Ο βιαστικός χρόνος έκλεισε ακόμα ένα μπαούλο με ποικιλόχρωμες αναμνήσεις και στιγμές. Η αλλαγή του χρόνου για κάποιους μπορεί να συμβολίζει μια νέα αρχή και για κάποιους να είναι απλώς μια καινούργια μέρα, σαν όλες οι υπόλοιπες. «Τι θα αλλάξει από το ένα δευτερόλεπτο στο επόμενο;», ακούμε συχνά. Κι όμως… επιμένουμε στη νέα αρχή. Κάθε καινούργια χρονιά είναι μια νέα ελπίδα. Μια νέα αρχή στην οποία μπορούμε να προσθέσουμε… επιθυμίες, μικρές και μεγάλες προσδοκίες, όνειρα, ωραία συναισθήματα, απλούς και σύνθετους στόχους και ό,τι άλλο θέλουμε να πετύχουμε σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας. Αρκεί βέβαια να το πιστέψουμε, να παλέψουμε, χωρίς να διστάζουμε να ζητήσουμε βοήθεια όταν χρειάζεται.
Το γρήγορο πέρασμα του χρόνου είναι μια αγωνία που κουβαλάμε. Η δύναμη της φθοράς είναι ακατάληπτη. Ανήμπορος στέκει ο άνθρωπος στις εικόνες της. Προσπαθεί να αντισταθεί με παρηγορητικές θεωρίες. «Ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, είναι πολύ ομιλητικός και δεν χρειάζεται καν τις ερωτήσεις», τονίζει ο τραγικός ποιητής Ευριπίδης σε ένα απόσπασμα της τραγωδίας «Αίολος». Ο δρόμος της ζωής είναι άγνωστος, δεν ακολουθεί κάποιο πρωτόκολλο. Δεν ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει. Η δύναμη όμως της φθοράς είναι αντιστοίχως ανάλογη με τη δύναμη και τη θέληση του ανθρώπου να ζήσει, να προχωρήσει και να δημιουργήσει.
Κάθε νέα χρονιά είναι μια καλή ευκαιρία να κάνουμε μια ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε. Να θυμηθούμε κυρίως όσα έχουν γράψει ένα μήνυμα στην ψυχή μας, όσα μας έχουν βοηθήσει να έχουμε καλύτερη σύνδεση με το καλό. Αυτά μπορούμε να τα έχουμε πάνω –πάνω στη βαλίτσα μας. Είναι απαραίτητα για τη συνέχεια.
Κάθε φορά που αλλάζει η χρονιά έχουμε την πεποίθηση ότι όλα τα λάθη μας θα διορθωθούν, τα πάθη θα μας παραδειγματίσουν, οι επιτυχίες και όσα έχουμε αποκτήσει θα μας ικανοποιήσουν και θα μας δώσουν ενέργεια για να κάνουμε νέα βήματα. Κάποιοι επενδύουν στη λήθη και άλλοι στη μνήμη. Άλλοι δεν νιώθουν κορεσμό στα θέλω και τις υπέρλογες απαιτήσεις. Κι άλλοι εύχονται απλώς να μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους με τον ίδιο ρυθμό αρκούμενοι σε όσα έχουν.
Άλλος θέλει να χτίσει αυτοπεποίθηση, να πιστέψει στον εαυτό του, άλλος έχει ανάγκη να αντικαταστήσει το θυμό μέσα του και στη θέση του να βάλει την αγάπη κι άλλος να παραμερίσει τον φόβο, την απογοήτευση, την παραίτηση και να προσθέσει περισσότερη θέληση.
Κάποιοι νιώθουν στην πράξη τις λέξεις: αγάπη, υγεία, χαμόγελο, σε μια εποχή που ολοένα και λιγοστεύουν οι άνθρωποι που γελάνε με την ψυχή τους, χωρίς φόβους και μιζέρια.
Παρόλο που κάθε φορά υψώνεται το ποτήρι για καλή υγεία, σε πολλά μυαλά η ιεράρχηση των αναγκών είναι διαφορετική -περισσότερες ψήφους λαμβάνει ο υλικός άξονας. Σαφώς είναι θέμα προσωπικής επιλογής. «Κατά βάθος, ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε», έγραψε ο Ελύτης.
Ας μην ξεχνάμε ότι πολυτίμητο δώρο είναι η ίδια η ζωή κι ο άνθρωπος. Ο κάθε άνθρωπος στην πραγματική του διάσταση, χωρίς φίλτρα και ψεύτικα προφίλ –για κάτι που θα θέλαμε να ήμασταν- ακολουθώντας ακαταπαύστως και αδιακρίτως τα social media και τον ψηφιακό ανταγωνισμό. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μετράμε και να ξαναμετράμε τα likes σε κάθε μας βήμα. Να ζυγίζουμε την αποτυχία, την επιτυχία ή την αποδοχή με τον αριθμό των likes, των shares, των tags. Γιατί απλώς πρέπει να αρέσουμε. Το μόνο που επιτυγχάνεται είναι ο επιπολασμός του άγχους και των συν αυτώ γεννήσεων με ταχύτητα F1. Και το άγχος είναι το δεξί χέρι μιας πλειάδας παθήσεων. Ας μην το τρέφουμε κι ας μην το αγοράζουμε κατά παραγγελία. Το κλασικό μέτρο ωφελεί.
