Πολιτική ισότητα από άλλη σκοπιά

Με αφορμή ένα απόσπασμα από τη χριστουγεννιάτικη εγκύκλιο του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, θυμήθηκα κάποιες συζητήσεις γύρω από τις συνενώσεις δήμων και κοινοτήτων αλλά και γύρω από τη συμμετοχή της ΑΗΚ στο μετοχικό κεφάλαιο της κρατικής ΕΤΥΦΑ (Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου).
Μεταξύ άλλων, ο Αρχιεπίσκοπος έγραψε ότι (για μια αποδεκτή λύση πρέπει να ισχύσει το) «ένας άνθρωπος, μία ψήφος. Είναι αδιανόητο το 18% να επιβάλλεται στο 82% και να παραλύει το κράτος». Το αν είναι ή όχι αδιανόητο να λειτουργήσει στην Κύπρο η πολιτική ισότητα και να διασφαλιστεί η αποτελεσματική συμμετοχή της μειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων, με παράλληλο μηχανισμό επίλυσης διαφορών, ώστε να διασκεδαστούν οι φόβοι της τ/κ κοινότητας ότι για όλα θα αποφασίζουν οι Ελληνοκύπριοι, είναι μια μεγάλη συζήτηση.

Αυτό που ήθελα να επισημάνω είναι ότι μια διευρυμένη έννοια της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων, η οποία δεν θα στηρίζεται μόνο στην αριθμητική δύναμη των επιμέρους οντοτήτων ενός σχήματος, είναι πιο εύκολο να γίνει κατανοητή και αποδεκτή αν αποσυνδεθεί από το Κυπριακό. Μιλώντας με στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης για τις συνενώσεις, άκουσα με ενδιαφέρον κάποιους που εκπροσωπούν μικρούς ή μικρομεσαίους δήμους αλλά και κοινότητες να διερωτούνται αν στο πλαίσιο συνένωσής τους με έναν σαφώς μεγαλύτερο δήμο θα χάσουν ουσιαστικά κάθε δυνατότητα αποτελεσματικής συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων από το δ.σ. του νέου δήμου. Ρωτούσαν με αγωνία οι άνθρωποι: Ναι, να ενωθούμε (π.χ. με το Παραλίμνι, τη Λακατάμια, την Πάφο, τα Λατσιά, τη Λάρνακα, κ.λπ.) αλλά ποιος μας εγγυάται ότι στο τέλος εμείς, ως μικρότερος δήμος ή κοινότητα, θα επηρεάζουμε έστω και μία απόφαση, αφού θα είμαστε μόνιμα η μειοψηφία;». Και ναι, κάποια από τα τοπικά στελέχη υποστήριζαν τότε και υποστηρίζουν και σήμερα ότι πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα, ώστε κατά τη λήψη των αποφάσεων τα μικρότερα συνιστώντα μέρη των νέων δήμων (δημοτικά διαμερίσματα) να μπορούν να επηρεάζουν αποφάσεις. Έστω μερικές αποφάσεις. Κάποιοι άλλοι είπαν ότι η συμμετοχή στο δ.σ. ενός νέου δήμου δεν θα πρέπει να εξαρτάται μόνο από τον αριθμό των μονίμων κατοίκων-ψηφοφόρων, αλλά και από τον αριθμό των επισκεπτών ολόχρονα και, επίσης, από τη συμβολή της κάθε συνιστώσας στον συνολικό προϋπολογισμό, ανεξαρτήτως πληθυσμού.

Κάτι ανάλογο λέχθηκε από κάποια στελέχη της ΑΗΚ για τη συμμετοχή του οργανισμού στην ΕΤΥΦΑ με 43 εκατ. ευρώ για το 30% των μετοχών. «Ναι, αλλά θα βάλουμε τόσα λεφτά χωρίς να έχουμε ρόλο στις αποφάσεις;», διερωτούνται. «Θα έχετε τον ρόλο που αντιστοιχεί στο 30%» είναι η απάντηση. «Όχι, αγαπητέ, αν μας θέλουν να συμμετάσχουμε, όπως αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο, πρέπει με κάποιο τρόπο να μας διασφαλίσουν και ρόλο στις αποφάσεις», ήταν ο αντίλογος.
Προφανώς, όταν μιλάμε για πιο… χειροπιαστά συμφέροντα από το Κυπριακό (αν είναι δυνατό να υπάρχει κάτι πιο συγκεκριμένο από την ειρηνική συμβίωση και την άρση της κατοχής) είναι πιο πιθανό να κριθεί δίκαιη και λογική η συνειδητή ενίσχυση του ρόλου και του λόγου της μειοψηφίας.