Την κατέβασαν με τη βία από την άμαξά της, την μετέφεραν στην Εκκλησία που ονομαζόταν Καισάρειον, την γύμνωσαν εντελώς, της έσκισαν το δέρμα και έκοψαν τις σάρκες του σώματός της με κοφτερά κοχύλια μέχρι που ξεψύχησε, διαμέλισαν το σώμα της, έφεραν τα μέλη της σε ένα μέρος που ονομαζόταν Κίναρον και τα έκαψαν. Ο θάνατος της Υπατίας σηματοδοτεί, σύμφωνα με την Καθλίν Γουάιντερ, καθηγήτρια Φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Μίσιγκαν, το τέλος της κλασικής αρχαιότητας, ενώ για αιώνες οι επιστήμες σχεδόν θα σταματήσουν να εξελίσσονται, με την Ευρώπη να εισέρχεται στον σκοτεινό Μεσαίωνα. Η δολοφονία της φιλοσόφου από Παραβαλάνους, φανατικούς μοναχούς της Εκκλησίας του Αγ. Κυρίλλου της Ιερουσαλήμ, δε γνωρίζουμε μέχρι σήμερα αν, όπως υπονοούν πηγές της εποχής, είχε διαταχθεί από τον Κύριλλο. Από τα γραπτά του, πάντως, μαθαίνουμε ότι θεωρούσε τη φιλοσοφία «ελληνιστική βλακεία» και πως πίστευε ότι η γυναίκα «υποταγμένη και παραδομένη στην υπακοή προς τον Θεό, οφείλει να αφοσιώνεται στη γέννηση παιδιών». Ο Κύριλλος αγιοποιήθηκε και τιμάται στις 18 Ιανουαρίου. Τα γραπτά της Υπατίας καταστράφηκαν στην πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, αντλούμε ωστόσο πληροφορίες για το έργο της από σύγχρονούς της συγγραφείς. Έγραψε για την Αριθμητική του Διόφαντου, τον Αστρονομικό Κανόνα του Πτολεμαίου και τις Κωνικές Τομές του Απολλώνιου και ενδέχεται κομμάτια του έργου της να περιλαμβάνονται στις πραγματείες του πατέρα της, Θέωνα. Στην ιστορία των επιστημών για δεκαπέντε αιώνες είναι η μοναδική γυναίκα που συναντάμε και η πρώτη που δίδαξε δημόσια, αποτελώντας αδιαμφισβήτητο σύμβολο της ισότητας των φύλων, ούσα ταυτόχρονα και μάρτυρας της γνώσης. Δεν είναι εξάλλου λίγες οι φορές, μέχρι και σήμερα, που είναι η μόνη γυναίκα που αναφέρεται στην ιστορία της αστρονομίας και των μαθηματικών. Στην περίφημη «Εγκυκλοπαίδεια» που εξέδωσαν το 1751 ο Ντιντερό με τον Ντ΄Αλαμπέρ, η Υπατία εξυμνείται ως πρόδρομος του Διαφωτισμού, ενώ ο σύγχρονός της επιγραμματοποιός Παλλαδάς θα γράψει γι΄αυτήν στον «Ύμνο εις την Υπατίαν»: «Στην Υπατία, που στην λάμψη σου, στα λόγια σου κλίνω γόνυ και υψώνω το βλέμμα μου προς τον έναστρο ουρανό του πνεύματός σου. Γιατί προς τον ουρανό τοξεύει η πράξη σου, προς τον ουρανό οδηγεί των λόγων σου η ομορφιά, θεϊκή Υπατία. Ω συ των πνευματικών επιστημών υπέρλαμπρο αστέρι».
σημ: Περίληψη από το χθεσινό εξαιρετικό άρθρο στην lifo.gr