Του Σωτήρη Κάττου*
Το κράτος δικαίου εδράζεται στον σεβασμό της αρχής της νομιμότητας και του δημοσίου συμφέροντος. Στηρίζεται επίσης σε αποτελεσματικούς θεσμικούς ελέγχους ως έκφραση της κοινωνικής βούλησης περιορισμού της αυθαιρεσίας των συμφερόντων που ενσωματώνονται και εκφράζονται από διάφορες κρατικές φράξιες, όπως π.χ. ο εκτελεστικός δομικός μηχανισμός. Η περίπτωση του δρόμου Πάφου-Πόλης αποτελεί μια κατ’ εξοχήν έκφραση και πολιτική πράξη της αλαζονείας των συμφερόντων με την πολιτική διαπλοκή που περικλείει και περιλαμβάνει όλο το φάσμα του κομματικού καθεστωτισμού. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που όλα τα κρατικοδίαιτα κόμματα τα έχουν βάλει με τον γενικό ελεγκτή για τη στάση του σε ό,τι αφορά το πιο πάνω έργο, καθότι στη βάση των στοιχείων που έχει παραθέσει δεν δικαιολογείται μια τέτοια εξωφρενική δαπάνη. Από τα στοιχεία που παραθέτει ο γενικός ελεγκτής, πρόκειται για έργο τοπικού χαρακτήρα. Προς άρση οποιασδήποτε παρανόησης, η στήλη από το 2008 είχε εκφράσει την αντίθεσή της για την υλοποίηση ενός τέτοιου δαπανηρού έργου καθότι, ενώ εκφράζει τοπικά οικονομικά συμφέροντα, καλείται η κοινωνία να επωμισθεί το κόστος κατασκευής του. Δηλαδή, πρόκειται κατ’ ουσία για ιδιωτικοποίηση του οφέλους και κοινωνικοποίηση του κόστους. Τότε η εκτίμηση των Δημοσίων Έργων ήταν γύρω στα 800 εκατ., ενώ σήμερα μας το παρουσιάζουν με ένα κόστος γύρω στα 280 εκατ.! Με πολιτική κουτοπονηριά μάς το πλασάρουν με τη μέθοδο της σαλαμοποίησης. Μας λένε ότι από τη Μεσόγη μέχρι το Στρουμπί, η πρώτη φάση δηλαδή, θα στοιχίσει μόνο 80 εκατ. Περίπου 10 εκατ. το χιλιόμετρο. Αν κάποιος ανατρέξει στα πληθυσμιακά μεγέθη της περιοχής, από τη Μεσόγη μέχρι τον Πωμό δεν ξεπερνούν τις 9.000 κατοίκους. Δηλαδή, θα κληθούμε όλοι οι υπόλοιποι και ιδιαίτερα εμείς οι ηλίθιοι Χωραΐτες, που δεν έχουμε «στράτες»-πλατείες, πάρκα και πεζόδρομους, να επιχορηγήσουμε την προστιθέμενη αξία κατά κεφαλή με το ποσό των 280.000.000/9.000 = 31.111,1 ευρώ, χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψη ο οικονομικός πολλαπλασιαστής και οι υπεραξίες της γης που θα προκύψουν, όταν οι φτωχοί στην κυπριακή κοινωνία από 120.000 το 2013 σήμερα είναι γύρω στις 240.000 σήμερα, τα δημόσια νοσοκομεία τα έχουν βάλει στον αναπνευστήρα και οι καρκινοπαθείς υποχρεώνονται να ταλαιπωρούνται με τα υπεραστικά λεωφορεία για τη θεραπεία τους, ενώ οι νεφροπαθείς της επαρχίας Αμμοχωστου βασανίζονται καθημερινά γιατί το κράτος τσιγκουνεύεται 5-6 χιλιάδες ευρώ ως ιατρικά επιδόματα, ενώ οι μισοί συνταξιούχοι ζουν στην ένδεια. Στην τελευταία του περιοδεία στην περιοχή, ο κατά τα άλλα ευαίσθητος κ. Αναστασιάδης απέφυγε να επισκεφθεί το ΓΝ Αμμοχώστου. Ο καθένας που διαθέτει στοιχειώδη λογική αντιλαμβάνεται πόσο πολιτικά, ηθικά και κοινωνικά διεφθαρμένα και κοινωνικοπαθή είναι τα κομματικά «καρκινικά» μορφώματα. Και όλα αυτά διότι οι μωροφιλόδοξοι μνηστήρες του προεδρικού θώκου προσκυνούν την παφίτικη