Αν χρειαστεί λοιπόν να συστηθούμε ξανά με τον εαυτό μας, ας το κάνουμε. Δεν είναι ντροπή ή αδυναμία η αναθεώρηση και ο αναστοχασμός. Αντιθέτως, είναι μια ευκαιρία να ανανεώσουμε τη χαρτογράφηση του «είναι» μας, στο μέτρο του δυνατού. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να πετύχουμε μια πιο καλή δόμηση της προσωπικότητάς μας, με λιγότερα δήθεν. Μπορούμε να εκφραζόμαστε χωρίς τσιγγουνιά, να μοιραζόμαστε σκέψεις και προβληματισμούς, να ακούμε και νιώθουμε με προσοχή τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας. Κάποιοι κλαίνε σιωπηλά και κανείς δεν τους ακούει. Ας μην προσπερνάμε ανθρώπους με βάδισμα παγωνιού. Να τους αφιερώνουμε χρόνο, καθώς και στον εαυτό μας. Χρόνο για να προλαβαίνουμε να σκεφτούμε τι μπορούμε ν’ αλλάξουμε στη ζωή μας, πώς μπορούμε να είμαστε περισσότερο ωφέλιμοι με έγνοια το καλό του συνόλου. Για την αξιοπρέπεια του κάθε ανθρώπου. Κι ας φαντάζει αυτό ρομαντική επιταγή. Κάποιοι το κάνουν πράξη κάθε μέρα χωρίς το κεφάλι τους να αναζητά το focus της κάμερας. Η ευγένεια και το φιλότιμο δεν βλάπτουν ιδιαιτέρως. Το πολύ να «βλάψουν» τους ανθρώπους που δεν τα περιέχουν.
Όλοι μας συναντήσαμε και θα συναντήσουμε δυσκολίες στην πορεία μας. Η μαγκιά είναι να βρίσκουμε το σθένος να παλεύουμε, όπως μπορεί ο καθένας μας. Το παράδειγμα μας το δίνουν αυτή την ώρα πολλοί συνάνθρωποί μας ανεξαρτήτως ηλικίας που η ζωή τους έριξε σε ένα ρινγκ απροειδοποίητα και μάχονται, διδάσκοντάς μας υπομονή, γιατί στη δοκιμασία τους μπορούν να πουν μια καλημέρα με χαμόγελο.
Εν ολίγοις… ευτυχία
Σε καμία περίπτωση η ευτυχία την οποία ζητούμε εναγωνίως σε καθημερινή βάση δεν είναι ατομική υπόθεση. Γελασμένος όποιος νομίζει το αντίθετο και το διακηρύττει με δέκα οκάδες «εγώ». «Θα κάνω ό,τι θέλω, αρκεί να είμαι happy». Η ευτυχία δεν είναι ατομικό άθλημα. Είναι άθλημα ομαδικό και αθροιστική πράξη. Συμμετέχουν και τα έξι πρόσωπα του ρήματος «ευτυχώ», σε όλους τους χρόνους. Συνεπώς όταν κάποιος δηλώνει ευτυχισμένος αληθινά –και όχι απλώς για να πείσει τους γύρω του- πάει να πει ότι λογαριάζει τους ανθρώπους που έχει κοντά του, και μπορεί να πει ένα ευχαριστώ για τα πολλά ή τα λίγα που έχει στη ζωή του. Η λαϊκή θυμοσοφία τοποθετείται στην γκρίνια και τη μεμψιμοιρία με το: «λόγια λία τζαι γλυτζιά ζωή».
Πρώτος λόγος η θέληση
Ο «λογιστικός» έλεγχος των περασμένων ωφελεί όταν τα αποτελέσματα αξιοποιούνται στο παρόν και το μέλλον. Κάθε χρονιά που φεύγει δεν είναι απλώς μια ημερολογιακή αλληλουχία συμβάντων, γεγονότων, εμπειριών, δεν είναι απλώς ένας πόνος, μια χαρά, ένα δάκρυ, ένα χαμόγελο. Είναι όλα αυτά μαζί και κάτι παραπάνω. Είναι η ζωή μας. Το καλό και το κακό, η καλοτυχία και η κακοτυχία, η ευτυχία και η δυστυχία, η χαρά και η λύπη. Κάθε χρονιά που φεύγει ή έρχεται είναι μια σπορά κι ένας θερισμός στιγμών και συναισθημάτων. Και επειδή είναι αδύνατη η υπογραφή ενός προχρονολογημένου συμβολαίου ευτυχίας, πατάμε στο κατώφλι του 2019 με το διαχρονικό αξίωμα της ελπίδας: «μετά από κάθε δύση του ήλιου, πάντοτε θα μας περιμένει μια νέα ανατολή!»
Πότε –πότε θυμάμαι, τη συμβουλή του Ανδρέα Παναγόπουλου, καθηγητή μου στην κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο που απαντά ξεκάθαρα στο «Μπορούμε;» του τίτλου: «Υπάρχουν 100 λόγοι για να μην κάνουμε κάτι και ίσως είναι όλοι σωστοί. Υπάρχει όμως ένας μόνο, για τον οποίο κάνουμε κάτι, γιατί το θέλουμε πάρα πολύ».
Καλή Χρονιά γεμάτη υγεία, αγάπη, θέληση και υπομονή.
