Αρχιεπισκοπικές Εκλογές: Εκκλησιαστικό πάρε – δώσε με υποσχέσεις και μπλόφες

Οι αρχιεπισκοπικές εκλογές έχουν εισέλθει πλέον στο πιο καθοριστικό τους στάδιο, αφού χθες διαμορφώθηκε πλήρως η εικόνα τω διεκδικητών του θρόνου του προκαθήμενου της Εκκλησίας. Οι υποψήφιοι είναι έξι και οι επιλογές που θα τεθούν ενώπιον της Ιεράς Συνόδου μόνο τρεις. Εκ των πραγμάτων, τρεις εκ των υποψηφίων θα μείνουν εκτός νυμφώνος λειτουργώντας, είτε ενισχυτικά, είτε ως τροχοπέδη για τους υπόλοιπους τρεις που θα εκλεγούν στο «τριπρόσωπο».

Οι υποψήφιοι

Οι έξι επίσκοποι που υπέβαλαν χθες επισήμως τις υποψηφιότητές τους είναι οι μητροπολίτες Πάφου Γεώργιος, Λεμεσού Αθανάσιος, Κωνσταντίας – Αμμοχώστου Βασίλειος, Μόρφου Νεόφυτος, Ταμασού Ησαΐας και Κυρηνείας Χρυσόστομος

Οι έξι υποψήφιοι ουσιαστικά αποτυπώνουν δύο τάσεις που σχετίζονται με τη στάση που τήρησαν εντός της Ιεράς Συνόδου κατά την ψηφοφορία για την αναγνώριση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ουκρανίας τον Νοέμβριο του 2020. Η μία τάση, που ανήκε στην άποψη που μειοψήφησε, εκπροσωπείται από τους μητροπολίτες Λεμεσού, Μόρφου και Ταμασού και η άλλη από την πλειοψηφούσα άποψη, από τους μητροπολίτες Πάφου, Κωνσταντίας – Αμμοχώστου και Κυρηνείας.

Εντός της Ιεράς Συνόδου, με βάση τα δεδομένα που υπήρχαν μέχρι χθες, έχουν πλειοψηφία αυτοί που έχουν ταχθεί υπέρ του ουκρανικού αυτοκεφάλου και σε περίπτωση που ένας εξ αυτών εκλεγεί στο τριπρόσωπο έχει περισσότερες πιθανότητες εκλογής, ακόμα και αν είναι ο τρίτος σε ψήφους για τις εκλογές της 18^ης Δεκεμβρίου.

Και κάτω από το τραπέζι

Τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο μέχρι την ημέρα της εκλογής του νέου Αρχιεπισκόπου, καθώς οι επιλογές που θα γίνουν από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, μετά την εκλογή του «τριπρόσωπου», επηρεάζονται από παράγοντες που κάθε άλλο παρά πνευματικοί θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Κάποιων οι ψήφοι θα εξαρτηθούν από τα ανταλλάγματα που θα μπορούσαν να αποκομίσουν υποστηρίζοντας έναν εκ των τριών. Εκ των πραγμάτων θα χηρέψει μία θέση μητροπολίτη, και αυτό αφορά πρωτίστως τους χωρεπισκόπους οι οποίοι είναι μέλη της Ιεράς Συνόδου. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος θα επιλέξει και τους βοηθούς του αναθέτοντας συγκεκριμένα καθήκοντα και εκχωρώντας κάποιες εξουσίες, κάτι που δεν αφήνει αδιάφορο κανέναν.

Μια άλλη σημαντική παράμετρος, είναι η οικονομική ισχύ που μπορεί να αποκτήσει ένας ιεράρχης αναλαμβάνοντας, είτε μια πλούσια Μητρόπολη, είτε εξασφαλίζοντας πόρους από την Αρχιεπισκοπή.