εγωπάθεια και ιδιότυπη κερδοσκοπική νοοτροπία, ενώ ο νυν Πρόεδρος ευελπιστεί μέσω του δρόμου στη διαφοροποίηση της στάσης της πλειοψηφίας των Παφίων που τον αντιπαθούν και τον απαξιώνουν καθότι τον θεωρούν «πουλημένο» στους Τούρκους. Διακυβεύει, κατά την αντίληψή τους, τα συμφέροντά τους αν επιμένει στην αναζήτηση λύσης του Κυπριακού. Να μην μας διαφεύγει επίσης το γεγονός ότι στην περιοχή της Πόλης Χρυσοχούς υπάρχει μεγάλη ξενοδοχειακή υποδομή συμφερόντων της οικογένειας του υπουργού Οικονομικών κ. Χάρη Γεωργιάδη, μεγάλη ακίνητη περιουσία του προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αβέρωφ Νεοφύτου αλλά και συγγενικών του προσώπων, όπως και του επιχειρηματία και φίλου του κ. Νεοφύτου, κ. Νίκου Σιακόλα (Limni Project). Ο μη γένοιτο, όλος ο καβγάς για τον δρόμο είναι η γρήγορη μετάβαση τουριστών από το αεροδρόμιο της Πάφου προς την Πόλη σε 15-20 λεπτά, όταν τώρα όπως μας λένε χρειάζονται 45λεπτά. Όλα τ’ άλλα περί κοινωνικού έργου και άλλων ανοησιών είναι εκ του περισσού. Ουσιαστικά το έργο αυτό αποτελεί μια άνευ προηγουμένου σκανδαλώδη, αλόγιστη, καθαρή κερδοσκοπική δαπάνη που σφετερίζεται το δημόσιο συμφέρον και τα καλώς νοούμενα κοινωνικά ωφέλη. Στα δημόσια οικονομικά υπάρχει η αρχή «The Benefits Received Principle», σύμφωνα με την οποία ουσιαστικά αυτοί που απολαύουν του οφέλους επωμίζονται και το ανάλογο κόστος. Ο δρόμος αυτός καλύπτεται πλήρως από την πιο πάνω αρχή. Ο δρόμος αυτός, στη βάση του περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου του 2014 και των σχετικών του άρθρων, υποχρεώνει τον γενικό ελεγκτή να παρέμβει θεσμικά για την προστασία όχι μόνο της εσωτερικής νομιμότητας στη βάση του άρθρου 116 του Συντάγματος, αλλά και από τις υποχρεώσεις της ΚΔ απέναντι στην Οδηγία 2011/85/ΕΕ. Ο υπουργός Οικονομικών όπως και ο προϊστάμενός του, αλλά και το δημοκρατικά ελλειμματικό κομματικό καθεστώς είναι ωφέλιμο και χρήσιμο να γνωρίζουν αλλά και να αντιληφθούν ότι το άρθρο 167 του Συντάγματος υπόκειται στον έλεγχο των άρθρων 81(1)(2)(3), αλλά και των άρθρων 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88 και όλων των σχετικών εδαφίων τους, του περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου του 2014. Και καλά κάνουν να το χωνέψουν ότι δεν είναι υπεράνω του νόμου και δεν απολαύουν του προνομίου της απόκλισης και της εξαίρεσης από τη νομιμότητα. Το κύρος της νομιμότητας επαφίεται στη βούληση του γενικού ελεγκτή. Και εν ανάγκη να ζητήσει τη συνδρομή του γενικού εισαγγελέα.
Σε κάθε περίπτωση το πρότζεκτ αυτό δεν είναι στη βάση των υφιστάμενων αντικειμενικών κριτηρίων και του πλαισίου νόμου 2014, ούτε αναπτυξιακό, ούτε οικονομικό, ούτε κοινωνικό, ούτε ανταποδοτικό. Είναι, μέσα από τη σκανδαλώδη και αλόγιστη δαπάνη, μια κατ’ εξοχήν συλλογική και εκ νέου καθεστωτική προσπάθεια ενδυνάμωσης του επάρατου πελατειακού συστήματός της και της περαιτέρω ενίσχυσης της αυταρχικότητας των φορέων του.
*PhD Πολιτική Κοινωνιολογία
