Ποιος ντρέπεται για το ΓεΣΥ;

Ο σοσιαλισμός και το ΓεΣΥ στηρίζονται, μεταξύ άλλων, στην αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης. Με λίγα λόγια σε μια κοινωνία ανθρώπων όλοι πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες, δικαιώματα και ανάλογες υποχρεώσεις για να μπορεί έτσι να λειτουργεί το σύστημα. Κάπως έτσι όλοι ονειρευτήκαμε ότι θα λειτουργεί το ΓεΣΥ, για αυτό και όταν αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά αντιδρούμε. Αν σπάσει κανένα μαρμαράκι στις τουαλέτες του νοσοκομείου Κυπερούντας, αν τρίζει η σούστα κάποιου κρεβατιού στον θάλαμο ασθενών και κυρίως αν δεν λειτουργεί το φουρνούδι στην κουζίνα γινόμαστε έξαλλοι και κυρίως ντρεπόμαστε. Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως είπαμε: Δεν είναι δυνατόν οι τουαλέτες στο νοσοκομείο Κυπερούντας να έχουν προβλήματα σε αντίθεση με τις τουαλέτες στο Μακάρειο Νοσοκομείο που είναι λαμπίκος. Ούτε γίνεται οι σούστες των κρεβατιών στην Κυπερούντα να τρίζουν ενώ στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας τα κρεβάτια να είναι ελεγμένα από το Κέντρο Ύπνου.

Από την άλλη όλοι αντιλαμβανόμαστε, μέσα από τη διεθνή εμπειρία, ότι ο σοσιαλισμός λειτουργεί καλύτερα και αποδοτικότερα για αυτούς που ελέγχουν το σύστημα. Ο Στάλιν καθημερινά έλεγε ότι όλοι οι Σοβιετικοί έτρωγαν χαβιάρι και έπιναν σαμπάνια. Στην πράξη βέβαια ο Σοβιετικός προλετάριος έτρωγε ψωμί με βούτυρο και έπινε φτηνή βότκα. Αυτό βέβαια ισχύει για όλα τα συστήματα. Αυτό μάλλον το κατανοεί και ο Πρόεδρος, ο οποίος όταν ανακαίνισε τα μπάνια και τα φουρνάκια στο Προεδρικό ήταν σίγουρος ότι με την εγγύηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας θα έπαιρνε τα καλύτερα. Στην Κυπερούντα βέβαια αποφάσισε να κάνει το κομμάτι του, ίνα πληρωθεί και το ρηθέν της Μάργκαρετ Θάτσερ: «Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της εποχής μας είναι ότι μας κυβερνούν άνθρωποι που ενδιαφέρονται περισσότερο για εντυπώσεις παρά για σκέψεις και ιδέες».

Σοσιαλιστικό ΓεΣΥ

Όπως συμβαίνει και με τον χριστιανισμό, οι χειρότεροι διαφημιστές του σοσιαλισμού και του ΓεΣΥ είναι οι πιστοί του, για να παραφράσουμε ολίγον και τον Όργουελ. Τα προβλήματα του ΓεΣΥ (και του σοσιαλισμού) είναι ότι θα μας τελειώσει όταν τελειώσουν τα χρήματα των άλλων. Δηλαδή όλων εμάς. Ξεκινήσαμε με 1,2 δις ευρώ σφαιρικό προϋπολογισμό πριν τρία χρόνια και σήμερα είμαστε σχεδόν στα 2 δις. Το ΓεΣΥ δεν είναι ο καλός Σαμαρείτης. Κανένας δεν θα θυμόταν τον Σαμαρείτη αν είχε μόνο καλές προθέσεις: Ήταν καλός ο Σαμαρείτης γιατί είχε επίσης και χρήματα.

Σήμερα όλοι μας λένε ότι το ΓεΣΥ πάει μια χαρά, ότι υπάρχουν λεφτά και ότι μόνο βελτιώσεις θα βλέπουμε στο εξής. Αν ρίξουμε μια ματιά σε χώρες που έκαναν Σχέδια Υγείας δεκάδες χρόνια πριν από μας θα αντιληφθούμε δυστυχώς ότι έχει ο καιρός γυρίσματα. Το βρετανικό ΓεΣΥ ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αλλά σήμερα οι διάδρομοι των νοσοκομείων του είναι γεμάτοι ράντζα. Όλα έχουν να κάνουν με τα εισοδήματα του κράτους, οπότε σε περιόδους ύφεσης όλα πάνε κάτω. Οι μισθοί, η αγοραστική μας δύναμη, ακόμα και η ποιότητα του ΓεΣΥ.

Αποτυχία

Μας είπαν ότι όλα τα νοσοκομεία και τα ιατρεία θα συνεργάζονται με τον ΟΑΥ. Μας έμεινε βέβαια αμανάτι ο ΟΚΥπΥ και τα κρατικά νοσοκομεία που παραμένουν απροσάρμοστα.

