Θάνος Μικρούτσικος: Θα βασιλεύει για πάντα «στου αιώνα την παράγκα»

Συμπληρώνονται σήμερα δυο χρόνια από το θάνατο του Θάνου Μικρούτσικου, ενός τεράστιου μουσικοσυνθέτη, που έφερε πιο κοντά στους όπου γης Έλληνες την ποίηση του Νίκου Καββαδία, του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, του Ναζίμ Χικμέτ, του Βολφ Μπίρμαν και του Μπέρτολντ Μπρεχτ.

Ο Μικρούτσικος θα βασιλεύει για πάντα «στου αιώνα την παράγκα», θα γράφει μελωδίες αιώνια «πάνω στο φτερό  του καρχαρία» και θα σιγοψιθυρίζουμε τα τραγούδια του όλοι εμείς, οι «πάντα γελαστοί και γελασμένοι».

Το ευρύ κοινό τον γνώρισε και τον αγάπησε μέσα από τη δουλειά του στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι. Εμβληματική μορφή της μουσικής συνεργάστηκε με κορυφαία ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του.  Το έργο του διεθνώς  αναγνωρισμένο, άνοιξε τον δρόμο για μια νέα εποχή.

Σε ένα μικρό αφιέρωμα στον σπουδαίο συνθέτη, θυμόμαστε τον Θάνο Μικρούτσικο μέσα από δικά του λόγια:

Για τον Σταυρό του Νότου:

«Το 1978-1979 βγάζω τον Σταυρό του Νότου. Από το 1981 και μετά αρχίζω να τα παίζω διαφορετικά, με αποτέλεσμα το κοινό να έχει μια άποψη ότι “τι γίνεται εδώ πέρα αυτό δεν έχει σχέση με τον Σταυρό του Νότου αλλά μας αρέσει πάρα πολύ”. Δηλαδή, η αρχική φόρμα που είχα στον Σταυρό του Νότου μου επέτρεπε κάθε πενταετία να παρουσιάζω τα ίδια τα ποιήματα εντελώς ανανεωμένα ρυθμικά, ενορχηστρωτικά, με ελεγχόμενους αυτοσχεδιασμούς, ακόμα και με διαφοροποίηση στη μελωδική γραμμή».

«Αυτό που προσέφερα εγώ στον Καββαδία πιστεύω ότι είναι η αποκάλυψη ενός άλλου προσώπου. Βεβαίως, υπάρχει το ταξίδι. Βεβαίως, υπάρχει ο ναυτικός. Βεβαίως, υπάρχει η θάλασσα. Αυτό όμως είναι το πεδίο πάνω στο οποίο ο Καββαδίας θέλει να αναπτυχθεί μια νέα φιλοσοφία που είναι η εξής: “Εσύ πιτσιρίκο, πρόσεξε, αν αξίζει τον κόπο που ήρθες σε αυτό τον κόσμο αξίζει για έναν λόγο: Για να φύγεις από αυτή τη βάρβαρη πραγματικότητα”. Αυτό το κατάλαβαν οι νέοι άνθρωποι».

Για τον Καββαδία:

«Βλέπετε πόσο διαχρονικό είναι. Να γράφει κάποιος το 1935 ή το 1938 ή το 1950 και αυτή τη στιγμή να ανάβουν αναπτήρες στη νεότατη γενιά, στην τρίτη γενιά. Ειλικρινά δεν αναφέρομαι στη δική μου συμβολή, αυτά δεν… Λέω ότι εκατοντάδες χιλιάδες δίσκοι πουλήθηκαν, μέσω της μουσικής πουλήθηκαν επίσης δεκάδες χιλιάδες βιβλία. Αν πείτε αυτά τα νούμερα στην Ευρώπη, δε θα σας πιστεύουν. Ότι δηλαδή πουλήθηκε τόσο πολύ η ποίηση. Βλέπετε, λοιπόν, πώς περνάει ο λόγος του Καββαδία στη νέα γενιά τόσο ευθύβολα. Είναι αυτή η απογείωση που στη σημερινή βαρβαρότητα ο νέος την έχει απόλυτα ανάγκη και την παίρνει από κάποιον που έγραψε 60-70 χρόνια πριν. Η δύναμη της ποίησης του και η δύναμη της διαχρονικότητας των στίχων του», είπε σε σχετικό ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ

