Οι ξένοι του κυπριακού σχολείου

 

Το κυπριακό σχολείο, όπως όλες οι κοινωνίες από παλιά, έχει και αυτό τους δικούς του ξένους. Όπως ήταν οι ξένοι δούλοι των μεγάλων αυτοκρατοριών, ας πούμε, που έχτιζαν πυραμίδες, Παρθενώνες, δρόμους και γεφύρια, και πολλές φορές ήταν και η μπροστινή γραμμή της στρατιωτικής επίθεσης. Σαν αυτούς είναι οι πάρα πολλοί άτακτοι μαθητές. Την έννοια άτακτος είναι πολύ δύσκολο να την αναλύσει κανείς σε λίγες γραμμές, αλλά, έστω και επιφανειακά να την ψηλαφήσεις, θα δεις μαθητές από διαλυμένες οικογένειες, δαρμένους, μαθητές που μια ζωή ο παπάς τους, όταν υπήρχε, άχρηστους τους κατέβαζε, αμπάλατους και ηλίθιους τους κατέβαζε. Σε κάθε κυπριακό σχολείο υπάρχουν καμιά εικοσαριά τέτοιοι μαθητές, που με την επιρροή που ασκούν (ας πούμε αν παρασύρει πέντε ο καθένας), στο τέλος στο σχολείο θα κυκλοφορούν εύκολα εκατό. Οι άτακτοι αυτοί έχουν την ικανότητα να πολλαπλασιάζονται γρηγορότερα απ' όσους μπορείς να πιάσεις. Και πάντα θα νικούν. Το νησί μας έκανε «επιτροπές παραβατικότητας», μέσα και έξω απ' το σχολείο, διαθέτει ταλαιπωρημένους σύμβουλους που δεν προλαβαίνουν ούτε δύο να δουν τη μέρα, τέλος πάντων το σύστημα προσπαθεί, αλλά πάντα χάνει. Και θα συνεχίζει να προσπαθεί για πάντα. Τέλος, η κατηγορία των άτακτων ποτέ δεν θα πολεμήσει για τα συμφέροντα του σχολείου, ούτε θα χτίσει τίποτα. Η δουλειά τους είναι, αντίθετα, να καταστρέφουν, να καίνε και να βρίζουν. Όταν ηρεμούν, ανάβουν κανένα τσιγαράκι στην αυλή, για να συνεχίσουν το έργο τους τη νύχτα ζωγραφίζοντας γεννητικά όργανα έξω από τους καθηγητικούς συλλόγους.

Η άλλη κατηγορία ξένων στο κυπριακό σχολείο είναι οι πολλά καλοί μαθητές, του 18 ας πούμε (όχι οι άριστοι), που όταν πάνε σπίτι τους είναι απελπισμένοι που η θεολόγος τους έβαλε εργασία να αντιγράψουν στο τετράδιό τους το Πάτερ Ημών, και μετά να το γράψουν δίπλα στα εντελώς νέα ελληνικά. Τα παιδιά αυτά είναι πολλά. Αντιλαμβάνονται πολύ γρήγορα το ανούσιο πολλών εργασιών που τους βάζουν στο σπίτι και τους τρώνε τον πολύτιμο, ελεύθερο χρόνο τους. Αλλά, επειδή είναι καλοί μαθητές, καταφέρνουν στο τέλος να κρύψουν και να καταπιούν την απελπισία τους. Τέλος πάντων το δουλεύουν, με την απέραντη στήριξη της οικογένειας, αλλά και των άλλων, των πιο λογικών δασκάλων τους.

Μια άλλη κατηγορία ξένων στο κυπριακό σχολείο είναι οι πραγματικοί ξένοι, αυτοί με διαβατήρια άλλων χωρών δηλαδή. Το κυπριακό σχολείο τους ονομάζει «αλλόγλωσσους» και δουλεύει πολύ γι' αυτούς. Έχει μάλιστα και ειδικά τμήματα αλλόγλωσσων. Πολλοί από αυτούς δεν μιλούν καθόλου ελληνικά, και μπαίνουν κατευθείαν στην πρώτη γυμνασίου, ας πούμε. Οι… «μαθητές με μεταναστευτική βιογραφία», σε κάθε κυπριακό σχολείο νιώθουν αληθινά και βαθιά ξένοι. Συνήθως κάνουν παρέα μεταξύ τους, οι Βούλγαροι με τους Βούλγαρους, οι Ρουμάνοι με τους Ρουμάνους. Πολύ δύσκολα θα κάνουν παρέες με Κύπριους μαθητές. Τα σχολεία προσπαθούν να βοηθήσουν όσο μπορούν, μα ποτέ δεν τα καταφέρνουν αληθινά. Πολλά σχολεία μάλιστα δεν διαθέτουν ειδική αίθουσα γι' αυτά τα παιδιά, και ο καθηγητής που τους κάνει μάθημα ελληνικής γλώσσας υποφέρει. Μάλιστα, κάποιοι συνάδελφοί του καθηγητές δεν του επιτρέπουν, ή του κάνουν τη ζωή δύσκολη, επειδή μπήκε στην τάξη τους. Η τάξεις στα κυπριακά σχολεία δεν ανήκουν στους δασκάλους και στους καθηγητές, αλλά στο ίδιο το σχολείο, γι' αυτό δεν βλέπουμε καθηγητές της οικιακής οικονομίας, ας πούμε, να χρησιμοποιούν την τάξη τους για να κοιμούνται μέσα τα βράδια. Αυτή λοιπόν η κατηγορία των αληθινά ξένων, παρ' όλες τις προσπάθειες του συστήματος να κάνει όσα μπορεί, παραμένει προς το παρόν στο περιθώριο.

Ξένοι στο κυπριακό σχολείο είναι και όσοι το επισκέπτονται. Αν έχουν άδεια ή ραντεβού, είναι λίγο ξένοι, αν δεν έχουν άδεια, πολύ. Αυτοί είναι οι γονείς, συγγενείς και παιδιά των καθηγητών, επιθεωρητές, μαθητές του ίδιου του σχολείου αλλά που έφυγαν πέρσι και πάνε για να πούνε κανένα γεια. Αυτοί πάντα προκαλούν κάποια αναστάτωση. Ίδια αναστάτωση δεν προκαλούν οι τοπικοί ιερείς, ή οι πλασιέ των καντίνων, γι’ αυτό δεν πρέπει να εκληφθούν ως ξένοι.