Οι τρεις ελέφαντες στο στούντιο

Φαντάζει παράλογο να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και κάθε φορά να περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα, είχε γράψει η Ρίτα Μπράουν. Και όσοι κάθισαν για μια ακόμα φορά να δουν debate μεταξύ των τριών λεγόμενων μεγάλων υποψήφιων, αναμένοντας ότι θα διαμόρφωναν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για τις θέσεις τους ή ως προς το τι πρεσβεύει ο κάθε ένας από αυτούς, θα πρέπει να αναγνώρισαν ότι δεν υπήρχε τίποτε πιο παράλογο από αυτό που ανέμεναν.

Το μεγάλο debate, όπως πολυδιαφημίστηκε, δεν έφερε τη μεγάλη συζήτηση, ούτε ανέδειξε τη μεγάλη εικόνα. Αντίθετα, αναλώθηκε σε μικροπολιτική, αγνοώντας τα μεγάλα και σημαντικά. Με ερωτήσεις κακές στην πλειοψηφία τους, που δεν μπορούσαν να οδηγήσουν σε συγκεκριμένες απαντήσεις και ακόμα χειρότερες απαντήσεις. Και τους υποψήφιους να δίνουν την εντύπωση με τις τοποθετήσεις τους ήταν πως οι ερωτήσεις που τους υποβάλλονταν δεν είχαν καμιά σημασία. Ο κάθε υποψήφιος απαντούσε σε ό,τι αυτός ήθελε.

Ενενήντα πέντε μέρες πριν τις εκλογές φαίνεται να έχουν διαμορφωθεί πλέον ξεκάθαρα οι στρατηγικές των υποψηφίων, αλλά και τα ακροατήρια στα οποία επικεντρώνονται για να αντλήσουν στήριξη. Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης άφησε στο περιθώριο την προσπάθεια παρουσίασής του ως ανεξάρτητος και επικεντρώθηκε απόλυτα στη βάση του κόμματος, ενώ Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκος Χριστοδουλίδης στόχευσαν πιο έντονα από κάθε άλλη φορά το ακροατήριο του ΔΗΣΥ, αναγνωρίζοντας και οι δύο ότι η στήριξη που θα λάβουν από εκεί θα αποτελέσει κομβικό παράγοντα για την πορεία τους. Ήταν κάτι που ξεχώρισε. Η προσπάθεια του Αβέρωφ Νεοφύτου αυτή τη φορά δεν περιορίστηκε σε αναφορές στον Γλαύκο Κληρίδη ή στα κόμματα που ύβριζαν την κυβέρνηση και σήμερα στηρίζουν Χριστοδουλίδη, αλλά επεκτάθηκε σε αποκαλύψεις για την περίοδο των διεργασιών να καταλήξουν στο ποιος θα ήταν υποψήφιος. Επιχείρησε, και σε κάποιο βαθμό το πέτυχε, να δείξει ότι παρά τις πολλές προσπάθειες που καταβλήθηκαν (και από μέρους του Προέδρου), ο Νίκος Χριστοδουλίδης επέλεξε να διασπάσει το κόμμα. Στο πλαίσιο της προσπάθειας συσπείρωσης ήταν και η ξεκάθαρη τοποθέτησή του πως αν δεν κερδίσει τις εκλογές ο ΔΗΣΥ θα είναι αντιπολίτευση. Με αυτό τον τρόπο (και παίρνοντας μεγάλο ρίσκο να απωλέσει στελέχη ή και ψηφοφόρους που επιθυμούν να παραμείνουν κοντά στην εξουσία) τράβηξε μια ξεκάθαρη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δύο υποψηφιοτήτων. Από την άλλη, ο πρώην ΥΠΕΞ πρόβαλε και πάλι εαυτόν ως κομμάτι του ΔΗΣΥ και επανέλαβε ότι θα συγκροτήσει μια κυβέρνηση ενότητας, στην οποία εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι θα συμμετέχουν και στελέχη του ΔΗΣΥ, στέλνοντας το μήνυμα πως ψήφος στην υποψηφιότητά του δεν είναι ψήφος ενάντια στον ΔΗΣΥ. Με την τοποθέτησή του δε πως αυτός στηρίζει τη διαχείριση που έγινε στο Κραν Μοντανά, και διερωτώμενος αν το ίδιο κάνει και ο Αβέρωφ στόχευσε στο «σκληρό» ακροατήριο του κόμματος, ρίχνοντας την μπάλα στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ.

