Η αβεβαιότητα για την ολοκλήρωση των εργασιών στο τερματικό υποδοχής φυσικού αερίου στο Βασιλικό, το οποίο με τη λειτουργία του θα τροφοδοτεί δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με το καύσιμο, τη μονάδα ισχύος 260 MW της Power Energy Cyprus (PEC), συμφερόντων του ομίλου Cyfield, και τη «μονάδα 6» της ΑΗΚ ισχύος 160 MW, οδηγεί σε εναλλακτικά σχέδια για τη λειτουργία των μονάδων. Αυτά τα εναλλακτικά σχέδια θα δώσουν και λύση στο πρόβλημα της επάρκειας, το οποίο ταλαιπώρησε τη φετινή χρονιά την Κύπρο.
Ειδικότερα, η PEC συζητά με τον κατασκευαστή των γεννητριών της μονάδας της, τη Siemens, για τη μετατροπή τους ώστε για ένα διάστημα έως δύο έτη να μπορούν να λειτουργήσουν με ντίζελ. Από την άλλη, και η ΑΗΚ θα βγει σε προσφορές για την ανάθεση μελέτης η οποία θα εξετάσει τη δυνατότητα ανάλογης μετατροπής στη «Μονάδα 6».
Η προσωρινή λύση που φέρνει στο τραπέζι η PEC λειτουργεί ως «γέφυρα» επάρκειας για το ηλεκτρικό σύστημα, την ώρα που το έργο φυσικού αερίου στο Βασιλικό παραμένει σε αβεβαιότητα και δεν προσφέρει ορατό ορίζοντα αξιοποίησης των ήδη εγκατεστημένων μονάδων συνδυασμένου κύκλου.
Στόχος ο Μάρτιος
Ο διευθύνων σύμβουλος της Power Energy Cyprus (PEC), συμφερόντων της Cyfield, Γιώργος Χρυσοχός, είπε στον «Π» ότι στόχος είναι να μπορέσουν να λειτουργήσουν τον προσεχή Μάρτιο.
«Πολύ σύντομα και εντός του 2026, πέραν από τη Μονάδα 6 της ΑΗΚ των 160MW, μια νέα ιδιωτική μονάδα ισχύος 260MW θα τεθεί σε λειτουργία, έστω και χωρίς το φυσικό αέριο αλλά με τη χρήση πετρελαίου, ενισχύοντας ουσιαστικά το ενεργειακό μας μείγμα και προσφέροντας μόνιμη ασφάλεια εφοδιασμού. Δηλαδή, έχει λυθεί το πρόβλημα της επάρκειας», είχε πει ο κ. Χρυσοχός στην τοποθέτησή του στην πρόσφατη γενική συνέλευση του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΣΑΗ), με την ιδιότητά του ως προέδρου του ΣΑΗ.
Ο κ. Χρυσοχός εκτίμησε ότι η μονάδα της PEC με τη χρήση ντίζελ θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια φθηνότερα από την ΑΗΚ, συνεισφέροντας και σε μια μικρή μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας. Η μονάδα της PEC θα λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα επηρεάσει και την τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας και τη ζήτηση από τους ιδιώτες προμηθευτές. Η λειτουργία της μονάδας της PEC ισχύος 260 MW θα προσφέρει στο σύστημα το 30% της συμβατικής παραγωγής. Η επένδυση της Cyfield έφτασε τα 200 εκατ. ευρώ και επιβαρύνθηκε λόγω της καθυστέρησης της εισαγωγής του φυσικού αερίου.
Η μονάδα των 260 MW συνδυασμένου κύκλου διαθέτει τρεις αεριοστρόβιλους και έναν ατμοστρόβιλο, με στόχο υψηλή απόδοση και χαμηλότερο κόστος καυσίμου. Πρόκειται για τον πρώτο ιδιωτικό συμβατικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής που σπάει το de facto μονοπώλιο παραγωγής της ΑΗΚ, με στόχο τη μείωση τιμών μέσω αποδοτικότητας και ανταγωνισμού.
