Το κούρεμα και η τραπεζική κρίση του 2013, καθώς και το μείζον θέμα που έχει ανακύψει για τη διεθνή εικόνα της χώρας λόγω του προγράμματος της κατ' εξαίρεση πολιτογράφησης ξένων επενδυτών, έχουν δύο κοινά σημείο. Πρώτον, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Τα σημάδια για το επικείμενο «κακό» ήταν μπροστά στα μάτια μας, αλλά αγνοήθηκαν. Η παντελής απουσία αντανακλαστικών για να μην έρθουν τα χειρότερα είναι εντυπωσιακή. Δεύτερον, και οι δύο κρίσεις πατούν πάνω στη συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ας ξεκινήσουμε με την κρίση του 2013. Η ένταξη στην ΕΕ και κυρίως στην ευρωζώνη οδήγησε σε μια πρωτοφανή μεταφορά ρευστότητας στις κυπριακές τράπεζες. Μέχρι την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, η Κύπρος προσέλκυε ξένες επιχειρήσεις ως εξωχώριο επιχειρηματικό κέντρο. Το 2008 το παιχνίδι άλλαξε και η συμμετοχή στην ΕΕ αναβάθμιζε το στάτους των ξένων επιχειρήσεων. Η ένταξη, δε, στην ευρωζώνη διασφάλιζε την αξία των ρευστών διαθεσίμων των ξένων επιχειρήσεων και έτσι άρχισαν να συρρέουν δισ. ευρώ, εκτοξεύοντας το επίπεδο των καταθέσεων. Το θανάσιμο λάθος ήταν ότι οι καταθέσεις μετατράπηκαν σε εσωτερικό δανεισμό.
[rml_read_more]
Ο πειρασμός ήταν μεγάλος και για τις τράπεζες (που ήθελαν έσοδα και κέρδη) και για την εσωτερική αγορά. Ο δανεισμός εκτόξευσε αξίες και εισοδήματα. Οι πρώτοι, όμως, που θα έπρεπε να δουν τον κίνδυνο ήταν οι ίδιοι οι τραπεζίτες, αλλά δεν τον είδαν (ή τον υποτίμησαν ή αδιαφόρησαν). Ήδη από το 2010 το ΔΝΤ προειδοποιούσε για τον κίνδυνο των αυξημένων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αντί όμως να μπει το τραπεζικό σύστημα σε μια τροχιά εξυγίανσης και μεταρρύθμισης, μπήκε αυτόματος πιλότος και η ακινησία οδήγησε στο χάος του 2013.
Το πρόγραμμα των διαβατηρίων ήταν ένα από τα φάρμακα για να ξεπεραστεί η κρίση του 2013. Κατασκευαστές και τράπεζες έκλεισαν τρύπες και χιλιάδες εργαζόμενοι βρήκαν απασχόληση. Η θετική συμβολή του προγράμματος είχε ως αποτέλεσμα ακόμη και την ανοχή της τρόικας. Οι εποπτικές αρχές έβλεπαν με ικανοποίηση «κόκκινα δάνεια» να πληρώνονται. Η ανοχή παρερμηνεύτηκε. Και πάλι βλέπουμε μια θεσμική αδυναμία έγκαιρης λήψης μέτρων. Τώρα μας φταίει το Al Jazeera... Το σχέδιο θα έπρεπε να προστατευτεί, να θωρακιστεί και όχι να ξεχειλώσει. Τα ρεπορτάζ του αραβικού δικτύου αφορούν μόνο ένα μικρό αριθμό υποθέσεων σε σχέση με τους περισσότερους από 3.000 φακέλους που πέρασαν από το Υπουργικό Συμβούλιο. Δηλαδή, για 100 και 200 επιπλέον πωλήσεις ακίνητων σε απίθανους τύπους από το Αφγανιστάν και το Βιετνάμ, μέχρι γνωστούς ολιγάρχες της Ρωσίας, η χώρα βρέθηκε και πάλι στο καναβάτσο. Από το 2016 πύκνωναν τα σημάδια (υποδείξεις από Κομισιόν, συνεχή δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο) ότι η κατάληξη δεν θα ήταν καλή. Αν οι τελευταίες αλλαγές στους όρους και προϋποθέσεις χορήγησης κατ' εξαίρεση υπηκοότητας είχαν περάσει πριν τέσσερα χρόνια, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Δεν θα φτάναμε στο σημερινό σημείο. Και πάλι ακινησία, και πάλι αδράνεια.
Το κούρεμα, τα διαβατήρια και τα επαναλαμβανόμενα θεσμικά λάθη
ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.
