Μύθοι, προκαταλήψεις, φοβίες και πραγματικότητες για τα ζώα της Κύπρου (web tv)

Μύθοι και προκαταλήψεις υπάρχουν σε όλα τα μέρη του κόσμου και η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Πολλοί από αυτούς τους μύθους που κυκλοφορούν στον τόπο μας είναι αθώοι και δεν προκαλούν καμία ζημιά είτε τους πιστεύει ο κόσμος, είτε όχι. Όταν όμως οι μύθοι αυτοί αφορούν ζώα πολλές φορές έχουν καταστρεπτικές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα του τόπου μας. Αν και οι μύθοι αυτοί είναι παράλογοι, αρκετός κόσμος τους πιστεύει λόγω αμάθειας και προκατάληψης.

Οι κουκουβάγιες βρίσκονται στον στόχο μερικών μύθων φυσικά αδικαιολόγητων, οι οποίοι συνδέουν τα πουλιά αυτά με τον θάνατο. Συγκεκριμένα ένας από τους μύθους αυτούς λέει ότι εάν ακούσεις κουκουβάγια έξω από το σπίτι σου θα υπάρξει θάνατος μέσα στην οικογένεια, ενώ πολλά ακατοίκητα σπίτια όπου φωλιάζουν κυρίως ανθρωποπούλια θεωρήθηκαν ως στοιχειωμένα διότι τη νύχτα άκουγαν τις κραυγές των πουλιών.



https://www.youtube.com/watch?v=FA_RCHgSsPc



Φυσικά όλοι αυτοί οι μύθοι και οι προκαταλήψεις έχουν ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να φοβούνται και να σκοτώνουν τα πουλιά ή να καταστρέφουν τις φωλιές τους για να τα αναγκάσουν να φύγουν.

Οι κουκουβάγιες είναι νυκτόβια αρπακτικά πουλιά και πολύ ωφέλιμα για τη γεωργία, καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελείται από τρωκτικά τα οποία προκαλούν ανυπολόγιστες ζημιές στον άνθρωπο. Ένα ζευγάρι ανθρωποπούλια μαζί με τα μικρά τους καταναλώνει χιλιάδες αρουραίους και ποντικούς σε έναν χρόνο. Φανταστείτε τι τεράστιο πρόβλημα θα είχαμε με τα τρωκτικά αν δεν υπήρχαν αυτά τα πουλιά. Στην Κύπρο συναντάμε πέντε είδη από αυτά τα πανέμορφα αλλά και παρεξηγημένα πουλιά. Να σημειώσω ότι οι προκαταλήψεις αυτές για τις κουκουβάγιες δεν υπάρχουν μόνο στην Κύπρο αλλά και σε άλλες χώρες, όπως η Κένυα.

https://www.youtube.com/watch?v=6hpBhKtcUfE



Γενικά στην Κύπρο υπάρχει πολύ μεγάλη φοβία για τα φίδια, με αποτέλεσμα να τα σκοτώνουν όπου τα συναντούν. Φυσικά γι’ αυτό ευθύνονται οι παράλογοι και αναληθείς μύθοι οι οποίοι κυκλοφορούν από γενιά σε γενιά. Για το άκακο θερκό κυκλοφορεί ο μύθος ότι δένεται κόμπο, σου επιτίθεται και σε χτυπά σαν μαστίγιο, ότι η φίνα πετάγεται πάνω σου και σε δαγκώνει, ενώ για τον ανήλιο λένε ότι έχει δύο κεφάλια και ότι το δάγκωμά του είναι θανατηφόρο. Πολλοί παππούδες και γονείς διηγούνται αυτούς τους γελοίους μύθους στα μικρά παιδιά τους και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν στα παιδιά φοβίες τις οποίες θα τις κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή και με τη σειρά τους θα τις μεταδώσουν στα δικά τους παιδιά. Πολλοί μάλιστα όταν διηγούνται έναν τέτοιο γελοίο μύθο για να γίνουν πιο πιστευτοί λένε ότι το συμβάν που διηγούνται το είδαν και με τα μάτια τους.

https://www.youtube.com/watch?v=47pv8Av1ilw



Τα φίδια είναι πολύ ωφέλιμα για τη γεωργία, καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελείται από τρωκτικά τα οποία προκαλούν ανυπολόγιστες ζημιές στον άνθρωπο. Έτσι κρατούν τις ισορροπίες της φύσης. Όλα τα φίδια της Κύπρου είναι προστατευόμενα από ευρωπαϊκές και κυπριακές νομοθεσίες, αλλά ο νόμος αυτός δεν εφαρμόζεται, αφού συχνά βλέπουμε στο διαδίκτυο πολλούς να ποζάρουν με σκοτωμένα φίδια (τα οποία οι ίδιοι σκότωσαν) σαν ήρωες, χωρίς καμία συνέπεια.

Ένας άλλος γελοίος μύθος που κυκλοφορεί λέει ότι ο χαμαιλέοντας δαγκώνει τις μύτες και αν σου δαγκώσει τη μύτη για να σε αφήσει πρέπει να ανέβει ο γάιδαρος πάνω στον φούρνο, δηλαδή ποτέ, και γι' αυτό τον χαμαιλέοντα τον λένε και δακανομούτα. Ένας άλλος μύθος λέει ότι ο ευμήκης και η βυζάστρα πάνε τη νύχτα στις μάντρες και πίνουν γάλα βυζαίνοντας τα αιγοπρόβατα εξ ου και το όνομα βυζάστρα. Στην Κύπρου υπάρχουν 11 διαφορετικά είδη σαυρών και όλα είναι εντελώς ακίνδυνα για τον άνθρωπο.

https://www.youtube.com/watch?v=fLeaZ7Wwh7I



Οι νυχτερίδες καταπολεμούνται ανελέητα από τους ανθρώπους λόγω διάφορων μύθων και δεισιδαιμονιών που συνδέονται με τα άκακα αυτά ζώα. Όλα τα είδη νυχτερίδων είναι επίσης προστατευόμενα και από διεθνείς συμβάσεις καθώς και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από την Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ.

