Ένα οφειλόμενο ευχαριστώ στον Χρήστο Στυλιανίδη (και μια προτροπή)

Τον Χρήστο Στυλιανίδη τον γνώρισα πριν 10 χρόνια όταν ήμουν στην «Καθημερινή». Κάθε συνέντευξη μαζί του ήταν μια μακρά συζήτηση. Με συμφωνίες, διαφωνίες, πάντα όμως με επιχειρήματα. Το ίδιο και κάθε συνάντηση. Ήταν από τους ελάχιστους που μπορούσαν να συζητήσουν για πολιτική. Από τους πολύ λίγους που είχαν κάτι να πουν όταν οι άλλοι σιωπούσαν. Που επέλεγαν τα επιχειρήματα όταν οι υπόλοιποι απλώς επαναλάμβαναν τα συνθήματα. Σε βαθμό που πολλές φορές ήταν λες και αποτελούσε -για την πολιτική σκηνή της χώρας- ξένο σώμα.

Η εκλογή του ως ευρωβουλευτή το 2014 -κερδίζοντας στο νήμα τον Λευτέρη Χριστοφόρου- έμοιαζε ως μετατόπιση στο φυσικό του περιβάλλον. Ενώ η επιλογή του Προέδρου κάποιους μήνες αργότερα να τον διορίσει στη θέση του Επιτρόπου φάνταζε ως η φυσιολογική εξέλιξη μιας «υποσχόμενης» πορείας. Η απόδειξη ότι η χώρα έκανε στροφή. Γύριζε σελίδα. Η επιλογή του αποδείχθηκε ιδανική. Οποιοσδήποτε συνομιλούσε με Ευρωπαίους αξιωματούχους μπορούσε να αντιληφθεί ότι η παρουσία του ξεπέρασε τις προσδοκίες. Επιβεβαιώνοντας όσους θεωρούσαν ότι για την Κύπρο ο Χρήστος Στυλιανίδης ήταν πολυτέλεια. Βοηθήθηκε και από τις συγκυρίες. Ο ρόλος του αποδείχθηκε πολύ πιο κομβικός απ’ ό,τι κάποιοι ανέμεναν όταν αναλάμβανε το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. Ανταποκρίθηκε όμως σε αυτές. Ως επίτροπος Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας, κλήθηκε να διαχειριστεί (και το έπραξε με επιτυχία) σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις όπως η επιδημία του Ebola και το μεταναστευτικό. Σχεδίασε, προώθησε και πέτυχε τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας (rescEU), ενός υπερεξοπλισμένου κέντρου επιχειρήσεων για αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, συμβάλλοντας παράλληλα στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων πυροσβεστικών μέσων σε κάθε κράτος μέλος. Ο μηχανισμός rescEU καταγράφεται ανάμεσα στα 20 σημαντικότερα επιτεύγματα της Επιτροπής Γιούνκερ (2014-19). Στην έδρα της ΕΕ έβλεπαν στο πρόσωπο του κάποιον που θα μπορούσε να αναλάβει ένα ακόμα ισχυρότερο χαρτοφυλάκιο και ρόλο την επόμενη πενταετία. Εξ ου και η απόφαση του Νίκου Αναστασιάδη να μην προτείνει την ανανέωση της θητείας του αποτέλεσε τεράστια έκπληξη. Ποια σοβαρή κυβέρνηση θα απομάκρυνε έναν κατά γενική ομολογία επιτυχημένο επίτροπο που η ίδια είχε προτείνει; Έναν επίτροπο που σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ «έκανε περήφανη και την Κύπρο και όλους τους Ευρωπαίους πολίτες» και ο οποίος «μέσα από το χαρτοφυλάκιο του συνέβαλε καταλυτικά στο πως η ΕΕ λειτουργεί με αλληλεγγύη και εντός και εκτός Ευρώπης»; Χωρίς καν να αποτελέσει τη μία εκ των δύο εναλλακτικών όπως ψιθυριζόταν το τελευταίο διάστημα;

