Η σοβαρότερη εξέταση της μεικτής εκλογής

Οι ευρωεκλογές είναι μια εξέταση και για τις δύο πλευρές. Αλλά πιο πολύ για τους Ελληνοκύπριους. Για εκείνους που υποστηρίζουν ότι οι εκλογές πρέπει να διεξάγονται μεικτές και όχι χωριστά σε περίπτωση οποιασδήποτε λύσης στο νησί. Αυτή είναι μία από τις σημαντικότερες διαφορές ανάμεσά μας με εκείνους που υποστηρίζουν τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας στον νότο. Και εμείς υποστηρίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία. Αλλά δεν μπορούμε να δεχτούμε τη διεξαγωγή μεικτών εκλογών μέσα στην υφιστάμενη πολιτική δομή. Ακόμα είναι πολύ ισχυρός ο εθνικισμός εδώ. Δεν ψηφίζει εύκολα ένας Ελληνοκύπριος έναν Τουρκοκύπριο και ένας Τουρκοκύπριος έναν Ελληνοκύπριο. Αν ξεπεραστούν τα τείχη του εθνικισμού, τότε σύμφωνοι. Τότε γίνεται. Μπορούμε να τις διεξάγουμε μεικτές. Μπορούμε να ψηφίζουμε στις ίδιες κάλπες. Αλλά, δυστυχώς, ακόμα δεν φτάσαμε σε εκείνη την ωριμότητα. Οι Ελληνοκύπριοι που διαθέτουν την πολιτική υπεροχή δεν θα αφήσουν τους Τούρκους να τους πάρουν αυτό που έχουν σε μια μεικτή εκλογή. Γι’ αυτό λέω ότι αυτές οι εκλογές είναι μια εξέταση. Κατά τις προηγούμενες εκλογές ανοίξαμε λίγο αυτό το σάβανο. Ως ανεξάρτητος υποψήφιος πήρα κοντά στις δύο χιλιάδες ψήφους από Ελληνοκύπριους. Και αυτό ήταν το υψηλότερο ποσοστό ψήφων που πήρε μέχρι σήμερα ένας Τουρκοκύπριος από Ελληνοκύπριους. Δεν μπορώ να ξέρω τι θα γίνει στις προσεχείς εκλογές. Αυτήν τη φορά είμαστε έξι υποψήφιοι Τουρκοκύπριοι. Στο νέο ψηφοδέλτιο υπάρχουν ελληνοκυπριακά πολιτικά κόμματα και εμείς. Αναμφίβολα είμαστε όλοι Κύπριοι. Αλλά είμαι περίεργος πόσοι μας αξιολογούν ως τέτοιους.

Δεν συμπεριλαμβάνεται σε αυτήν την εξέταση η τοποθέτηση ενός Τουρκοκύπριου υποψηφίου στο ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ. Δηλαδή, δεν μπορεί να αποτελέσει ένδειξη για μια μεικτή εκλογή το αν θα κερδίσει ή αν δεν θα κερδίσει ένας Τουρκοκύπριος υποψήφιος από το ψηφοδέλτιο ενός ελληνοκυπριακού κόμματος. Στο τέλος είναι ένα ελληνοκυπριακό κόμμα. Μια έδρα που θα μπορούσε να κερδηθεί χάρη σε αυτό το κόμμα μόνο «μπάλωμα» θεωρείται. Δεν θεωρείται ισότητα με τους Τουρκοκύπριους. Ή δεν σημαίνει ότι θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν Τουρκοκύπριοι την ίδια επιτυχία σε μια μεικτή εκλογή εκλογή. Το μπάλωμα σε ένα ελληνοκυπριακό κόμμα μήπως δεν θυμίζει μπάλωμα των Τουρκοκυπρίων ως μειονότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία; Το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να δώσει ελπίδα για μια μεικτή εκλογή στο μέλλον είναι το αποτέλεσμα που θα πετύχει το Κίνημα Γιασεμί σε αυτήν την εκλογή. Αυτή είναι η ουσιαστική εξέταση. Άλλωστε, μόνο η επιτυχία του κόμματος θα μπορούσε να κλονίσει το στάτους κβο στο νησί. Τα πράγματα δεν θα αλλάξουν διαφορετικά.

