Κι ενώ η εκλογική διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη, με τους υποψήφιους για την Προεδρία της Δημοκρατίας μαζί με τα επιτελεία τους να αγωνιούν για την προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες, κάποιοι συνάνθρωποί μας βαδίζουν τον δικό τους ανήφορο, δίνουν τη δική τους μάχη με τον καρκίνο, αναζητώντας σε κάθε κουρασμένο τους βήμα μια δύναμη και ένα χέρι να κρατηθούν.
Κάποιοι ξαπλωμένοι στο κρεβάτι ογκολογικών κέντρων, με τα καυστικά φάρμακα να ρέουν στις φλέβες τους, ανήμποροι ακόμη και για τις πιο απλές κινήσεις. Με το βλέμμα τους να σε τρυπά και να αναζητά την ελπίδα, την υπομονή, τη θέληση και την πανοπλία για τη μάχη με τον αχαρτογράφητο πολλές φορές εχθρό.
Κάποιοι έχουν πάρει εξιτήριο και βρίσκονται στο σπίτι τους αναμένοντας τον επόμενο κύκλο θεραπείας. Το επόμενο πρωτόκολλο χημειοθεραπείας, το επόμενο κοκτέιλ φαρμάκων, την επόμενη αξονική τομογραφία, τον επόμενο χημειοεμβολισμό, την επόμενη διάγνωση, την επόμενη εκτίμηση κοκ. Αυτή είναι η ρουτίνα πλέον! Και γίνεται γιορτή κάθε νέο αντίκρισμα της ανατολής, κάθε αγκαλιά με τους δικούς σου ανθρώπους, κάθε φιλί, κάθε κοίταγμα, κάθε άγγιγμα.
Κάποιοι πάλι πάνε από ιατρείο σε ιατρείο, υποβάλλονται στην ποζιτρονική τομογραφία (PET) για να ταυτοποιήσουν τα ύποπτα… ίχνη στο συκώτι, στο πάγκρεας, στους πνεύμονες, στα οστά, στον προστάτη, στους νεφρούς… Το κόστος μεγάλο και η βοήθεια συχνά χάνεται στις γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε καθυστερημένες αποφάσεις, ακόμα και για τα βασικά.
Πολλές φορές οι διαγνώσεις αντικρούονται, οι γιατροί διαφωνούν, και η τελική διάγνωση αργεί, αφαιρώντας χρόνο ζωής για τον ασθενή. Άλλοτε, η έγκυρη και άμεση διάγνωση χαρίζει στον ασθενή το πρώτο απόθεμα ελπίδας για την πρώτη νίκη.
Κάποιοι είναι ανάμεσα στην πίστη και την αναζήτηση. Κρατούν φυλακτάρι ένα σταυρό, ευθυγραμμίζουν το βλέμμα τους με την εικόνα της Παναγίας απέναντι στον τοίχο, ψιθυρίζοντας σε κάθε ανάσα: «Βοήθα με Θεέ μου», «Βοήθα με Παναγία μου». Κάποιοι, μακριά από την πίστη, σε μια διαρκή αναζήτηση ψελλίζουν ένα «γιατί», γεμάτο παράπονο και απορία. Κάποιοι επαναλαμβάνουν "δεν υπάρχει τίποτα, όλα είναι μια τραγική ειρωνεία".
Σε κάθε περίπτωση τα μικρά δωμάτια των κλινικών μετατρέπονται σε στάδια πάλης με τον αμείλικτο και δόλιο εχθρό. Μετατρέπονται σε δωμάτια σκληρής δοκιμασίας για το σώμα και την ψυχή. Στήνονται σκηνές υπέρλογες και ακατάληπτες. Η μάνα στη γωνιά να εύχεται για το τέλος του παιδιού της, να λυτρωθεί, να μην το βλέπει να πονά. Και κάθε φορά οι ρόλοι αυτοί εναλλάσσονται.
Η αποφασιστικότητα, η καρτερικότητα, το πείσμα, η νίκη παραχωρούν τη θέση τους στην απογοήτευση, την παραίτηση, την ήττα, την κούραση της επανάληψης. Τη μια κατατίθεται δύναμη στην ψυχή με μια επιτυχή θεραπεία και την άλλη το κρεβάτι που σύρεται στον διάδρομο σκεπασμένο με το λευκό σεντόνι γεμίζει φόβο για το επόμενο κρεβάτι που θα κινηθεί με την ίδια ανατριχιαστική σιωπή…
Μην ξοδεύεις αφειδώλευτα τη ζωή του. Μην αποθηκεύεις στην ψυχή σου τη πελιδνότητα των αρνητικών συναισθημάτων
Κάθε επίσκεψη στα ογκολογικά κέντρα-ογκολογικές κλινικές σου δίνει την ευκαιρία να ακούσεις μια στεντόρεια, καθαρή φωνή να ταράζει την ύπαρξή σου. «Μην ξοδεύεις αφειδώλευτα τη ζωή του. Μην αποθηκεύεις στην ψυχή σου τη πελιδνότητα των αρνητικών συναισθημάτων. Ζήσε απλά ως άνθρωπος και όχι σύνθετα, ως ψηφιακή μηχανή».