Εικάζεται ότι όλα αυτά δεν είναι άσχετα με την απόσυρση του επισκόπου Καρπασίας Χριστοφόρου από την αρχιεπισκοπική κούρσα, παρά το ότι ο ίδιος μέχρι την τελευταία ημέρα δήλωνε έτοιμος να υποβάλει υποψηφιότητα. Από τα γεγονότα αποδείχθηκε πως ήθελε να ισχυροποιήσει τη θέση του, ώστε να διαπραγματευτεί με αυτούς που θα ζητούσαν την ψήφο του με αυξημένη ισχύ.

Η λαϊκή ψήφος

Παρά το ότι το βασικό διακύβευμα είναι η εκλογή στο τριπρόσωπο, η λαϊκή ψήφος ενδεχομένως να είναι και καθοριστική για την τελική επιλογή από την Ιερά Σύνοδο. Αν ένας εκ των υποψηφίων καταφέρει να εξασφαλίσει ποσοστό με πολύ μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους, θα είναι πολύ δύσκολο για την Ιερά Σύνοδο να αρνηθεί την εκλογή του. Πηγές της Ιεράς Συνόδου ανέφεραν πως αν για παράδειγμα κάποιος λάβει άνω του 40%, εκ των πραγμάτων αποκτά ένα προβάδισμα, χωρίς να θεωρείται σίγουρο ότι θα επηρεαστεί η ψήφος των επισκόπων.

Επίσης, η λαϊκή ψήφος μπορεί να διαμορφώσει τη σύνθεση του «τριπροσώπου» ανάλογα με τις επιθυμίες ενός εκ των επικρατεστέρων, ο οποίος θα μπορούσε να πριμοδοτήσει έναν υποψήφιο που τον θεωρεί εύκολο αντίπαλο εντός της Συνόδου. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για πιθανή πριμοδότηση του μητροπολίτη Μόρφου από τον μητροπολίτη Λεμεσού, ο οποίος διαθέτει μεγάλη δεξαμενή υποστηρικτών. Αυτό όμως είναι μια επικίνδυνη ενέργεια, καθώς η αίσθηση ότι προηγείται μπορεί να λειτουργήσει και ως μειονέκτημα και αντικίνητρο σε υποστηρικτές του για να πάνε να ψηφίσουν.

Επιθυμίες τρίτων

Δεν θα μπορούσε να μην ληφθεί υπόψη και το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου, τόσο από εκκλησιαστικούς παράγοντες (Οικουμενικό Πατριαρχείο, Εκκλησία της Ελλάδας), όσο και από πολιτικούς, όπως οι κυβερνήσεις Ελλάδας και ΗΠΑ. Όπως έγραψε και πάλι ο «Π», το ενδιαφέρον τους επικεντρώνεται κυρίως στην επιθυμία τους να αποκοπεί κάθε επιρροή του Πατριαρχείου Μόσχας. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα έβλεπαν με καλό μάτι την εκλογή του μητροπολίτη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασιλείου ή του μητροπολίτη Πάφου Γεώργιου. Επιρροή ασκεί και η Εκκλησία της Ελλάδας μέσω των διαπροσωπικών σχέσεων που διατηρούν μητροπολίτες στην Ελλάδα με Κύπριους αδελφούς τους.

Αυτές οι επιθυμίες είναι γνωστές σε όλους τους υποψήφιους και για αυτό το τελευταίο διάστημα υπήρξαν «στροφές» 180 μοιρών στις θέσεις κάποιων εξ αυτών στο θέμα του ουκρανικού αυτοκεφάλου, ώστε να αποσείσουν από πάνω τους τον χαρακτηρισμό του «ρωσόφιλου».

Το χρονικό διάστημα που απομένει έως τις 18 Δεκεμβρίου θα αξιοποιηθεί από τους υποψήφιους με επαφές κυρίως στις περιφέρειες που θεωρούνται αδύναμοι, για να ισχυροποιήσουν τη θέση τους. Η εγγραφή αλλοδαπών ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους μάλλον δεν θα αλλάξει πολύ τα πράγματα καθώς φαίνεται να μην υπάρχει επί του παρόντος ιδιαίτερο ενδιαφέρον.