«Τι κάνουμε με τους αντιεμβολιαστές;» του Αντώνη Πολυδώρου

 

Τελικά, γιατί δεν εμβολιαζόμαστε; Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να αρνείται την προστασία έναντι του ιού; Που βγάζει στους δρόμους γονείς επειδή τα παιδιά τους θα πρέπει να φορούν μάσκα και να κάνουν rapid tests ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να νοσήσουν (μαζί με αυτά και κάποιες πιο ευάλωτες ομάδες);

[rml_read_more]

Πώς φτάσαμε στο σημείο να υπάρχουν άνθρωποι που, αντί να πολεμούν την αρρώστια, πολεμούν τους γιατρούς που προσπαθούν να τους σώσουν; Πώς μια σωτήρια, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δημόσια πολιτική έχει πυροδοτήσει τόσο εκτεταμένες αντιδράσεις και τέτοιο κοινωνικό διχασμό;

Σε πρόσφατη έρευνα, αυτοί που αρνούνται να εμβολιαστούν, ως κύριους λόγους γι’ αυτή τούς την επιλογή πρόταξαν την έλλειψη εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, τη δυσπιστία τους πως ο εμβολιασμός θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και το γεγονός ότι δεν εμπιστεύονται όσους δηλώνουν εμπειρογνώμονες στα θέματα πανδημίας. Ένας στους δύο δήλωσαν πως δεν εμβολιάζονται επειδή πιστεύουν ότι o ιός είναι κατασκευασμένος και διότι ο εμβολιασμός είναι μια απόπειρα για πλήρη έλεγχο και καταπίεση των ελευθεριών μας. Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι τι θα μπορούσε να είχε κάνει η πολιτεία διαφορετικά για να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες; Και η απάντηση είναι πολλά. Σε πρώτο στάδιο, να διαχειριστεί την κατάσταση με μεγαλύτερη διαφάνεια. Στη Δανία, για παράδειγμα, δόθηκε έμφαση στην επικοινωνία και τα αρνητικά στοιχεία των εμβολίων, διασφαλίζοντας την εμπιστοσύνη προς τις αρχές υγείας. Στην Κύπρο, οι αρμόδιοι ποτέ δεν άνοιξαν τη συζήτηση για τις παρενέργειες που υπήρχαν και καταγράφονταν, παρά μόνο απέρριπταν τις αντιδράσεις και ανησυχίες με γενικές και αόριστες διαβεβαιώσεις ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές, δίνοντας έδαφος να αναπτυχθεί κάθε λογής θεωρεία συνωμοσίας. Η πολυγλωσσία των επιστημόνων δεν βοήθησε. Αυτό όμως που κυρίως απαξίωσε τα μέτρα ήταν ο τρόπος που λαμβάνονταν. Δημιουργήθηκε η εντύπωση (που ενισχύθηκε και από δημόσιες καταγγελίες μελών της επιστημονικής ομάδας ότι δεν εισακούονταν) πως οι αποφάσεις ήταν κατά βάση πολιτικές.

Θα ανέμενε κάποιος, επίσης, από την κυβέρνηση ότι θα χειριζόταν την πανδημία με τη σοβαρότητα που η κατάσταση επέβαλλε, και που η ίδια πρότασσε. Ούτε αυτό δεν το έκανε. Αντίθετα, για ένα μεγάλο διάστημα έπαιξε στο πεδίο του ανορθολογισμού, ανταγωνιζόμενη σε έλλειψη λογικής τους αντιεμβολιαστές. Η στάση που κράτησε με τους εκκλησιασμούς, η απροθυμία της να αγγίξει μητροπολίτες, επέτειναν την καχυποψία όσον αφορά την επικινδυνότητα του ιού και την αναγκαιότητα των μέτρων. Διότι, ένα κράτος που όντως θεωρεί την κατάσταση επικίνδυνη, δεν θα έθετε σε κίνδυνο την υγεία μίας μερίδας πιστών. Το ίδιο και μια σειρά αποφάσεων, που καταργούσαν χωρίς λόγο ατομικές ελευθερίες και φλέρταραν με τη σχιζοφρένεια. Όπως, όταν η κυβέρνηση επέβαλλε curfew για τον κάθε πολίτη και του απαγόρευε να βγαίνει για βόλτα ακόμα και μόνος, αλλά την ίδια στιγμή επέτρεπε σε αυτούς, που υποτίθεται έπρεπε να περιοριστούμε για να προστατέψουμε, να στήνονται στη σειρά για να κοινωνήσουν. Όταν έκλεινε τα σύνορα της χώρας σε Κύπριους και κάποιους μήνες μετά τα άνοιγε (χωρίς έλεγχο) σε τουρίστες. Ή τώρα. Που ο ανεμβολίαστος νοσηλευτής δεν μπορεί να πάει γήπεδο, αλλά μπορεί να πάει στη δουλειά του ερχόμενος σε επαφή με ασθενείς. Επικοινωνιακά δεν βοήθησε ούτε η επιλογή να αντιμετωπιστούν οι αρνητές με τρόπο ενιαίο. Αντίθετα, δίνοντας χαρακτηριστικά συμπαγούς συνόλου σε μια ανομοιογενή ομάδα ανθρώπων, έσπρωξε αρκετούς που πιθανόν να εμβολιάζονταν στον πυρήνα των αντιεμβολιαστών. Ο διαχωρισμός δημιούργησε πόλωση. Και η πόλωση μεγέθυνε και ηρωοποίησε την άρνηση. Ενώ η αποτυχία της να απαντήσει στις ανησυχίες του κόσμου (κάποιες εκ των οποίων εύλογες), άνοιξε τον δρόμο σε λαϊκιστές κάθε τύπου, με πύρινα κηρύγματα στο διαδίκτυο, σε εκκλησίες και σε συγκεντρώσεις, να γεμίσουν το κενό.

