Τί μπορούμε να μάθουμε στην Κύπρο από το Brexit, αλλά και το Μακεδονικό; Και τα δύο θέματα ανήκουν στην τρέχουσα διεθνή επικαιρότητα, στην Κύπρο όμως τα προσπερνάμε. Όσο και να μην το θέλουμε βέβαια βρίσκονται ενώπιόν μας ως δύο πολιτικές επιλογές οι οποίες προσφέρονται για σχολιασμό. Αυτήν της Τερέζας Μέι η οποία διαπραγματεύεται το Brexit και αυτήν του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος καθοδηγεί τα πράγματα στην επίλυση του Μακεδονικού.
Το Brexit
To Brexit, δηλαδή η απόφαση των Βρετανών να φύγουν από την ΕΕ, θα έπρεπε να μας προβληματίσει; Για πολλούς λόγους, νομίζω ναι:
- Η έξοδος από την ΕΕ είναι αποτέλεσμα της ανικανότητας των Βρετανών εδώ και μερικές δεκαετίες να βρουν προσανατολισμό. Οι Βρετανοί από το 1973 εντάχθηκαν στην Ευρώπη, αλλά ποτέ δεν θέλησαν να εμβαθύνουν τη σχέση τους με αυτήν, παρά το γεγονός ότι ένας από τους πρώτους που την οραματίστηκαν ήταν ο Ουίνστον Τσόρτσιλ. Ήθελαν πάντα μια ΕΕ αλά καρτ για να τους επιτρέπετε α) άλλοτε να το παίζουν Ευρωπαίοι β) άλλοτε να λειτουργούν ως πρωτοπαλίκαρα των Αμερικανών β) και άλλοτε να καταφεύγουν σε έναν παραδοσιακό εθνικισμό, αυτόν της αναβίωσης της πολύχρυσης βρετανικής αυτοκρατορίας με αιχμή του δόρατος την Κοινοπολιτεία. Αυτή η αλλοπρόσαλλη πολιτική σήμερα φαίνεται ότι τους φέρνει στο χείλος του γκρεμού.
- Η έξοδος από την ΕΕ θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή της Μεγάλης Βρετανίας. Brexit ψήφισε η πλειοψηφία των Άγγλων και των Ουαλών. Δεν ακολούθησαν οι Σκωτσεζοι και οι Βορειοϊρλανδοί, ούτε καν το Γιβραλτάρ, απειλώντας ακόμα και με απόσχιση ώστε να παραμείνουν στην ΕΕ. Η ΕΕ βέβαια δεν μπορεί να διαμελίσει μια χώρα η οποία αποφάσισε δημοκρατικά να αποχωρήσει. Θα φύγουν λοιπόν όλοι οι Βρετανοί, αλλά στη συνέχεια κανένας δεν μπορεί να εμποδίσει καμιά κοινότητα η οποία διαφωνεί, να αποσχισθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο. Σε ό,τι αφορά μάλιστα τη Βόρειο Ιρλανδία, η λεγόμενη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής προνοεί ότι η κάτοικοί της σε περίπτωση αδιεξόδου δικαιούνται να προχωρήσουν σε δημοψήφισμα για παραμονή στη Βρετανία ή ένωσή τους με την Ιρλανδία. Με βάση τις δημοσκοπήσεις, σε περίπτωση που δεν επέλθει συμφωνία Βρετανίας –ΕΕ, οπότε η Βόρειος Ιρλανδία και η Ιρλανδία θα αποκτήσουν ξανά σκληρό σύνορο, τότε οι προτεστάντες κάτοικοι της Βορείου Ιρλανδίας είναι έτοιμοι να ζητήσουν ένωση με την καθολική Ιρλανδία.
Το Μακεδονικό
Σε αντίθεση με την πολιτική των Βρετανών, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας μαζί με τον πρωθυπουργό των Σκοπίων Ζάεφ αποφάσισαν να θέσουν τέλος σε μια εκκρεμότητα από το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Με οδηγό τη λεγόμενη Συμφωνία των Πρεσπών, οι δύο πρωθυπουργοί λύνουν τις μεταξύ των δύο χωρών διαφορές, με τη Βόρειο Μακεδονία να επιλέγει οριστικά και αμετάκλητα στρατόπεδο.
- Οι Σκοπιανοί, μετά από μια ιστορική περιπέτεια αιώνων, αρχικά κάτω από την οθωμανική κυριαρχία, μετά ως επαρχία της Γιουγκοσλαβίας και σήμερα ως μήλο της έριδος μεταξύ Ευρωπαίων και Αμερικανών από τη μια και Ρώσων από την άλλη, επέλεξαν το προφανές και συνάμα συμφέρον. Επέλεξαν να λύσουν τις διαφορές τους με την Ελλάδα εγκαταλείποντας τις αλυτρωτικές τους ανοησίες, αποκτώντας έτσι το δικαίωμα να ενταχθούν στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Με λίγα λόγια, επέλεξαν δημοκρατία, ευημερία και την ασφάλεια του ΝΑΤΟ, ακολουθώντας το παράδειγμα όλων των πρώην ανατολικών χωρών, ξεκινώντας από την Πολωνία, τις Βαλτικές Δημοκρατίες, τη Ρουμανία και τη γειτονική τους Βουλγαρία.
- Από την άλλη, ο Αλέξης Τσίπρας δεν δίστασε να αρπάξει τη σκυτάλη από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη που επιχείρησε να λύσει το Μακεδονικό τη δεκαετία του 1990 προχωρώντας με ρεαλισμό σε μια δύσκολη συμφωνία. Ξεκίνησε να συνομιλεί έχοντας ενώπιόν του τα Σκόπια που αναγνωρίζονται στα Ηνωμένα Έθνη ως FYROM (Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας), αλλά στην πράξη πέραν των 140 κρατών και όλα τα διεθνή ΜΜΕ να αναφέρονται στο κράτος αυτό ως «Μακεδονία». Διά της συμφωνίας τουλάχιστον κερδίζει πίσω τη Μακεδονία ως μέρος της ελληνικής επικράτειας και ιστορίας και αποδέχεται ως γεωγραφικό προσδιορισμό το όνομα Βόρειος Μακεδονία. Αποδέκτηκε βέβαια τους όρους μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα υπό τη διευκρίνιση ότι αυτές παραπέμπουν σε Νοτιοσλάβους και όχι στους αρχαίους Έλληνες Μακεδόνες.
Το συμπέρασμα
Οι χώρες παντού έχουν διαφορές. Και οι Βρετανοί είχαν προβλήματα με την ΕΕ και οι Σκοπιανοί και οι Έλληνες είχαν τα δικά τους προβλήματα. Οι Βρετανοί, αντί να τα επιλύσουν, επέλεξαν να κερδίσουν σε όλα, και τώρα κινδυνεύουν να τα χάσουν όλα. Ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε μια συμφωνία win–win. Η ζωή λέει ότι είναι προτιμότερο όλοι να κερδίζουν, υπό την προϋπόθεση ότι όλοι θα κάνουν προηγουμένως κάποιους συμβιβασμούς. Εμείς εδώ στην Κύπρο, αλήθεια, ποιο παράδειγμα θα ακολουθήσουμε; Της Τερέζας Μέι ή του Αλέξη Τσίπρα;
