Σε περίοδο κλιματικής αλλαγής και κρίσης, απαιτείται μία ολοκληρωμένη προσέγγιση για τις πυρκαγιές, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και την πυρομετεωρολογία, δηλαδή την πρόγνωση εξάπλωσης πυρκαγιών και τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των πυρκαγιών και της ατμόσφαιρας. Είναι ένα πεδίο, στο οποίο η Κύπρος δεν έχει καλύψει μέχρι στιγμής σημαντικό έδαφος, ώστε, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών περιλαμβάνει τη σύζευξη - αλληλεπίδραση φωτιάς και ατμόσφαιρας, να χαράσσεται από τους αρμόδιους οποιαδήποτε αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης και αντιμετώπισης με την ενεργό συνεισφορά της μετεωρολογικής γνώσης. Ενδεικτικά, στην Κύπρο, την ώρα που εξελίσσεται μία μεγάλη πυρκαγιά, ο πυρομετεωρολόγος που βρίσκεται στο συντονιστικό κέντρο δεν έχει στη διάθεσή του εξειδικευμένα μετεωρολογικά συστήματα, για να προβλέπει με ακρίβεια την πορεία που θα έχει η φωτιά, ώστε επαρκώς να υποστηρίζει επιχειρησιακά τις υπηρεσίες πυρόσβεσης για την κατάσβεση αλλά και την Πολιτική Άμυνα για τις εκκενώσεις κοινοτήτων.
Επόμενο βήμα η ανάπτυξη κοινού μοντέλου
Σε προσπάθεια κάλυψης αυτού του σοβαρού κενού βρίσκεται αυτό το διάστημα η Μετεωρολογική Υπηρεσία Κύπρου, μέσα από τη συνεργασία που έχει από το 2022 με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία του Ισραήλ. Στο επίπεδο της πρόβλεψης ήδη η δεύτερη προσφέρει στην Κυπριακή Δημοκρατία δεδομένα επικινδυνότητας για πυρκαγιά επί κυπριακού εδάφους για τις επόμενες πέντε μέρες, όπως ανέφερε στον «Π» ο διευθυντής της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Κύπρου, Φίλιππος Τύμβιος. «Με έναν εξειδικευμένο δείκτη, ο οποίος έχει αναπτυχθεί στο Ισραήλ και είναι εξαιρετικά ακριβής», τόνισε. Πέρα από τα δεδομένα για ετοιμασία ενός αξιόπιστου πυρομετεωρολογικού δελτίου, το επόμενο βήμα αυτής της συνεργασίας, το οποίο συζητούν οι δύο πλευρές στην παρούσα χρονική στιγμή, αφορά την παροχή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο της πυρκαγιάς, ώστε να υποστηρίζονται επιχειρησιακά η Πυροσβεστική Υπηρεσία, το Τμήμα Δασών και η Πολιτική Άμυνα.
Σύμφωνα με τον κ. Τύμβιο, το θέμα αυτό συζητήθηκε στη συνεδρίαση που είχε την Τρίτη με τους ομολόγους του στις αντίστοιχες υπηρεσίες Ελλάδας και Ισραήλ. Στην ουσία έχουν τεθεί οι βάσεις συνεργασίας των τριών χωρών, ώστε με κοινούς πόρους να δημιουργήσουν ένα κοινό σύστημα πρόγνωσης για την εξάπλωση μιας πυρκαγιάς. «Αυτήν τη στιγμή το Ισραήλ είναι πιο μπροστά σε αυτό το θέμα από τις άλλες δύο χώρες και διαθέτει ήδη δικό του σύστημα, οπότε μπορεί να δώσει εμπειρογνωμοσύνη για να δημιουργηθεί ένα κοινό σύστημα. Ωστόσο χρειάζεται να προηγηθεί εξειδικευμένη εργασία για την κάθε χώρα ξεχωριστά», σημείωσε.
Στην πυρομετεωρολογία η Κύπρος δεν έχει μέχρι σήμερα καλύψει σημαντικό έδαφος, ώστε να χαράσσεται αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης και αντιμετώπισης πυρκαγιών με την ενεργό συνεισφορά της μετεωρολογικής γνώσης.
«ΙΚΑΡΟΣ 2»
Το μοντέλο αυτό θα είναι σημαντικό εργαλείο για λειτουργούς της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Κύπρου με ειδίκευση στην πυρομετεωρολογία, οι οποίοι είναι αρκετοί σε αριθμό, όπως διαβεβαίωσε ο κ. Τύμβιος. Είναι οι ίδιοι, οι οποίοι σήμερα στην πτυχή της πρόληψης αξιοποιούν, μεταξύ άλλων, και τα δεδομένα επικινδυνότητας για πυρκαγιά που παρέχει το Ισραήλ, για να εκδίδουν πυρομετεωρολογικά δελτία, τα οποία αποστέλλονται στην Πυροσβεστική, το Τμήμα Δασών και την Πολιτική Άμυνα, πρόσθεσε.
Το νέο κοινό σύστημα που θα αναπτύξουν η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ, θα δώσει εξειδικευμένα εργαλεία στον μετεωρολόγο, ο οποίος ήδη καλείται και βρίσκεται κατά την εκδήλωση μιας μεγάλης πυρκαγιάς στο συντονιστικό κέντρο, συγκεκριμένα κάθε φορά που ενεργοποιείται το σχέδιο «ΙΚΑΡΟΣ 2». Όπως παραδέχθηκε ο κ. Τύμβιος σήμερα αυτά τα εξειδικευμένα εργαλεία δεν υπάρχουν στη διάθεση του μετεωρολογικού λειτουργού και καταβάλλεται προσπάθεια να καλυφθεί αυτό το κενό μέσα από τη συνεργασία των τριών χωρών. Συμφωνήθηκε ότι η επόμενη τριμερής συνάντηση των επικεφαλής των μετεωρολογικών υπηρεσιών για το θέμα θα γίνει διά ζώσης.