Ακόμα και αυτή τη στιγμή που μιλάμε, τα πρώτα καμπανάκια άρχισαν να ηχούν. Ο Πρόεδρος πήγε στην Κυπερούντα για να δει αν λειτουργεί το φουρνάκι και μας είπε ότι ντρέπεται για αυτό. Από το δωμάτιο του αξονικού τομογράφου που δεν λειτουργεί, κύριε Πρόεδρε, πέρασες; Υπάρχουν και χειρότερα. Πόσο αλήθεια πρέπει να ντρέπεσαι κι εσύ και όλοι μας γιατί ένα παιδάκι στα 5 του χρόνια έσπασε τη μύτη του, στράβωσε το διάφραγμα με κίνδυνο να μην μπορεί να αναπνέει αλλά στο νοσοκομείο του είπαν οτι ο γιατρός δεν ευκαιρεί και του έκλεισαν ραντεβού του χρόνου τον Μάρτη; Αλήθεια, δεν μπήκαμε στο ΓεΣΥ για να καταργηθούν οι λίστες ασθενών; Στο παρελθόν τουλάχιστον δεν πληρώναμε ΓεΣΥ οπότε ό,τι ήθελαν έκαναν κάποιοι γιατροί. Σήμερα, που μας τα παίρνουν κάθε μήνα, πώς μας προέκυψαν ξανά οι λίστες;

Αλήθεια, κύριε Πρόεδρε, μετά το φουρνί σκεφτήκατε πόσους γιατρούς πληρώνουμε στο ΓεΣΥ; Κοντά στις 5.400 γιατρούς και τριπλάσιο αριθμό νοσοκόμων. Πληρώνουμε πάνω από τον μισό προϋπολογισμό του ΓεΣΥ σε μισθούς για πενθήμερη εργασία Δευτέρα-Παρασκευή. Οι Ελληνοκύπριοι γιατροί το Σαββατοκύριακο πάνε στα εξοχικά τους ενώ το ένα τρίτο, που είναι Ελλαδίτες, την Παρασκευή το βράδυ πετούν για Αθήνα και Θεσ/νίκη όπου κάνουν private ιατρική. Στη χώρα μας οι πλούσιοι Κυπραίοι έχουν κάνει ιδιωτική ασφάλεια υγείας για να καλύπτουν και το Σαββατοκύριακο, ενώ οι φτωχοί περιμένουν 7 ώρες στη γραμμή να εξετασθούν στις Πρώτες Βοήθειες.

Σαν να μην έφτανε αυτό, οι συντεχνιακοί των νοσοκομείων, που δεν έχουν καταλάβει ότι δεν είναι πλέον δημόσιοι υπάλληλοι (εκτός κι αν είναι), θα κατέλθουν, λέει, σε απεργίες γιατί θέλουν να προσλάβουν ακόμα περισσότερους νοσηλευτές. Αν δεν υπάρχουν στην Κύπρο και την Ελλάδα, να φέρουμε, λένε, από τις Φιλιππίνες και την Ινδία! Φαντάζομαι με έναρξη ταχύρρυθμων μαθημάτων ξένων γλωσσών για να μπορούν και οι παππούδες να συννενοούνται. Να μπορούν να λένε στη νοσοκόμα από τις Φιλιππίνες «φερ' μου κόρη λίγο νερό να πιω τζαι εν να φκει η ψυσιή μου». Η Κύπρος εν ολίγοις προσαρμόζεται σταδιακά στο πρότυπο «εργάζομαι λίγο, πληρώνομαι αδρά κάνοντας ταυτόχρονα διακοπές». Όσοι δεν χωρούν σε αυτή τη μόλα, «good luck».

Η βαλίτσα

Αυτές οι συνθήκες εργασίας είναι ιδεώδεις και βεβαίως θα ήταν βλάκας κάποιος αν δεν τις επιζητούσε. Η βαλίτσα όμως για ένα μικρό κράτος όπως η Κύπρος δεν μπορεί να πάει μακριά. Συμπερασματικά, καλόν είναι να ενδιαφερόμαστε και για τους φούρνους και τα κρεβάτια του ΓεΣΥ. Αν θέλουμε βέβαια να διατηρήσουμε το ΓεΣΥ -που το θέλουμε με τα χίλια- πρέπει να δούμε παράλληλα και τις βελτιώσεις ουσίας που χρειάζεται. Δεν έχουμε λεφτά για πέταμα. Οι πολίτες πληρώνουν και απαιτούν ποιότητα και άμεση εξυπηρέτηση. Ποιος στα αλήθεια θα κάτσει και θα αξιολογήσει πως ξοδεύουμε και το τελευταίο σεντ στο ΓεΣΥ, για να μπορέσουμε να το κρατήσουμε ζωντανό και να το βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο; Σε αυτή τη χώρα βλέπουμε πολλούς να βολεύονται και λίγους να σκέφτονται. Αυτό είναι το πρόβλημα.