Ο διάδοχος του Πούτιν το 2024 θα είναι ο Μεντβέντεφ ή ο Πούτιν;

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν μιλώντας στο «Saturday News» για το θέμα «Διαδοχή», απάντησε με μισόλογα στο στυλ «θα παρακολουθήσουμε τους κυβερνήτες και άλλους αξιωματούχους -ποιος πετυχαίνει- και αφήνει να νοηθεί ότι με κάποια ομάδα θα καθορίσουν τον διάδοχό του. Ο Ντμίτρι Ορέσκιν, πολιτικός αναλυτής λέει: «Το ζήτημα του διαδόχου τίθεται σήμερα, για να έχει χάσει τη σημασία του. Όσο πλησιέστερα θα φτάνουμε στο 2024, τόσο επουσιώδες θα είναι το ερώτημα». Θα είναι πολύ δύσκολο για τον Πούτιν να βρει έναν διάδοχο ή ο διάδοχος να ονομαστεί Βλαντιμίρ Πούτιν. Υπάρχουν δύο παράγοντες, ένας από αυτούς ψυχολογικός, που συνδέεται με τη βαθιά δυσπιστία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Γιέλτσιν, ο οποίος, παρ' όλο που ήταν πολύ φιλόδοξος και πεινασμένος για εξουσία, είχε δήθεν το «ιστορικό όραμα» της χώρας. Κατάλαβε, όμως, ότι η χώρα δεν τον χρειαζόταν πλέον και δεν μπορούσε να κερδίσει νέες εκλογές. Παρεμπιπτόντως, ο Πούτιν, ως διάδοχός του, συμπεριφέρθηκε άψογα: δεν έκανε τίποτα κακό ούτε με τον Γιέλτσιν προσωπικά ούτε με τα μέλη της οικογένειάς του.

Μπορεί ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν να εμπιστευτεί κανέναν; Ίσως, να μην πιστεύει ότι θα τον εξασφαλίσουν οι υποσχέσεις. Ξέρει τους υπαλλήλους του πάρα πολύ καλά. Κατανοεί ότι, μόλις χάσει τα μέσα προστασίας του κράτους, ο καθένας μπορεί να τον κατηγορήσει, ανεξάρτητα, δίκαια ή άδικα. Φυσικά, παίζει ρόλο και η οργάνωση της κάθετης εξουσίας. Κάτω από τον Γιέλτσιν υπήρξε ένας διαχωρισμός των εξουσιών. Υπήρχε ένα κοινοβούλιο, το οποίο είχε προβλήματα με τον Γιέλτσιν, υπήρχε ένα περισσότερο ή λιγότερο ανεξάρτητο Συνταγματικό Δικαστήριο, με το οποίο επίσης συγκρούστηκε ο Γιέλτσιν, υπήρχε ένα Ανώτατο Δικαστήριο, ένας ανεξάρτητος Τύπος, δηλαδή, δεν υπήρχε ένας ηγέτης που είχε τον απόλυτο έλεγχο. Μετά το 1993, το κοινοβούλιο αποφάσισε να απελευθερώσει τα συλληφθέντα μέλη του προηγούμενου κοινοβουλίου και όταν ο εισαγγελέας υπέγραψε την απόφαση αυτή, ο Γιέλτσιν αναγκάστηκε να την δεχθεί. Όταν ήθελε να απολύσει τον γενικό εισαγγελέα, το κοινοβουλίο δεν του επέτρεψε να το πράξει. Πλέον, ο Πούτιν είναι ο επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας και των νομοθετικών, δικαστικών και στρατιωτικών αρχών, ορίζει επίσης την ιδεολογία. Κατανοεί καλά ότι καμία απόφαση του δικαστηρίου δεν είναι δυνατή χωρίς τη συγκατάθεσή του. Κανένα δικαστήριο, κοινοβούλιο, Τύπος, εισαγγελία δεν θα προστατεύσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Θα είναι αδύναμος και ανυπεράσπιστος. Και αν ο διάδοχός του κρίνει απαραίτητο να «παραδώσει» τον προκάτοχό του, για παράδειγμα, προκειμένου να εδραιώσει τις σχέσεις με τη Δύση, τότε κανείς δεν θα βοηθήσει τον Πούτιν.

