Ανασχηματισμός δεν σημαίνει φως

Με το Κυπριακό επί της ουσίας κλειστό τουλάχιστον μέχρι τον Μάιο, όλοι έχουν πλέον επικεντρωθεί στον ανασχηματισμό. Οι επικείμενες αλλαγές στο Υπουργικό παρουσιάζονται από την κυβέρνηση ως εξέλιξη που θα της επιτρέψει να λειτουργήσει καλύτερα και να «φουλάρει» για μεταρρυθμίσεις. Και από τους υπόλοιπους (πολίτες και ΜΜΕ) ως φως στην άκρη του τούνελ. Αγωνιούν για το πότε θα γίνουν, ποια θα είναι η έκτασή τους, λες και το μόνο που βρίσκεται μεταξύ της χώρας και της κανονικότητας είναι τα άτομα του Υπουργικού. Σε ποιον βαθμό όμως ένας ανασχηματισμός –ακόμα και ευρείας έκτασης– μπορεί να διαφοροποιήσει την εικόνα, κυρίως όμως την ουσία αυτής της διακυβέρνησης;

Η κυβέρνηση βρίσκεται στη γωνία το τελευταίο διάστημα για σημαντικούς λόγους, εικόνας και ουσίας. Οι χειρισμοί στο Μοντ Πελεράν και το Κραν Μοντανά, οι συνεχείς αμφιταλαντεύσεις, η εκτός λογικής κόντρα που άνοιξε με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ (η οποία αποτυπώνεται σε κάθε έκθεσή του), κάθε νέα του πρόταση που ερχόταν να αναιρέσει κάθε προηγούμενη, έχουν φέρει το Κυπριακό στο χειρότερό του σημείο και έχουν πλήξει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία της, οδηγώντας παράλληλα στην απώλεια της απαραίτητης ελπίδας πάνω στην οποία είχε χτίσει την εκλογή της. Στην οικονομία η αρχική διόρθωση των αριθμών έχει εδώ και καιρό επισκιαστεί από την αποτυχία της κυβέρνησης να αναστρέψει τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης για τον μέσο άνθρωπο, σε συνδυασμό με αριθμό ενεργειών που έδειξαν ως πρώτιστο στόχο να έχουν την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων παρά τη γενικότερη οικονομική ανάκαμψη (διοχέτευση χρήματος προς συγκεκριμένες ομάδες με πολιτικές αποφάσεις, Ακάμας), τη συνέχιση μια διαχείρισης που συντηρεί πολίτες δύο ταχυτήτων (η οποία επιβεβαιώθηκε και από τη συμφωνία με τους υπαλλήλους του ημιδημόσιου τομέα καθιστώντας τους προνομιούχους και στο ΓεΣΥ), τον τρόπο που η κυβέρνηση διαχειρίστηκε τον Συνεργατισμό, την πλήρη απαξίωση που επιχειρήθηκε του πορίσματος, έχουν επίσης τσαλακώσει το αφήγημά της.

Επιπλέον, μέσα από τις καθημερινές αποκαλύψεις που φέρουν τη χώρα να φιγουράρει σε όλα τα μεγάλα διεθνή Μέσα, πρώτα με τις αναφορές στην Κύπρο (που προϋπήρχαν) ως κέντρο ξεπλύματος βρόμικου χρήματος και με τους χειρισμούς στο θέμα των διαβατηρίων, έχει εμπεδωθεί ανάμεσα στην κοινωνία η εικόνα μιας κυβέρνησης που κινείται στην καλύτερη ανάμεσα σε γκρίζες ζώνες. Μια εικόνα που έχει γιγαντωθεί από το γεγονός ότι στο επίκεντρο των αναφορών βρίσκεται το «πρώην» δικηγορικό γραφείο του Προέδρου, δημιουργώντας την αίσθηση ύπαρξης διαφθοράς και διαπλοκής στο υψηλότερο επίπεδο. Ότι η διαχείριση δεν ήταν αποτέλεσμα λαθών αλλά μιας συνειδητής επιλογής να εξυπηρετηθούν συμφέροντα οικογενειακά και φίλων, ανεξαρτήτως κόστους για τη χώρα. Σ’ όλα αυτά ήρθαν να προστεθούν το τελευταίο 10ήμερο η αποκάλυψη για τις παρακολουθήσεις και το πόρισμα-καταπέλτης για τον θάνατο του 15χρονου, χτίζοντας στην εικόνα πλήρους αποτυχίας του κράτους.

