80% στην ευρωζώνη αλλά 71% στην Κύπρο συμφωνούν) και καθιστά αυτόματη τη σύγκριση τιμών σε καταστήματα σε άλλες χώρες αλλά και στο διαδίκτυο. Μόλις ένας στους δύο όμως βρίσκει πως το ευρώ έχει διευκολύνει τα ταξίδια σε άλλες χώρες και ακόμα λιγότεροι (39% στην ευρωζώνη) πως έχει οδηγήσει στη μείωση των χρεώσεων από τις τράπεζες όταν βρίσκονται στο εξωτερικό. Όμως 49% των Κυπρίων το πιστεύει, πάνω από τον μέσο όρο στην ευρωζώνη.
Τέλος, σε όλη την Ευρώπη ψηλά ποσοστά θεωρούν σημαντική προτεραιότητα για την κάθε κυβέρνηση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις για να φέρει αύξηση της ανάπτυξης και της εργασίας, στους τομείς της υγείας, της παιδείας, της αγοράς εργασίας, των συντάξεων και των κοινωνικών παροχών.
Οι Κύπριοι διαφοροποιούνται κάπως, καθώς λιγότεροι από τον μέσο όρο θέλουν μεταρρυθμίσεις στη φορολόγηση (81% στην ευρωζώνη, 74% στην Κύπρο). Τίποτα άλλωστε δεν είναι τυχαίο. Ταυτόχρονα, το 75%, έναντι μόλις 63% στην ευρωζώνη, θεωρούμε σημαντικές τις μεταρρυθμίσεις στις αγορές τηλεπικοινωνιών, αερίου και ηλεκτρισμού (ιδιωτικοποιήσεις δηλαδή).
Τέρμα τα δίφραγκα;
Και νά και κάτι που ίσως σκεφτήκατε: περίπου έξι στους δέκα Κύπριους, και έξι στους δέκα πολίτες της ευρωζώνης ευρύτερα, συμφωνούν με την κατάργηση των κερμάτων του ενός και των δύο σεντ του ευρώ. Που σημαίνει πως όσοι εκνευρίζεστε με τα μικρά μικρά κερματάκια για τα οποία δεν έχετε καμία απολύτως χρήση και μένουν στις τσέπες και τα πορτοφόλια μέχρι που κάποιος σας χρεώσει τον καφέ 3,13 ευρώ, δεν είστε μόνοι σας.
Η ερώτηση του ευρωβαρόμετρου γίνεται αρκετά (και ύποπτα!) συγκεκριμένη: «Θα σας έβρισκε θετικούς η κατάργηση των κερμάτων του ενός και των δύο σεντ του ευρώ στην ευρωζώνη και η εφαρμογή αναγκαστικής στρογγυλοποίησης, πάνω ή κάτω, στην τελική τιμή των αγορών σε καταστήματα και υπεραγορές (δηλαδή οι τιμές μπορούν να τεθούν με οποιοδήποτε αριθμό σεντ όμως η τελική τιμή θα στρογγυλοποιείται στο ταμείο στα 0 ή στα 5 σεντ, αναλόγως με το αν το συνολικό ποσό βρίσκεται κοντά στο 0 ή στο 5);»
Κι ενώ 65% στην ευρωζώνη και 62% στην Κύπρο είπαν το μεγάλο ναι και 32% στην ευρωζώνη και 34% στην Κύπρο είπαν το μεγάλο όχι, κάπου βρέθηκε και ένα 3 με 4% (με ή χωρίς στρογγυλοποίηση) που απλά δεν είχαν γνώση ή άποψη.