Ο Σεργκέι Μάρκοφ, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Μελετών λέει: «Νομίζω ότι το ζήτημα του διαδόχου του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι πλέον πιο σχετικό στη Δύση, που έθεσε τέλος στον Πούτιν και επέλεξε τη στρατηγική στραγγαλισμού της Ρωσίας με κυρώσεις μέχρι το 2024, όταν θα γίνει η εκλογή νέου Προέδρου. Προφανώς, στη Δύση αναμένουν ότι μέχρι στιγμής οι κυρώσεις θα κάνουν τη δουλειά τους, ο μαινόμενος πληθυσμός και οι ολιγάρχες θα αναγκάσουν τον Βλαντιμίρ Πούτιν να βρει έναν διάδοχο που θα εκσυγχρονίσει τη χώρα και θα κάνει παραχωρήσεις στη Δύση. Αυτό είναι το λεγόμενο «ιρανικό μοντέλο», το οποίο η Δύση θεωρεί πολύ επιτυχημένο, οι πενταετείς πιέσεις των κυρώσεων οδήγησαν τη χώρα υπό την ηγεσία του Χασάν Ρουχάνι για να προβεί σε πυρηνική συμφωνία. Προσπαθούν να εφαρμόσουν την ίδια στρατηγική όσον αφορά τη Ρωσία». Υπάρχει, όμως, και η «μονοκαναλική προσωπική επιλογή» του διαδόχου του Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτό το πρόγραμμα λειτούργησε κάτω από τον Γιέλτσιν, ο οποίος πραγματικά επέλεξε τον Πούτιν. Υπάρχουν και άλλα μοντέλα. «Η μετάβαση σε συλλογική ηγεσία με κρατικό συμβούλιο και επικεφαλής του κράτους, οπόταν ο ρόλος του Πούτιν θα είναι από τους κύριους. Θυμάμαι ότι μετά από τον θάνατο του Στάλιν, ήταν ακριβώς ένα τέτοιο όργανο στο πρόσωπο του πολιτικού γραφείου που κυβερνούσε το κράτος, αν και ο Χρουτσιόφ γρήγορα το μεταμόρφωσε σε όργανο προσωπικής εξουσίας».

Για σχεδόν 20 χρόνια, ο Βλαντιμίρ Πούτιν βρίσκεται στην ηγεσία του ρωσικού κράτους και θα μείνει στην ιστορία ως ένας πετυχημένος ηγέτης. Το θέμα της διαδοχής έχει τεθεί ολοένα και πιο συχνά και ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα απαντήσει σε μια από τις γραμμές επικοινωνίας με τον λαό. Ποιος θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος μετά τον Πούτιν; Ο Πούτιν, κατά παράδοση, απέφυγε άμεση απάντηση και είπε ότι «εξετάζει αυτό το ενδεχόμενο, αλλά ο ρωσικός λαός θα λάβει την τελική απόφαση». Προφανώς, ακόμη και αν ο Πούτιν έχει ήδη αποφασίσει για έναν διάδοχο, το όνομά του δεν θα αποκαλυφθεί και θα ανακοινωθεί την τελευταία στιγμή. Ωστόσο, οι ειδικοί προσπαθούν ήδη να συντάξουν έναν κατάλογο πιθανών υποψηφίων για τον διάδοχό του. Οι αναλυτές, πάντως, αποφεύγουν την ονοματολογία για να αποφευχθεί δημόσια απήχηση και να προκληθεί αποσταθεροποίηση και «αυτό θα μετατρέψει τον Πούτιν στην ‘κουτσή πάπια’ που μπορεί να καθορίσει τον διάδοχό του».