Σ’ αυτό το κράμα ανικανότητας, διαφθοράς, διαπλοκής αλλά και έπαρσης που εκπέμπει η κυβέρνηση προτάσσεται ως απάντηση ο ανασχηματισμός. Πώς όμως θα μπορούσε να αποτελέσει απάντηση; Μήπως το ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε πορεία οριστικοποίησης των τετελεσμένων είναι αποτέλεσμα ενεργειών του Υπουργικού; Είναι, μήπως, αποτέλεσμα επιδόσεων των υπουργών που η οικονομία διατηρεί όλες τις παθογένειες που την οδήγησαν στη χρεωκοπία. Οι μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε και τόσο έχει ανάγκη η χώρα, τους υπουργούς έβρισκαν ως ανάχωμα; Στις αναφορές των μεγαλύτερων διεθνών Μέσων είναι δικηγορικά γραφεία υπουργών που πρωταγωνίστησαν; Όσες ευθύνες κι αν καταλογίσει κάποιος στην Αστυνομία για το βαν και τους δημόσιους λειτουργούς για αμέλεια στον θάνατο του 15χρονου, όσες ευθύνες κι αν κατανέμει στους αρμόδιους υπουργούς, μπορεί η εικόνα αυτή της απόλυτης αποτυχίας του κράτους να μην φέρει την υπογραφή του;

Δεν είναι ο Πρόεδρος (προσωπικά) που την τελευταία εξαετία αμφισβητώντας κάθε έννοια αλληλεγγύης και ίσης μεταχείρισης ενέδωσε σε κάθε παράλογο συντεχνιακό «θέλω». Που παρακάμπτοντας αρμόδιες υπηρεσίες πέρασε από το Υπουργικό περίεργες (τουλάχιστον) απαιτήσεις επιχειρηματιών. Που διατήρησε τις σκανδαλώδεις εκκλησιαστικές «προσβάσεις» στην παιδεία και παντού, εξαφανίζοντας σε μία μέρα τα αρχαία από οικόπεδα της Εκκλησίας και σπεύδοντας να ικανοποιήσει αίτημα του Αρχιεπισκόπου για έκδοση διαβατηρίου στον Μαλαισιανό; Ποιο άλλο στέλεχος της κυβέρνησης στάθηκε με τόση συνέπεια απέναντι στον ορθολογισμό και το κοινό συμφέρον; Όσα πρόσωπα, όσες φορές κι αλλάξουν, τι μπορεί να διαφοροποιηθεί από τη στιγμή που το αφήγημα, οι προθέσεις, οι στόχοι, οι πρακτικές, η έπαρση παραμένουν;

Και τελικά τι θα μπορούσε να αλλάξει ακόμα κι αν ανασχηματιζόταν ολόκληρη η κυβέρνηση (όπως έγραψε ένας φίλος), συμπεριλαμβανομένου και του Προέδρου; Σε ποιο σημείο και ποιο κομμάτι αυτού του πολιτικού συστήματος έπεισε ότι μπορεί να ηγηθεί της προσπάθειας ανασυγκρότησης της χώρας; Μήπως αυτή η μανία να στηριχθεί αυτό το χρεωκοπημένο σύστημα επιδείχθηκε μόνο από την παρούσα κυβέρνηση; Η διατήρηση με κάθε κόστος του δικαιώματος στο ασυμβίβαστο που επιτρέπει στον Πρόεδρο να περνά κανονισμούς από τους οποίους θησαυρίζει η οικογένεια και οι φίλοι του, είναι σπουδή δική του μόνο; Δεν επεκτείνεται σε βουλευτές που νομοθετούν ως εκπρόσωποι των γραφείων τους; Ποιο κόμμα πίεσε όλο αυτό το διάστημα για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις; Ποιο έδειξε πρόθεση έστω να πειράξει «κεκτημένα», να ενοχλήσει ιερές αγελάδες; Δεν είναι όλα τα κόμματα που, με την κυβέρνηση να ενδίδει σε κάθε συντεχνιακό «θέλω», φώναζαν για περισσότερα; Οδηγώντας τον μέσο πολίτη σε βάναυσες προσαρμογές για να μείνουν απείραχτες οι κρατικές δομές;

Ο ανασχηματισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει ως φως. Ούτε να φέρει το οτιδήποτε καινούργιο. Διότι το καινούργιο απαιτεί σχέδιο, σύγκρουση με το παλιό, ικανό και ηθικό πολιτικό δυναμικό, παιδεία σε σύγχρονες ράγες. Κάτι που δεν φαίνεται να υπάρχει ούτε εντός κυβέρνησης ούτε εκτός αυτής.