* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο ένθετο «ΓΗΠΕΔΟ»
της εφημερίδας «ΠΟΛΙΤΗΣ» (έκδοση Κυριακής 24/3)
Όλοι πρέπει να συμφωνούν ότι η ψυχολογία παίζει σημαίνοντα ρόλο στην καθημερινότητα και τις δραστηριότητές μας και κατά συνέπεια και στο ποδόσφαιρο. Ωστόσο, όταν αναφερόμαστε στον παράγοντα ψυχολογία συνήθως προσεγγίζουμε το θέμα επιφανειακά ξεχνώντας τους ψυχολογικούς μηχανισμούς που δρουν υπόγεια. Έτσι, λοιπόν, πολύ συχνά, ενώ μια ομάδα μπορεί να βρίσκεται σε εξαιρετική ψυχολογική κατάσταση λόγω των συνεχόμενων επιτυχιών ή γιατί προπορεύεται στη βαθμολογία, βλέπουμε ότι στον κρίσιμο αγώνα που ακολουθεί οι ποδοσφαιριστές της διακατέχονται από ένα ανεξήγητο, για πολλούς, άγχος. Μάλιστα, δείχνουν να «καταρρέουν ψυχολογικά» από τη μια στιγμή στην άλλη. Ένα λοιπόν τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο Απόλλωνας, ο οποίος, ενώ κατά γενική ομολογία τα τελευταία χρόνια αποδίδει εξαιρετικό ποδόσφαιρο και φτάνει σε ευρείες νίκες, ακόμη και σε ντέρμπι, αδυνατεί στους κρίσιμους αγώνες να φτάσει στη νίκη ή ακόμη και στην ισοπαλία.
Γιατί λοιπόν ο Απόλλωνας, ενώ έχει την ευκαιρία να πλησιάσει περισσότερο τον τίτλο, δεν καταφέρνει να κάνει το μεγάλο βήμα; Γιατί ενώ σε σειρά αγώνων έχει πολύ καλή παρουσία, στους κρίσιμους αγώνες και ειδικά όταν έχει απέναντί του τον ΑΠΟΕΛ (μετράει μία νίκη και πέντε ήττες στα τελευταία έξι παιχνίδια) η απόδοσή του πέφτει κατακόρυφα και όταν δεχτεί γκολ αποσυντονίζεται εντελώς; Αυτό μπορεί να το ονομάσουμε «άγχος της επιτυχίας». Ας αναρωτηθούμε, λοιπόν, γιατί ενώ ο Απόλλωνας προηγείται στο σκορ απέναντι στον ΑΠΟΕΛ (αυτό συνέβη σε τέσσερις περιπτώσεις τα τελευταία δύο χρόνια) όταν δέχεται την ισοφάριση όλα σκοτεινιάζουν μπροστά του. Λάθος κοντρόλ από τους ποδοσφαιριστές όταν βρίσκονται σε επίκαιρη θέση, παντελής αποσυντονισμός, απουσία συγκέντρωσης και διάλυση των γραμμών (βγαίνουν για παράδειγμα όλοι επίθεση και αφήνουν αμαρκάριστους ποδοσφαιριστές). Αυτές οι συμπεριφορές είναι πιθανόν να έχουν ως βασική αιτία το ψυχολογικό βάρος για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Συγκρίνετε αυτές τις συμπεριφορές με άλλα παιχνίδια στα οποία ο Απόλλωνας προηγείται στο σκορ.
Τέτοιες αντιδράσεις μπορεί να γίνουν αντιληπτές ακόμη και στα μεγαλύτερα κλαμπ της Ευρώπης. Τι συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στο El Clasico; Η ιστορία άλλαξε άρδην την τελευταία 15ετία, με την Μπαρτσελόνα να νιώθει περισσότερο... οικοδέσποινα στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου». Οι «μπλαουγκράνα» έφτασαν τις έντεκα νίκες (κάποιες εξ αυτών ήταν και με μεγάλα σκορ) την τελευταία δεκαετία μέσα στην έδρα της Ρεάλ, η οποία μετρά μόλις τέσσερις. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί πως από τότε που λειτούργησε το γήπεδο της Ρεάλ, το 1947, η Μπαρτσελόνα μετρά σε αυτό 26 νίκες και οι 13, δηλαδή το 50%, έχουν έρθει τα τελευταία 15 χρόνια! Είναι τυχαίο; Ακόμη και στον πρόσφατο αγώνα κυπέλλου, ενώ η Ρεάλ ήταν εμφανώς ανώτερη, ηττήθηκε με 0-3. Ας αναρωτηθούμε γιατί η Ρεάλ, ενώ για τρία συνεχόμενα χρόνια κατακτούσε το Τσάμπιονς Λιγκ, σε αυτό το διάστημα δεν κατάφερε να νικήσει για το πρωτάθλημα την Μπαρτσελόνα στην έδρα της. Πιθανότατα τα αρνητικά αποτελέσματα να επηρέασαν τον εσωτερικό κόσμο των ποδοσφαιριστών, ασχέτως αν οι ίδιοι παίκτες τις ίδιες χρονιές έφταναν στην κορυφή της Ευρώπης. Είναι αυτονόητο ότι το άγχος ή το «ψυχολογικό βάρος» δεν κάνουν διακρίσεις. Μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους ακόμη και σε αστέρια του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Όπως είναι αυτονόητο ότι η ψυχολογία είναι μεταβαλλόμενος παράγοντας και κάποιες καταστάσεις μπορεί να αλλάξουν στο μέλλον…