Επιπλέον, δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός πως, ενώ, όπως υπέδειξε ο Xριστοδουλίδης, ο Αναστασιάδης δεν είναι υποψήφιος, ήταν ο πρωταγωνιστής του προεδρικού debate. Ο μισός χρόνος περιστράφηκε γύρω από τον Πρόεδρο, με τον Μαυρογιάννη να επιχειρεί να αποστασιοποιηθεί όσο μπορεί και τους Νεοφύτου- Χριστοδουλίδη να επιχειρούν να καρπωθούν τα επιτεύγματα της κυβέρνησης και να υπερτονίσουν τη σχέση τους με τον Πρόεδρο. Ο Αβέρωφ επιχείρησε με συχνές αναφορές στον Πρόεδρο να διασκεδάσει τις εντυπώσεις περί ρήξης στη σχέση τους (που προήλθαν από τη δήλωσή του περί σκιών, αλλά και ενός αόρατου ελέφαντα στο δωμάτιο εναντίον της υποψηφιότητάς του) και να αξιοποιήσει τις πρόσφατες αναφορές στήριξης από Αναστασιάδη. Την ίδια στιγμή που ο Νίκος Χριστοδουλίδης επιχείρησε να υποβαθμίσει αυτές τις αναφορές, ζητώντας να αφεθεί εκτός συζήτησης ο Πρόεδρος. Εξίσου συνειδητή ήταν και η αναφορά του δύο φορές στην τοποθέτηση Αναστασιάδη στο Μέλαθρο περί των τριών συνεργατών του, επιχειρώντας να επιτείνει τις αμφιβολίες για τον εκλεκτό του Προέδρου.

Αυτό, πάντως, που ξεχώρισε ήταν η παντελής απουσία ουσιαστικών θέσεων στα μεγάλα και επίκαιρα ζητήματα. Από θέμα ουσίας το debate της Πέμπτης ήταν ίσως το χειρότερο μέχρι σήμερα. Πέραν μιας σύντομης αναφοράς στις εισφορές που δόθηκαν στον ΔΗΣΥ από ξένους που έλαβαν το κυπριακό διαβατήριο, το ζήτημα της διαφθοράς έμεινε εκτός συζήτησης, όπως έμειναν και οι παρακολουθήσεις, την επόμενη μάλιστα που κλιμάκιο του Ευρωκοινοβουλίου βρισκόταν στη χώρα για να διερευνήσει τον ρόλο της Κύπρου στο μεγάλο σκάνδαλο. Ακόμα και σε ζητήματα πολυσυζητημένα, όπως το Κυπριακό, δεν έγινε τέτοια συζήτηση που να επιτρέψει να αναδειχθούν οι διαφορές και οι διαφωνίες τους στα θέματα πολιτικής. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ήταν για μια ακόμα φορά κουραστικός, επαναλαμβάνοντας φράσεις χωρίς καμιά απολύτως ουσία, ο Αβέρωφ Νεοφύτου προσπάθησε πολύ να καταφέρει κτυπήματα στον Νίκο Χριστοδουλίδη, αλλά τελικώς επιβεβαίωσε (και) τα δικά του σημαντικά βαρίδια, και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ήταν λες και δεν πήγε ποτέ. Την παρουσία του από ένα σημείο και μετά δεν ξέχασαν μόνο οι αντίπαλοί του, αλλά και οι δημοσιογράφοι.

Στο debate, οι τρεις υποψήφιοι προσήλθαν μέσα σε εκείνο το κλίμα ρήξης ΔΗΣΥ- Προεδρικού με την αναφορά του Αβέρωφ σε αόρατο ελέφαντα στο δωμάτιο να μονοπωλεί την πολιτική συζήτηση. Τελικώς οι ελέφαντες αποδείχθηκε πως είναι πολλοί και δεν είναι αόρατοι, επιβεβαιώνοντας και τα τεράστια αδιέξοδα στα οποία βρίσκεται η χώρα. Χωρίς ουσιαστικές θέσεις, χωρίς πλάνο, κυρίως όμως χωρίς αντίληψη τού πού βρίσκεται η χώρα, οι τρεις υποψήφιοι έδειξαν αποκομμένοι από την κοινωνία, κυρίως όμως αποκομμένοι από το μέλλον. Ήταν κάτι που ήταν αδύνατο για όποιον είδε το debate να αγνοήσει.

antopoly@cytanet.com.cy