Πολλοί μόλις αντιληφθούν νυχτερίδες να φωλιάζουν στα κεραμίδια τους παθαίνουν υστερία και αρχίζουν να τηλεφωνούν στην Πυροσβεστική, στο Τμήμα Περιβάλλοντος, στο Κτηνιατρείο και στην Αστυνομία. Πολλοί μόλις τις αντιληφθούν κλείνουν τις τρύπες των κεραμιδιών με τσιμέντο καταδικάζοντας τα αθώα αυτά ζώα σε μαρτυρικό μαζικό θάνατο. Γιατί πανικοβάλλονται; Έχουν ακούσει πολλούς να πεθάνουν ή να πάθουν κάποιο κακό από επίθεση νυχτερίδας; Έχω δει επίσης κυνηγούς την ώρα που σουρουπώνει να πυροβολούν και να σκοτώνουν νυχτερίδες για πλάκα. Στην Κύπρο έχουμε 19 διαφορετικά είδη νυχτερίδων και ποτέ δεν επιτίθενται στον άνθρωπο, όλα είναι εντελώς ακίνδυνα. Είναι εξαιρετικά ωφέλιμες για τον άνθρωπο καθώς μέσα σε μια νύχτα τρέφονται με αμέτρητα βλαβερά έντομα.

Όλοι αυτοί οι γελοίοι μύθοι που αφορούν πολλά είδη του τόπου μας κυκλοφορούν από γενιά σε γενιά και οι άνθρωποι τους πιστεύουν και τα σκοτώνουν. Στην ουσία όλοι αυτοί οι μύθοι δρουν εναντίον της βιοποικιλότητας του τόπου μας.

https://www.youtube.com/watch?v=6DS1WI-Eo7I



Ενημέρωση και επιμόρφωση του κόσμου

Έχουν ληφθεί από τα αρμόδια τμήματα και μέσω διάφορων προγραμμάτων πολλά μέτρα προστασίας των ζώων αυτών, αλλά το μόνο που πιστεύω ότι είναι και το πιο σημαντικό, είναι η ενημέρωση και η επιμόρφωση του κόσμου σε όλα τα θέματα βιοποικιλότητας του τόπου μας, για να μάθουν να σέβονται τη φύση και ό,τι συμπεριλαμβάνεται σε αυτή.

Η προστασία και η διατήρηση της βιοποικιλότητας που αποτελεί τη φυσική μας κληρονομιά πρέπει να αποτελέσει πολιτική προτεραιότητα. Η μάθηση για τη βιοποικιλότητα και τι σημαίνει για τον άνθρωπο πρέπει να αρχίζει από τα παιδικά χρόνια στα σχολεία, με εκπομπές από τηλεοράσεως και ραδιοφώνου, από διάφορα έντυπα και γενικά με οποιονδήποτε τρόπο. Πρέπει να δείξουμε σεβασμό σε κάθε μορφή ζωής σε αυτόν τον πλανήτη ο οποίος είναι αποτέλεσμα εξέλιξης εκατομμυρίων ετών. Πρέπει επιτέλους να μάθουμε να σεβόμαστε το περιβάλλον και όλα τα ζώα του πλανήτη. Όλα τα ζωντανά έχουν τον σκοπό και τον ρόλο τους, όπως και δικαίωμα στη ζωή.

Πρέπει να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε την άγρια ζωή ως κόρη οφθαλμού αν θέλουμε να διατηρηθεί και το ανθρώπινο γένος.

Ο παππούς μου ο Γιώρκος όταν ήμουν μικρός πάντα μου έλεγε: «Εσύ να ξέρεις από αυτά τα πράματα θα πεθάνεις κάποτε». Μου το έλεγε αυτό επειδή πίστευε αυτούς τους μύθους και εγώ συνεχώς ασχολούμουν με φίδια, σαύρες, έντομα και γενικά με όλα τα είδη της βιοποικιλότητας του τόπου μας. Διατηρούσα και φρόντιζα αμέτρητα ζώα στην αυλή του σπιτιού μου και περνούσα ατελείωτες ώρες να τα παρατηρώ και ένιωθα πολύ ευτυχισμένος. Πάντα είχα γεμάτες τις τσέπες μου από βατράχους, σαύρες και ό,τι μπορείς να φανταστείς. Θυμάμαι μια φορά είχαν έρθει επίσκεψη μαθητές από το Δημοτικό Σχολείο Ακροπόλεως για να δουν τα ζώα στην αυλή μου. Όλα αυτά τα θυμάμαι τόσο μακρινά, αλλά και τόσο κοντινά. Ευτυχώς ο παππούς μου διαψεύστηκε, είμαι 58 χρονών και ακόμα ζω και κάνω ακόμα τα πράγματα τα οποία έκανα όταν ήμουν μικρός, πράγματα που με έκαναν και με κάνουν πραγματικά ευτυχισμένο. Για μένα ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που μελετά τη φύση και τη μαγεία της βιοποικιλότητας του πλανήτη στον οποίο βρέθηκε για να ζήσει τη σύντομη του ζωή, τα άλλα όλα είναι ένας ασήμαντος μικρόκοσμος.