Μετά από μια εικοσαετία, απόφαση για ευρεία φορολογική μεταρρύθμιση

Στη διεξαγωγή μελέτης για τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος της χώρας, προχωρεί το Υπουργείο Οικονομικών. Η μελέτη θα γίνει σε συνεργασία με το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Σύμφωνα με τη γραπτή ενημέρωση που έτυχαν οι βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών, η συμφωνία για την ετοιμασία της μελέτης για τη φορολογική μεταρρύθμιση θα έχει διάρκεια δύο έτη με δικαίωμα παράτασης για έξι μήνες και το συνολικό κόστος αναμένεται να ανέλθει στο €1.020.000. Πρόσθετα, θα επιβάλλεται ΦΠΑ σε συγκεκριμένα παραδοτέα, με βάση την κείμενη νομοθεσία.

Οι βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών καλούνται στη συνεδρία της ερχόμενης Δευτέρας να αποδεσμεύσουν ένα ποσό της τάξης των €142.800 που απαιτείται για την έναρξη της μελέτης. Στο πλαίσιο εξέτασης του σχετικού αιτήματος του Υπουργείου Οικονομικών, στάλθηκε στους βουλευτές ενημερωτικό σημείωμα για την επικείμενη φορολογική μεταρρύθμιση και τους τομείς που θα διαλαμβάνει.

Από το έτος 2002

Η τελευταία ευρεία φορολογική μεταρρύθμιση στην Κύπρο έγινε το 2002 ένεκα της ανάγκης για εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Με το Υπουργείο Οικονομικών να επισημαίνει τα εξής στο σημείωμά του προς την κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών: «Έκτοτε, το διεθνές και εγχώριο περιβάλλον έχει μεταβληθεί άρδην και απαιτείται ένας ολοκληρωμένος φορολογικός μετασχηματισμός που να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις της κυπριακής οικονομίας. Ένα καλοσχεδιασμένο φορολογικό καθεστώς θα έχει σημαντικές θετικές επιδράσεις στην οικονομική μεγέθυνση, απασχόληση και ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και τη δικαιότερη κατανομή του εθνικού εισοδήματος, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο Μακροχρόνιας Στρατηγικής Ανάπτυξης της Κύπρου».

Τι περιλαμβάνει

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η προτεινόμενη φορολογική μεταρρύθμιση θα είναι ευρεία και θα καλύψει το πλαίσιο της εταιρικής φορολογίας, της φορολογίας εισοδήματος, του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, τέλη χαρτοσήμων (stamp duties) και άλλες μορφές φορολογίας καθώς και την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος. Στο επίκεντρο του φορολογικού μετασχηματισμού θα είναι η πράσινη φορολογία και η ψηφιακή μετάβαση και γενικότερα οι στόχοι και οι δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας καθώς και οι φορολογικές τάσεις στην EE αλλά και σε διεθνές επίπεδο.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι φορολογικές προτεραιότητες της EE συνοψίζονται στα εξής:

Προώθηση καινοτομίας και παραγωγικότητας ώστε να στηρίζουν μια οικονομία της EE που θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές ψηφιακές και παγκόσμιες προκλήσεις.

Συμβολή στην κοινωνική δικαιοσύνη και ευημερία, διασφαλίζοντας ότι όλοι συνεισφέρουν το μερίδιο που τους αναλογεί και ότι το φορολογικό σύστημα της EE στηρίζει μια ευρωπαϊκή οικονομία που εργάζεται για τους πολίτες της και τις ανάγκες τους.

Αποτελεσματική φορολογική διοίκηση, διασφαλίζοντας μια αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών και συμβάλλοντας στη σταθερότητα και απλότητα των φορολογικών συστημάτων στην EE.

Στις φορολογικές αλλαγές που συντελούνται στην EE την τελευταία δεκαετία, κεντρική θέση έχουν, η μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία και οι αλλαγές στο επιχειρείν.

Πού θα γίνουν οι μεταρρυθμίσεις

Αναλυτικότερα, η μελέτη για τη φορολογική μεταρρύθμιση θα επικεντρωθεί, σύμφωνα με το σημείωμα του Υπουργείου Οικονομικών, στα πιο κάτω θέματα:

1 Προώθηση των επενδύσεων και γενικότερα φορολογικών πολιτικών που να μειώνουν το επιχειρηματικό ρίσκο και να ενθαρρύνουν τη χρηματοδότηση ή την ανάληψη επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η απλοποίηση του φορολογικού συστήματος και η μείωση του φορολογικού κόστους που με τη σειρά του ενθαρρύνει την καινοτομία, επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα.

2 Μετακύληση μέρους του φορολογικού βάρους από την εργασία σε άλλες μορφές φορολογίας όπως σε κατανάλωση, πράσινη φορολογία, ακίνητη ιδιοκτησία με στόχο την ενθάρρυνση της απασχόλησης. Το φορολογικό βάρος της εργασίας στην EE είναι σχετικά υψηλότερο συγκρινόμενο με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες.

3 Πράσινη φορολογία, που συμβάλλει αποφασιστικά στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων και οροσήμων, φορολογώντας ρυπογόνες και ενθαρρύνοντας πράσινες πρακτικές και δραστηριότητες. Σημειώνεται ότι, η πράσινη φορολογία έχει αντίστροφα προοδευτικό χαρακτήρα πλήττοντας τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα για αυτό οι χώρες προχωρούν στην παροχή αντισταθμιστικών μέτρων.

4 Παραοικονομία και περιορισμός της φοροδιαφυγής. Στην Κύπρο, η παραοικονομία βρίσκεται ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σχετικά υψηλά επίπεδα παραδέχεται το Υπουργείο Οικονομικών. Επομένως, είναι σημαντικό η οποιαδήποτε φορολογική μεταρρύθμιση να έχει ως στόχο τον περιορισμό της.

5 Βασικό στοιχείο της φορολογικής μεταρρύθμισης είναι η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Πέραν της γενικής αρχής ότι θα πρέπει να συγκρατούνται οι δαπάνες και να αυξάνονται τα έσοδα, θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και οι δημογραφικές αλλαγές. Η γήρανση του πληθυσμού και οι μεταβολές στην αγορά εργασίας θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά.

6 Για τη δημιουργία ενός δίκαιου και αποτελεσματικού φορολογικού καθεστώτος που να επιτυγχάνει τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέπει ο σχεδιασμός να στοχεύει σε ένα μείγμα φορολογικής πολιτικής που να λαμβάνει συνολικά υπόψη την αποτελεσματικότητα, τις αναδιανεμητικές επιδράσεις καθώς και τα θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και διοικητικού κόστους.