Ο Αντρέας, η Μαρία, ο Γιώργος, ο Μιχάλης, η Ελένη, η Εύη, ο Χρίστος, η Κατερίνα, η Στέφανη, ο Γρηγόρης, ο Πέτρος, η Άννα και χιλιάδες άλλοι συνάνθρωποί μας στην Κύπρο, και εκατομμύρια παγκοσμίως πάλεψαν και παλεύουν με τον καρκίνο. Κάποιοι κέρδισαν τη μάχη και συνεχίζουν τη ζωή τους αναθεωρώντας όλο το προσωπικό τους «σύνταγμα», διδάσκοντας στην πράξη την αρετή της υπομονής.
Κάποιοι αρνήθηκαν να παλέψουν γιατί η κλεψύδρα της ζωής τους έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα. Προτίμησαν να λογαριαστούν με θάρρος και περισσή παρρησία με το τώρα για το επέκεινα, ανάλογα με την κοσμοθεωρία τους.
Κάποιοι πάλι το «πήραν» όλο πάνω τους γιατί ποτέ δεν θα ‘θελαν να βλέπουν μάτια θολά και δακρυσμένα κοντά τους. Μην πληγώσουν τη μάνα, τον πατέρα, τον/τη σύζυγο, τον/τη σύντροφο τα παιδιά, τον παππού, τη γιαγιά, τους φίλους. «Πάμε καλά», απαντούσαν στην πιο άβολη ερώτηση: «Πώς είσαι;». Κι ας έφθανε ο πόνος μέχρι τα δόντια και σκορπιζόταν ξανά εσωτερικά χωρίς να φανερώνεται.
Κάποιοι νικητές μετά την αποθεραπεία, υπογράφουν μια συμφωνία «συνύπαρξης» με τη νόσο, φοβούμενοι μια μελλοντική επανεμφάνιση. Τα καταφέρνουν όμως και γίνονται πρεσβευτές της ελπίδας για κάθε νέο ασθενή με καρκίνο. Γιατί το βλέμμα πρέπει να είναι στραμμένο προς τη δύναμη και το γινάτι για μάχη με τον καρκίνο.
Και αυτή η πάλη με το «κακό» που έλαβε το όνομα «καρκίνος» χάνεται μέσα στους αιώνες. Η πιο παλιά εμφάνιση της περιγραφής του καρκίνου βρέθηκε τυχαία το 1862, όταν ο αιγυπτιολόγος, Έντουιν Σμιθ, βρήκε σ’ ένα παλαιοπωλείο στο Λούξορ της Αιγύπτου έναν πάπυρο μήκους 4,5 μέτρων. Ήταν το σύνολο των διδασκαλιών του μεγάλου Αιγύπτιου γιατρού Ιμχοτέπ, που έζησε γύρω στο 2625 π.Χ. Περιγράφεται για πρώτη φορά ο καρκίνος του μαστού, «...μια διογκωμένη μάζα στον μαστό... είναι σαν να αγγίζεις μια μπάλα από χαρτί», έγραφε.
Χρόνια τώρα η ιατρική επιστήμη αναζητά τη θεραπεία του καρκίνου. Παρόλο που η έρευνα προχωρά με περισσότερες εκθέσεις, εργαστήρια και θεραπείες αυξάνοντας το προσδόκιμο ζωής, καθημερινά καταγράφονται συνεχώς νέα περιστατικά ασθενών με καρκίνο. Το 2015, 8,8 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από τον καρκίνο σε όλο τον κόσμο, γράφει σε ανακοίνωσή του ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας). Επιπλέον, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα κρούσματα αναμένεται να σημειώσουν αύξηση 70% τις επόμενες δύο δεκαετίες.
Ωστόσο οι αιτίες πρόκλησης του καρκίνου παραμένουν αδιευκρίνιστες στις πλείστες περιπτώσεις. Σε μια μεγάλη λίστα καταχωρούνται παράγοντες όπως η διατροφή, το άγχος, τα γονίδια, τα απότοκα της περιβαλλοντικής μόλυνσης, η παχυσαρκία, η απουσία σωματικής άσκησης, το κάπνισμα, το αλκοόλ, κ.ά.
Η σημερινή μέρα λοιπόν είναι μια ακόμα ευκαιρία ευαισθητοποίησης και σωστής ενημέρωσης για τον καρκίνο με στόχο πρώτα και κύρια την πρόληψη. Γιατί πολλές μορφές της νόσου δίνουν πολύ νωρίς σημάδια τα οποία δεν πρέπει να αγνοούνται.
Στην Κύπρο ο καρκίνος έχει μπει σχεδόν σε κάθε οικογένεια. Οι αριθμοί δεν είναι αμελητέοι, προκαλούν ανησυχία. Η προσπάθεια όμως για ενημέρωση, πρόληψη και η αξιοπρεπής πρόσβαση τόσο στη διάγνωση, όσο και στις παρεχόμενες θεραπείες είναι διαρκής αγώνας, χωρίς υπερβολές και εντυπώσεις της στιγμής. Κάθε νέος φάκελος καρκινοπαθή ασθενούς δεν πρέπει να κλείνει… με ευκολία χωρίς συντονισμένη μάχη και ολομέτωπη επίθεση.