Κάποιοι χρεώνουν την απόφαση για αποκλεισμό του Χρήστου Στυλιανίδη στην ύπαρξη εδώ και καιρό μιας υποβόσκουσας κόντρας μεταξύ των δύο ανδρών για τον τρόπο που ο Νίκος Αναστασιάδης διαχειρίστηκε το Κυπριακό. Άλλοι στην προσπάθεια του ΔΗΣΥ να ισορροπήσει μεταξύ αντίρροπων δυνάμεων στο κόμμα. Απλώς ήταν η σειρά της Στέλλας Κυριακίδου. Για όσους όμως γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις, η απόφαση αυτή βασίστηκε στην ενόχληση του Προέδρου από την άρνηση του Χρήστου Στυλιανίδη να προσφέρει κάλυψη στην κυβέρνηση στις ευρωπαϊκές αντιδράσεις για τα χρυσά διαβατήρια. Καθόλου τυχαίο δεν ήταν το ρεπορτάζ του «Φ» που έγραφε πως «προβλημάτιζε η επικοινωνία του επίτροπου σε συνεχή βάση με την κυβέρνηση». Κάτι που φάνηκε και με την επιλογή της Στέλλας Κυριακίδου. Άτομο με πλούσιο μεν κοινωνικό έργο, που ουδέποτε όμως του άσκησε οποιαδήποτε κριτική, είτε στο Κυπριακό είτε στα οικονομικά, είτε ακόμα σε ζητήματα γενικότερης πολιτικής επειδή απλώς ποτέ δεν είχε (καταγραμμένες) θέσεις.

Η πραγματικότητα είναι ότι η πρωτοφανής επιλογή Νίκου Αναστασιάδη να αποκλείσει τον Χρήστο Στυλιανίδη (αλλαγή επιτρόπου, χωρίς να αλλάξει κυβέρνηση, ουδέποτε υπήρξε στα χρονικά), ήταν και πάλι η φυσιολογική εξέλιξη μιας πορείας. Όπως ήταν το 2014 η επιλογή του. Επιβεβαίωσε την οριστική στροφή απ’ όσα συνόδευαν την υποψηφιότητά του έξι χρόνια πριν, και την ολοκληρωτική σύγκρουση με τις προσδοκίες που αυτή καλλιέργησε. Σηματοδοτώντας παράλληλα την ήττα και περιθωριοποίηση του προοδευτικού κομματιού του κόμματος και την πλήρη επικράτηση του συντηρητικού. Είναι ξεκάθαρο ΔΗΣΥ δεν είναι οι Κληρίδης, Κασουλίδης, Στυλιανίδης. Δεν είναι καν και αυτοί (όπως ήταν μέχρι το 2014). ΔΗΣΥ είναι πλέον ο Βίκτωρας Παπαδόπουλος, ο Πρόδρομος Προδρόμου, ο Λουκάς Φουρλάς. Και υπενθυμίζοντας ότι οι ικανοί σε αυτή τη χώρα έχουν ημερομηνία λήξης, ενώ η φαυλότητα και ο καιροσκοπισμός είναι αιώνια.

Αυτή όμως η απόφαση ανοίγει και ένα παράθυρο. Η απομάκρυνση του Χρήστου Στυλιανίδη από την Επιτροπή θα μπορούσε να σημάνει και την ένταξή του στο πραγματικό πολιτικό πεδίο, γεμίζοντας ένα τεράστιο κενό. Να διεκδικήσει, μ’ ένα κομμάτι της κοινωνίας, τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις, αλλαγές στους θεσμούς, στον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Να κατατάξει τη Δεξιά εκεί που αδυνατούν να την τοποθετήσουν οι Αναστασιάδης και Αβέρωφ. Αξιοποιώντας το πολιτικό κεφάλαιο που έκτισε στην Ευρώπη. Ακροατήριο υπάρχει. Άλλωστε ο Αβέρωφ σε μια από τις πολλές αντιφατικές του δηλώσεις τελευταίως κατέγραψε και μια πραγματικότητα: Ο Χρήστος Στυλιανίδης έκανε περήφανη την Κύπρο και τους Ευρωπαίους πολίτες.

Εκεί θα δοκιμαστεί πραγματικά. Και εκεί θα κριθεί.

antopoly@cytanet.com.cy