Αναπόφευκτα, αυτές τις μέρες, παρακολουθούμε και συγκρίνουμε τι γίνεται εντός και εκτός Κύπρου για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Μετράμε και συγκρίνουμε πόσοι ασθενούν, πόσοι πεθαίνουν, πόσοι αναρρώνουν. Αναλύουμε στατιστικά και «επιδόσεις» μεταξύ της τάδε και της δείνα χώρας και της Κύπρου, προσπαθώντας να κατανοήσουμε την καμπύλη εξέλιξης του γεγονότος και σε ποιο σημείο επ’ αυτής βρισκόμαστε. Αντίστοιχα, μετρούμε το ποσοστό της κρατικής παρέμβασης σε σχέση με το ΑΕΠ και αναλύουμε τα όντως ορθά και αναγκαία μέτρα που λαμβάνουμε για να μετριάσουμε τις οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης. Είναι όμως η συγκριτική προσέγγιση αρκετή για να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις της σε κάθε κοινωνία και οικονομία;
Όχι, δεν είναι. Αρχίζοντας από το επίπεδο ετοιμότητας, επειδή ήδη επιδιώχθηκε να περάσει, από κάποιους, το μήνυμα ότι «και άλλες μεγαλύτερες χώρες δεν ήταν έτοιμες». Και είναι σωστό. Δεν ήταν έτοιμες. Και το πληρώνουν. Αυτό, όμως, που δεν πρέπει να ξεχνάμε, όσες συγκρίσεις αν-ετοιμότητας και αν κάνουμε, είναι ότι άλλες οι αντοχές της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κίνας, των ΗΠΑ και της Αγγλίας και άλλες των Μπαρμπέιντος, του Παναμά και της Κύπρου.
Είτε αναφερόμαστε σε ανθρώπινες ζωές είτε σε οικονομικές επιπτώσεις, αλλιώς θα αντέξει το κόστος η Ισπανία και αλλιώς η Κύπρος. Αλλιώς θα επηρεάσουν την Ιταλία των 60 εκατομμυρίων οι 5, 10, 20 χιλιάδες θάνατοι και αλλιώς οι 100, 500, 1000 θάνατοι την Κύπρο, που ευχόμαστε και εργαζόμαστε όλοι για να μην προκύψουν. Αλλιώς θα αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ τις ελλείψεις, π.χ. αναπνευστήρων, που έχουν την υποδομή για να τους κατασκευάσουν και αλλιώς η Κύπρος που πρέπει αναγκαστικά να τους εισαγάγει. Αλλιώς θα χειριστεί το επαναλαμβανόμενο κλείσιμο των νοσοκομείων της η Ιταλία και αλλιώς η Κύπρος. Αλλιώς θα αντεπεξέλθει η Κίνα στη μείωση 9% του ΑΕΠ της και αλλιώς η Κύπρος.
Και τούτο επειδή η ποσοστιαία σύγκριση δεν είναι πάντα και παντού αντιπροσωπευτική της σοβαρότητας της επίπτωσής της. Ένα άσχετο παράδειγμα, αλλά εύκολο για να γίνει κατανοητό το επιχείρημα, είναι η επίπτωση μιας οποιασδήποτε οριζόντιας και επίπεδης μείωσης στα εισοδήματα. Αλλιώς θα επηρεάσει την καθημερινότητα κάποιου που κερδίζει ένα εκατομμύριο ευρώ τον χρόνο μια περικοπή 10% και αλλιώς εκείνου που κερδίζει 10 χιλιάδες. Τα 1000 ευρώ που αποκόπτονται από τον δεύτερο έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην καθημερινή του ζωή από τα 100 χιλιάδες που αποκόπτονται από τον πρώτο. Με άλλα λόγια, η ανθεκτικότητά τους απέναντι στην ίδια ποσοστιαία ζημιά είναι διαφορετική. Έτσι και στην περίπτωσή μας. Το μικρό μας μέγεθος «μεγεθύνει» τη ζημιά. Πώς, λοιπόν, αντιμετωπίζουμε το μικρό μας μέγεθος και τις περιορισμένες δυνατότητές μας;
Συνεργαζόμενοι πρώτα μεταξύ μας με θεσμοθετημένο και στρατηγικά στοχευμένο τρόπο. Η κυβέρνηση εξήγγειλε μέτρα και υιοθέτησε πολιτικές στοχεύοντας στην ανάσχεση του ιού αλλά και στη συγκράτηση των οικονομικών επιπτώσεων στηρίζοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ελπίζουμε, όσον αφορά τις επιχειρήσεις, μόνο τις υγιείς και βιώσιμες. Ανάλογα, ο ιδιωτικός τομέας, κάνοντας αρχή από τις τράπεζες, καλείται να ενεργήσει ώστε να διοχετεύσει τη στήριξη που θα λάβει στην άμβλυνση των επιπτώσεων σε όλη την κοινωνία. Δεν είναι ώρα για κέρδος, αλλά για τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση των ζημιών.