Για τη σχέση του με τη μουσική:

«Μία ημέρα, το 1951, εγώ τεσσάρων χρονών επισκέφθηκα τη θεία μου στο νεοκλασικό της το οποίο σημειωτέον όπως όλα τα νεοκλασικά, είχε πολλές σκάλες. Της θείας μου είχε 62 σκαλιά. Το θυμάμαι γιατί της είχα πάει γλυκό του κουταλιού της γιαγιάς μου που έμενε περίπου 30 μέτρα μακριά και με περίμενε στο κεφαλόσκαλο, για να με ανεβάσει. Όταν την πλησίασα, με πήρε αγκαλιά και μου είπε: “Θανασάκη, σήμερα αποφάσισα να παίξω για σένα”, εκ των υστέρων έμαθα ότι είχε κλείσει τα πιάνα. Μου είπε αυτήν την κουβέντα και κάθισε στο πιάνο. Άρχισε να παίζει ένα κομμάτι που αργότερα έμαθα ότι ήταν Σούμπερτ.

Γυρίζει σε κάποια στιγμή προς το μέρος μου, και βλέποντάς με να την κοιτώ αποσβολωμένος, μου λέει “τώρα θα παίξεις εσύ”. Με καθίζει στο πιάνο και βάζει το δεξί μου χέρι στα πλήκτρα του. Από πάνω του, τοποθετεί το δικό της και αρχίζει να καθοδηγεί το κάθε μου δάχτυλο, ώστε να παίξει την αρχική μελωδία. Αυτήν την ηλεκτρική εκκένωση την οποία αισθάνομαι μέχρι σήμερα, 65 χρόνια μετά, τώρα που μιλάμε θεωρώ σημείο μηδέν της μουσικής μου. Από εκεί και πέρα, με πήρε η μουσική», σε συνέντευξη στο oneman.gr.





Για το ελληνικό τραγούδι:

«Να μην μπλέκουμε τα είδη. Το ελληνικό τραγούδι, τα τελευταία 70 χρόνια, για να μην πάω πιο πίσω, ξεκινάει με τον Τσιτσάνη, τον Χατζηδάκι, τον Θεοδωράκη. Συνεχίζει με τη γενιά στην οποία ανήκω, μεγάλα ονόματα όπως Ξαρχάκος, Σαββόπουλος, Μαρκόπουλος, ο μακαρίτης ο Λοΐζος, Μούτσης.

Συνεχίζει με τον ελεύθερο σκοπευτή και πολύ σπουδαίο Σταμάτη Κραουνάκη. Συνεχίζει με μεγάλους τραγουδοποιούς όπως ο Μαχαιρίτσας, οι Κατσιμιχαίοι, Πορτοκάλογλου, Μάλαμας, Τσακνής. Και μετά πάμε στην πιο νέα γενιά, Αλκίνοος, Θηβαίος, Πασχαλίδης, Δεληβοριάς και τέλος, έχουμε την πιτσιρικαρία του 2000 Χαρούλη, Μποφίλιου, τάδε και τάδε.

Αν σε αυτούς, προσθέσεις σπουδαίους στιχουργούς όλων των εποχών και σπουδαίους τραγουδιστές όλων των γενεών, έχεις ένα παζλ προσώπων που αφορούν ένα τραγούδι που ακουμπάει στην ελληνική κουλτούρα», σε συνέντευξη στο oneman.gr.

Για τους 7 Νάνους

«Όταν τους παίζω τους 7 Νάνους, ο κόσμος έχει ψευδαισθήσεις. Νομίζει ότι με βλέπει. Νομίζει ότι βλέπει το πιάνο. Θέλω να τους πω μέσα από την εκπομπή σου, ότι δεν βλέπουν εμένα και το πιάνο, νομίζουν ότι το βλέπουν. Γιατί από την ώρα που αρχίζω, εγώ έχω πάρει το πιάνο και ίπταμαι. Απλώς έρχομαι μετά για το χειροκρότημα», σε συνέντευξη στο RISE TV.