Ντμίτρι Μεντβέντεφ

Ο σημερινός πρωθυπουργός της Ρωσίας Μεντβέντεφ έχει ήδη καταφέρει να γίνει Πρόεδρος και είχε υποστήριξη από τον Πούτιν. ‘Όμως, ορισμένοι πολιτικοί επιστήμονες τον θεωρούν ως απίθανο υποψήφιο για άλλη προεδρική θητεία και ο νέος διάδοχος του Πούτιν για την προεδρία, πιθανότατα, θα είναι επιλεγμένος από τον κύκλο των ανθρώπων που προσβλέπουν στον Όλυμπο της διακυβέρνησης της χώρας. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, δεν «βλέπουν» ούτε τους Βαλεντίνα Μετβιέντκο και Σεργκέι Σόιγκου, οι οποίοι είναι επίσης εξέχοντες Ρώσοι πολιτικοί και κρίθηκαν ως πιθανοί διάδοχοι του Πούτιν. Άλλοι πολιτικοί επιστήμονες συμφωνούν ότι εάν ο Πούτιν επιλέξει έναν κληρονόμο για τον εαυτό του, πρέπει να είναι ένα άτομο 20 ετών νεότερος από τον σημερινό Πρόεδρο.

Αλεξέι Ντούμιν

Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, ειδικοί εκτιμούν ιδιαίτερα τις πιθανότητες διαδοχής στον κυβερνήτη της περιοχής Tula, Αλεξέι Ντούμιν. Εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε τμήμα της υπηρεσίας ασφαλείας του Πούτιν και μάλιστα ήταν και ο προσωπικός του βοηθός, για κάποιο διάστημα, ενώ εργάστηκε ως αναπληρωτής υπουργός Άμυνας και αναπληρωτής επικεφαλής της GRU. Πιστεύεται ότι ακριβώς οι δυνάμεις που υποτάχθηκαν στον Ντούμιν έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία, για την οποία έγινε ακόμα πιο αγαπητός από τον σημερινό Πρόεδρο. Από το 2016, ο Dyumin είναι ο κυβερνήτης της περιοχής Tula, η οποία θεωρείται ένα είδος προετοιμασίας για τη μεγάλη πολιτική. Για την «Πολιτική της Μεγάλης Κοινωνίας και της Νέας Προσδοκίας». Ο Ντιούμιν είναι μόνο 46 ετών.

Σεργκέι Σαπιάνιν

Η προσωπικότητα του σημερινού δημάρχου της Μόσχας προσελκύει τον Πούτιν. Πρώτον, έχει μια αρκετά καλή φήμη ως εκτελεστικός επιχειρηματίας που είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά συγκεκριμένα καθήκοντα. Δεύτερον, ο Σαπιάνιν έχει ήδη κάποια εμπειρία στην πολιτική , παρ' όλο που η νίκη του στις τοπικές εκλογές δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή. Τρίτον, είναι σαφώς σεβαστός από τον Ρώσο Πρόεδρο, από τα χείλη του οποίου δεν έχουν διατυπωθεί ποτέ παρατηρήσεις. Και παρ' όλο που ο Σαπιάνιν δεν είναι τόσο νέος, τον θεωρούν χαρισματικό.

Αλεξέι Κούτριν

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών. Ο Αλεξέι Κούτριν έχει από καιρό συμπεριληφθεί στα ανώτατα γραφεία, ενώ είναι ακόμα γεμάτος δύναμη για να φτάσει στην υψηλότερη κρατική θέση. Ωστόσο, εάν κοιτάξετε προσεκτικά το προφίλ και την πορεία του Κούτριν, θα δούμε τη στενή του σχέση με τους «νέους μεταρρυθμιστές» της δεκαετίας του '90, οι δραστηριότητες των οποίων είχαν ήδη σταματήσει τη χώρα. Ο Πούτιν θέλει αυτήν την επανάληψη; Ποιος να ξέρει!

Αλεξέι Σολόβ

Οικονομολόγος, αναλυτής. Σπούδασε σε ειδικό πανεπιστήμιο και στη συνέχεια στο Εθνικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Ντόνετσκ με πτυχίο Οικονομικών, μεταπτυχιακό και εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως ερευνητής σε ένα από τα ινστιτούτα της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας. Παράλληλα, έλαβε ένα δεύτερο πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης στη φιλοσοφία και στις θρησκευτικές σπουδές. Έχει εξειδίκευση σε θέματα άμυνας και Ph.D στα οικονομικά. Είναι προικισμένος. Μέχρι τότε μεσολαβούν οι βουλευτικές εκλογές για τα μέλη της Δούμα τον Σεπτέμβριο και ήδη το κυβερνών κόμμα έχει σοβαρά προβλήματα αξιοπιστίας.

*Μόσχα, Πάνος Ιγνατίου