Την ίδια όμως στιγμή όλα αυτά θα μπορούσαν να μας είχε πάει μέχρι ενός σημείου. Θα μπορούσαν να είχαν διασκεδάσει τις ανησυχίες όσων φοβούνται ή είναι ανενημέρωτοι. Ίσως, με κάποιο τρόπο, να έσπρωχναν στον εμβολιασμό όσους άκουσαν κάποιο ειδικό, πραγματικό ή του Facebook, να μιλάει για τις παρενέργειες και προτίμησαν να περιμένουν. Οι υπόλοιποι, όμως, δεν θα εμβολιάζονταν όποια στρατηγική κι αν ακολουθείτο, όσο άρτια κι αν είχε σχεδιαστεί. Πώς θα μπορούσαν να πειστούν αυτοί που πιστεύουν ότι το εμβόλιο είναι τσιπ του Μπιλ Γκέιτς, που ανησυχούν για την αλλοίωση του εθνικού DNA, ή που συγκεντρώνονται στους δρόμους και με βεβαιότητα φωνάζουν πως «Δεν είναι εμβόλια. Είναι ενέσεις γενετικής μετάλλαξης και ελέγχου»; Όσοι μονίμως βρίσκονται πάνω στο κύμα της άρνησης, προσπαθώντας να μοντάρουν την πραγματικότητα στα δικά τους μέτρα; Που- με δυσθεώρητες πυραμίδες από φέρετρα να σχηματίζονται- προτάσσουν την άρνηση εμβολιασμού ως στάση ευθύνης και πράξη αντίστασης κατά του διεφθαρμένου συστήματος ή μιας κυβέρνησης που δεν εμπιστεύονται; Ή, πώς θα πείθονταν αυτοί για τους οποίους ο λόγος του Μόρφου (που στην ουσία τους καλεί να πεθάνουν) ακούγεται πιο πειστικός από αυτόν των επιστημόνων; Επειδή, λένε, ο επιστήμονας είναι ελεγχόμενος, εκφράζει ένα σύστημα καταπίεσης και χειραγώγησης.

Με μια νέα μετάλλαξη μπροστά μας, και τους εμβολιασμούς να έχουν «τρακάρει» στον σκληρό πυρήνα της άρνησης των εχθρών του εμβολίου και των όποιων μέτρων (που πλέον λαμβάνει και μορφή βίαιης αντίδρασης), η πολιτεία θα πρέπει να αποφασίσει πώς πάμε παραπέρα. Εύκολες απαντήσεις δεν υπάρχουν. Ούτε ανώδυνες. Τι κάνουμε με αυτούς τους ανθρώπους; Τους περιθωριοποιούμε, τους απαξιώνουμε ή τους εξαναγκάζουμε; Κι αν δεν τους περιθωριοποιούμε, συζητούμε μαζί τους για να τους πείσουμε για ποιο πράγμα; Ότι υπάρχει ιός, ότι δεν κινδυνεύει το εθνικό DNA, ότι δεν είναι αμαρτία να ζήσεις, ή ότι δεν είναι δικαίωμα ατομικό να οδηγείς εκατοντάδες στον θάνατο στο όνομα μιας επίπλαστης ελευθερίας;

antopoly@cytanet.com.cy