Ο Αναστασιάδης μίλησε για «δανεικές ψήφους». Τι σημαίνει δανεική ψήφος; Έτσι θεωρεί τις ψήφους που θα πάνε στο ΑΚΕΛ από τους Τουρκοκύπριους! Δανεικές! Ε, και εμείς ζητάμε ψήφους από τους Ελληνοκύπριους. Μήπως είναι δανεικές και οι ψήφοι που θα μας δώσουν οι Ελληνοκύπριοι; Είμαστε πολίτες τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά οι ψήφοι που θα πάρουμε ο ένας από τον άλλον θεωρούνται δανεικές; Δηλαδή, είμαστε και εντός και εκτός αυτής της εκλογής! Τι δουλειά είναι αυτή; Εξ όσων καταλαβαίνω, στο μυαλό του Αναστασιάδη ακόμα γυρίζουν τα δύο χωριστά κράτη. Δεν θέλει να αναμείξει τις τουρκικές και τις ελληνικές ψήφους. Αν η ψήφος του Τούρκου προς τον Έλληνα είναι δανεική, είναι δανεική και η ψήφος του Έλληνα προς τον Τούρκο!

Νομίζω ότι η ελληνοκυπριακή διοίκηση δεν ήθελε να αναμείξει καθόλου τους Τουρκοκύπριους σε αυτές τις εκλογές. Αλλά δεν θα μπορούσε να αντιταχθεί στα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μήπως μπορούμε να συμμετάσχουμε στις βουλευτικές εκλογές στον νότο; Για να μπορέσει να συμμετάσχει κάποιος υπάρχει ο όρος της διαμονής στον νότο για ορισμένο χρονικό διάστημα. Και αυτό έγινε εφικτό μόνο με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οι ευρωεκλογές είναι η μόνη μεικτή εκλογή στην Κύπρο που μπορούν να ψηφίσουν μαζί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Αν η τουρκική πλευρά, που διαθέτει ογδόντα μία χιλιάδες ψηφοφόρους, αφήσει τα γινάτια και συμμετάσχει σε αυτές τις εκλογές θα πάρει άνετα δύο ακόμα και τρεις έδρες. Η ελληνοκυπριακή πλευρά φαίνεται βέβαιη ότι δεν θα το κάνουν ποτέ αυτό οι Τουρκοκύπριοι. Και πάλι όμως υπάρχουν ένας κρυφός φόβος και μια αμφιβολία. Ίσως γι’ αυτό ο Αναστασιάδης μιλάει για «δανεικές μεταλλαγμένες ψήφους». Ή ας κοπιάσει να μας εξηγήσει ο ίδιος τι θέλει να πει. Να μην ρίχνει μια πέτρα και να φεύγει για την Ιορδανία και τη Γεωργία…

Ναι, αυτή η εκλογή είναι μια εξέταση. Μια εξέταση που θα δείξει πόσο συμφιλιωμένοι είναι οι Ελληνοκύπριοι με τους Τουρκοκύπριους. Αλλά αυτή η εξέταση δεν μπορεί να μετρηθεί με τη στάση έναντι σε έναν Τουρκοκύπριο υποψήφιο που έγινε μπάλωμα σε ένα ελληνοκυπριακό κόμμα. Επιπλέον, όλοι ξέρουν για ποιους λόγους έγινε υποψήφιος αυτός ο Τουρκοκύπριος από εκείνο το κόμμα. Μήπως οι Τουρκοκύπριοι ψηφοφόροι είναι ενισχύσεις που θα τρέξουν προς βοήθεια; Ας πούμε ότι εμείς θα τους σώσουμε από την κακή κατάσταση στην οποία περιήλθαν. Εμάς ποιος θα μας σώσει;
Αν αυτό ήταν ένα κοινό πολιτικό μέτωπο στο οποίο συναντιόντουσαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, θα το καταλάβαινα. Αλλά ούτε αυτό υπάρχει. Ο Τουρκοκύπριος υποψήφιος ζητά ψήφους τονίζοντας ότι είναι ακομμάτιστος σάμπως και δεν έχει τίποτα κοινό με εκείνο το κόμμα. Έτσι είναι. Αν δεν πει ότι είναι ακομμάτιστος ο άνθρωπος που πριν από ορισμένο χρονικό διάστημα έλεγε «ας βγάλουμε τα άπλυτά τους στη φόρα», τι άλλο να κάνει…