Ως εκ τούτου, παρουσιάζεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για αναθεώρηση του μηχανισμού σύμπραξης μεταξύ κράτους και ιδιωτικού τομέα σε κάθε κλάδο δραστηριότητας. Ουσιαστικά μια μορφή ευρύτερης και θεσμοθετημένης συνεργασίας «Public-Private Partnership», όπως επιβάλλουν οι συνθήκες. Που θα είναι διαφορετική από τα όσα ξέρουμε επειδή θα είναι στρατηγικά στοχευμένη να διαχειριστεί τις υφιστάμενες επιπτώσεις της κρίσης, αλλά και να αλλάξει εκ βάθρων τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε, ώστε να γίνουμε όσο ευέλικτοι και αποδοτικοί θα μπορούσε να μας είχε καταστήσει το μικρό μας μέγεθος, για να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την επόμενη κρίση.
Για να το πετύχουμε, χρειάζεται να μάθουμε από τα κενά των ενεργειών που έγιναν την προηγούμενη αλλά και αυτή τη φορά, έστω και αν υπάρχουν διαφορές. Η αρχή πρέπει να γίνει με την υιοθέτηση ευφάνταστων πολιτικών απασχόλησης και ενίσχυσης της παραγωγής στη βάση νομοθετικών ρυθμίσεων που να διευκολύνουν την αγορά υπηρεσιών, τις δημόσιες συμβάσεις, προσφορές, απασχόληση και αλληλοϋποστήριξη ιδιωτών και δημοσίου. Μια πολιτική δημόσιας - ιδιωτικής σύμπραξης που να ξεπερνά τη σφαίρα των μεγάλων δημοσίων έργων και να αγγίζει κάθε τομέα που μπορεί να αγγίζει. Σε συνθήκες πραγματικής διαφάνειας και αυστηρού ελέγχου και στη βάση ποιοτικών και όχι μόνο λογιστικών κριτηρίων κόστους και φθηνότερου πλειοδότη.
Σε αυτή την προσπάθεια, χρειάζεται να έχουν ρόλο και λόγο όλοι οι κοινωνικοί εταίροι, εργοδότες, εργοδοτούμενοι και κράτος. Αφού θα χρειαστεί να βάλουν πλάτη, με εξωστρεφή διάθεση και ειλικρινή πρόθεση συνεργασίας για αμοιβαίο και διαρκές όφελος. Αν, αντί αυτού, ταμπουρωθεί ο καθένας πίσω από τη διασφάλιση έωλα παγιωμένων κεκτημένων και στενών εργασιακών, επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων, στο τέλος θα επικρατήσουν οι επιτήδειοι και οι τυχοδιώκτες. Τόσο της οικονομίας όσο και της πολιτικής. Με αποτέλεσμα, να ξανασυζητούμε, αν ζήσουμε μέχρι τότε, τα ίδια και χειρότερα κατά την επόμενη μεγάλη κρίση που θα έρθει σίγουρα.
* Οικονομολόγου
Nα μην επικρατήσουν οι επιτήδειοι και οι τυχοδιώκτες

Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.