Είναι κρίμα, αλλά η Κύπρος τόσα χρόνια δεν επανενώθηκε στη βάση πανανθρώπινων αξιών. Η λύση τώρα θα δοθεί με μια χούφτα αεροδόλαρα. Βέβαια, με τα αεροδόλαρα και μόνο ίσως να μην πάρουμε τίποτα περισσότερο από τη διχοτόμηση. Στην καλύτερη περίπτωση μια συνομοσπονδία, αλλά τι να γίνει;
"Έχουμε και δουλειές", όπως λέει και ο σοφός κόσμος των επιχειρήσεων. Ας είχαμε τον νου μας τόσα χρόνια. Έχουμε "αέρια" να βγάλουμε, και αυτό είναι σαφές πως δεν γίνεται χωρίς τη συγκατάθεση όλων των παικτών στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Αυτό μπορεί να γίνει και με επανένωση, αλλά δεν βλέπω να προλαβαίνουμε εδώ που έχουν έρθει τα πράγματα. Αν θέλουμε να κάνουμε δουλειές, και εμείς θέλουμε, θα πρέπει να πάμε σε μια λύση εφικτή και γρήγορη.
Είτε θα πάμε να ολοκληρώσουμε τον διάλογο για ομοσπονδία που δίνει ένα πλαίσιο επανένωσης, είτε θα πάμε σε μια μορφή διχοτόμησης. Όλα τα άλλα είναι παραμύθια και ευσεβοποθισμός. Ίσως αν τη βαφτίσουμε τη διχοτόμηση συνομοσπονδία να μπερδέψει κάποιους με την ομοσπονδία. Αν δε αφεθεί ανοικτό το ενδεχόμενο για μετεξέλιξή της σε ομοσπονδία στο μέλλον μέσα από έναν δομημένο διάλογο, τότε ενδέχεται να την ψηφίσουν και οι πλέον πικραμένοι φίλοι της επανένωσης ως ένα πρώτο βήμα. Η διχοτόμηση μας κτυπά την πόρτα εδώ και χρόνια, ασχέτως αν εμείς κάναμε πως δεν καταλαβαίναμε.
Τώρα ο Τσαβούσογλου μας τη φωνάζει με το όνομά της, την ψιθυρίζουμε και εμείς. Στο βάθος και τα αεροδόλαρα που θα δούμε μόνο αν λύσουμε το Κυπριακό. Ενδεχομένως να υπάρχουν και ευρώ για ξανακτιστεί το Βαρώσι, αλλά και θαλασσοεπενδύσεις από το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών στα κυπριακά πλοία. Δικηγόροι, τράπεζες, λογιστές, χρόνια τώρα βλέπουν το χρήμα να περνά από δίπλα τους, με το Κυπριακό να τους εμποδίζει να κάνουν δουλειές. Το μόνο που χρειάζονται είναι εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, όχι κατ' ανάγκη επανένωση.
Από την επανένωση θα υπήρχε όφελος και για τους απλούς πολίτες, όπως και για τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που είναι έτοιμες να κλείσουν, αλλά, ποιος τους λογαριάζει. Η ζωή είναι αμείλικτη και η οικονομία ψυχρή. Κανένα περβόλι στη Μόρφου, κανένα άγημα στρατιωτών και κανένα δεκάριο γης δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στο άνοιγμα της οικονομίας, στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Η Κύπρος έχει δουλειές να κάνει και μπορεί να αφήσαμε δεκάδες ευκαιρίες για επανένωση να πάνε χαμένες, αλλά με τα λεφτά τρίτων δεν θα παίζουμε για πολύ ακόμη.
700 εκατ. μέχρι τώρα έριξε στον βυθό της θάλασσάς μας μόνο η ΕΝΙ, είπε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κλαούντιο Ντεζκλάζι. Αν κάποια από τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη θάλασσα της Κύπρου κάνει τη μεγάλη ανακάλυψη υδρογονανθράκων, τότε θα πάμε επειγόντως για λύση. Αλλά και χωρίς αυτή, και μόνο με την πώληση του μικρού αλλά εμπορεύσιμου κοιτάσματος Αφροδίτη θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για λύση.
Αν εμείς δεν είμαστε έτοιμοι για επανένωση- και από ό,τι φαίνεται δεν είμαστε- η ζωή δεν θα μας αφήσει να χαραμίσουμε την ευκαιρία για διχοτόμηση. Από κισμέτ λοιπόν θα μας έρθει η διχοτόμηση, ήταν γραφτό μας. Ασχέτως αν στρατός, σχολεία, Εκκλησία και κράτος παράγουν σωρηδόν γενιές με εθνικό φρόνιμα, όπως αυτό που δήλωσε πως μοιράζεται ο υπουργός Παιδείας Κώστας Χαμπιαούρης με το ΕΛΑΜ.
Και δεν είπε ψέματα ο άνθρωπος. Απλά δεν είμαστε συνηθισμένοι να το ακούμε. Δεν ήταν πολιτικά ορθό, αλλά προφανώς ένιωσε άνετα ο υπουργός και το αμόλησε. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι για να διερωτάται κανείς πώς ξέφυγαν και κάποιοι σε αυτόν τον τόπο και απέμειναν να θέλουν να συμβιώσουν με τους Τουρκοκυπρίους. Πώς υπάρχουν ακόμη πολίτες, έστω γραφικοί και περιθωριακοί, που ζητούν εδώ και τώρα επανένωση και λύση ομοσπονδίας; Για ποιον άραγε; Για τους γερασμένους εναπομείναντες εν ζωή πρόσφυγες; Για τις νέες γενιές που μοιάζουν να είναι εντελώς απροετοίμαστες για κοινή πατρίδα. Τι να τους κάνουμε όμως;
"Έχουμε και δουλειές". Και αν ο χρόνος για το Κυπριακό είναι παγιωμένος, στον κόσμο των επιχειρήσεων αυτός μετρά, και μάλιστα ακριβά. Κάπως έτσι το Κυπριακό από πρόβλημα εισβολής και κατοχής, από ανθρωπιστικό θέμα, έχει εκφυλιστεί σε πρωτίστως οικονομικό θέμα. Μιλάει πλέον μια γλώσσα που καταλαβαίνει η τσέπη μας, οι επενδυτές, τα χρηματιστήρια και τα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Μέσα αυτό το πλαίσιο η διχοτόμηση είναι στην επόμενη στροφή, όχι γιατί μας το λέει ο Τσαβούσογλου, αλλά γιατί αναπόφευκτα εκεί είναι η θέση της. Και αν είναι κάτι που με τρομάζει, είναι που πλέον δεν τρομάζουμε.
* Θερμές ευχαριστίες στην Ελένη Σοφοκλέους