ΑΗΚ και Δεκέλεια
Η μελέτη που θα αναθέσει η ΑΗΚ θα εξετάσει αν είναι συμφέρουσα η μετατροπή της «Μονάδας 6», συνυπολογίζοντας το κόστος και τις εκπομπές ρύπων, εξήγησε στον «Π» ο πρόεδρος της ΑΗΚ, Γιώργος Πέτρου.
Σε αυτή τη φάση για την ΑΗΚ προτεραιότητα αποτελεί η ανάθεση του έργου εκσυγχρονισμού του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στη Δεκέλεια. Ο κ. Πέτρου εξήγησε στον «Π» ότι ανεξάρτητα από τη λειτουργία, έστω και προσωρινά, των μονάδων φυσικού αερίου με ντίζελ, η Δεκέλεια πρέπει να αναβαθμιστεί για να αντιμμετωπιστούν τεχνικά ζητήματα ευστάθειας και βραχυκυκλωμάτων.
«Από το συγκρότημα του Βασιλικού δεν μπορούν να εξαχθούν περισσότερα από 850 MW», λέει ο κ. Πέτρου. Η ΑΗΚ εξετάζει δύο προσφορές, της ΤΕΡΝΑ και του ΑΒΑΞ, για την εγκατάσταση δύο ευέλικτων γεννητριών συνολικής ισχύος 80 μεγαβάτ, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τους υφιστάμενους έξι πεπαλαιωμένους και εξαιρετικά ρυπογόνους ατμολέβητες. Οι νέες γεννήτριες θα είναι γρήγορης εκκίνησης/απόκρισης με στόχο και την κάλυψη αιχμών ζήτησης σε συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ.
Οι οικονομικές προσφορές των δύο εταιρειών υπερβαίνουν το κονδύλιο που είχε υπολογίσει αρχικά η ΑΗΚ, με την Αρχή να εξακολουθεί να βρίσκεται σε διαβούλευση με τους προσφοροδότες. Ο κ. Πέτρου ανέφερε στον «Π» ότι η διαδικασία επιλογής βρίσκεται στο τελικό στάδιο και εκτίμησε ότι το αργότερο μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου είναι εφικτό να γίνει η κατακύρωση του διαγωνισμού. Η Δεκέλεια έλαβε ευρωπαϊκή παράταση λειτουργίας έως το 2029 με αντάλλαγμα σχέδιο εκσυγχρονισμού και συμμόρφωσης εκπομπών, σε συνάφεια με το εθνικό σχέδιο για μετάβαση σε φυσικό αέριο και ενίσχυση της αποθήκευσης ενέργειας. Οι παλιές μονάδες της Δεκέλειας χαρακτηρίζονται ανεπαρκείς/ρυπογόνες και δυσχεραίνουν τη συμμόρφωση με τους στόχους εκπομπών ρύπων, ενώ η έλλειψη ευελιξίας φέρνει απόρριψη ΑΠΕ και κίνδυνο εκ περιτροπής αποκοπών σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Το Βασιλικό
Σε ό,τι αφορά το έργο στο Βασιλικό, τη συνέχεια θα κρίνει η σειρά μελετών που θα υποβάλει η Technip στην ΕΤΥΦΑ, ο τεχνικός της σύμβουλος, για την κατάσταση των υφιστάμενων υποδομων και τον τρόπο ολοκλήρωσης του έργου.
«Εντός του επόμενου διμήνου θα έχουμε τις πρώτες εκτιμήσεις για το τι έχουμε σήμερα στο Βασιλικό. Αν δεν προκύψουν σοβαρά θέματα θα προχωρήσουμε σε προσφορές», είπε στον «Π» ο Γιώργος Πέτρου, ο οποίος είναι αντιπρόεδρος της ΕΤΥΦΑ. Η διαδικασία θα αφορά το σύνολο των εργασιών στο χερσαίο κομμάτι, που περιλαμβάνει και την τοποθέτηση των σωληνώσεων στην προβλήτα. Μέρος της διαδικασίας είναι και η συμπλήρωση του σχεδιασμού του έργου, ο οποίος δεν είναι πλήρης.